تائو یوان مین

تائو یوان مین در دوران امپراتوری «جین شرقی» در قرن چهارم میلادی زندگی می کرد و بنیادگذار گروه سرایندگان اشعار روستائی چین می باشد. وی تمام عمر را به زندگی ساده و فقیر گذراند و طبیعت را ستود. لذا خصوصیات اخلاقی او از جمله سادگی و نزاکت، روگردانی از ملاحظات سیاسی و مادی و صریح و بی پرده بودن، هنوز هم مورد تحسین و تجلیل و علاقمندی اندیشمندان و ادیبان چین قرار دارد.

تائو کان از اجداد این شاعر بنیانگذار کشور «جین شرقی» بود و پدر بزرگ و پدرش مقام هایی در دربار این کشور داشتند. ولی تائو یوان مین در سن هشت سالگی پدر خود را از دست داد و در زندگی با مضیقه های زیادی روبرو شد. وی در جوانی برای کسب مقامی در دربار و موفقیت سیاسی تلاش کرد، ولی از آنجا که دوران امپراتوری «جین شرقی» یک دوران پر اغتشاش بوده و مبارزات و کشمکش بین اشراف و شاهزادگان لاینقطع ادامه داشت و حکومت فاسد و ناتوان بود، تائو یوان مین درستکار و ساده زیست پس از آن که در سن 29 سالگی به مقامی در دربار رسید ولی نتوانست فساد و تیرگی صحنه سیاسی را تحمل کند، از این مقام استعفا داد و به زندگی در انزوا پرداخت.

این شاعر بعدها که در زندگی با مضایق روزافزونی دست به گریبان شد و با کشاورزی و کار در مزارع نتوانست اعضای خانواده اش را اداره کند، به ناچار در 41سالگی شهردار «پن تسه» شد، ولی به این دلیل که ذاتاً مقام و قدرت و دارایی را حقیر می شمرد و از چاپلوسی مقامات بالاتر بیزار بود، بیش از 80 روز در این مقام نماند. زندگی «تائو» در روستا بسیار سخت و دشوار بود و در 44سالگی یک حادثۀ آتش سوزی او را فقیرتر کرد. این قطعه از یکی از اشعار او که «در روزهای طولانی تابستان/ از گرسنگی رنج می کشم/ و در شب های سرد زمستان/ بی لحافی سر به بالین می گذارم؛ اوج تنگدستی شاعر را نشان می دهد. معذالک «تائو یوان مین» از نظر معنوی و روحی آسوده خاطر و دلخوش بود و در دوران وی اشعار زیادی در وصف زندگی روستائی سرود. در این شعرها زندگی روستائی و مناظر طبیعی برای اولین بار همچون هدف مهم زیبایی شناسی ادبی تلقی شده و زندگی روستایی که وی آن را در نهایت کمال و زیبایی ترسیم کرده، به یک پناهگاه روحی در دنیای دردناک واقعیات بدل می شود.

شاعر سال های پیری را در نهایت فقر و بینوائی گذراند و گاه حتی برای امرار معاش گدائی می کرد ولی بارها دعوت درباریان را رد می کرد و از محافل مأموران می گریخت. وی در دوران کهولت، نثری معروف به نام «حکایتی دربارۀ پناهگاه» «تائو هوا یوان» را به رشتۀ تحریر در آورد. او در این نثر یک جامعۀ تخیلی را ترسیم کرد که در آن مردی تصادفا پا به یک دره می گذارد و در آنجا گروهی از مردم را می بیند که نیاکانشان برای گریز از جنگ در این دره موسوم به «تائو هوا یوان» (یعنی باغ شکوفه های هلو) در انزوا به سر می بردند و نسل اندر نسل از آن خارج نشده اند. ساکنان این دره از دنیای خارج هیچ اطلاعی نداشتند و با روحی ساده و پشتکاری زیاد، در صلح و صفا و بی بند و باری زندگنی می کنند.

با آن که در حال حاضر از این شاعر تنها حدود صد شعر و 10 و اندی قطعۀ نثر باقی مانده اما «تائو یوان مین» در تاریخ ادبیات چین جایگاه بسیار مهمی دارد. زیرا در دوران «جین شرقی» که «تائو یوان مین» در آن به سر می برد، فرمالیسم در ادبیات حاکم بود؛ ولی آثار او راهی کاملاً خلاف می پیمود.

نویسندگان در آثار خود عمداً از جمله پردازی و کلمات پُرطمطراق استفاده می کردند معذالک «تائو یوان مین» با ترانه های روستایی خود، سبک جدیدی بنا نهاد و در سرودن شعر از سبک سادۀ باستانی و سنتی پیروی می کرد و در نثر از بیانات ساده و روان و نوین استفاده می کرد. اشعار «تائو یوان مین» نمادی از حد اعلای سادگی و بی آلایشی است.