تا حل نهایی مساله هسته ای ایران چقدر فاصله مانده است؟

روز چهارشنبه دوم ژوییه، دور جدید مذاکرات هسته ای بین گروه 1+5 و ایران در وین برگزار شد. این ششمین گفت و گوی سیاسی در سطح مقامات عالی رتبه پس از، ازسرگیری روند حل همه جانبه مساله هسته ای ایران در ماه فوریه سال جاری به شمار می رود.

این دور مذاکرات از روز چهارشنبه آغاز شده، اما زمان پایانی آن مشخص نیست. با این حال، روز بیستم ژوییه زمانی حساس است چرا که مهلت تعیین شده برای توافق نامه موقت درباره مساله هسته ای در این روز به پایان می رسد. بنابراین، پیش از این روز مذاکرات باید به نتیجه ای برسد و یا مهلت آن تمدید شود.

این در حالی است که دستور جلسات این دور مذاکرات هسته ای نیز اعلام نشده است. با این حال، در روز نخست گفت و گوهای دو جانبه برپا می شود. قرار است محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران در این روز با کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی و امنیتی اتحادیه اروپا، نمایندگان چین و روسیه دیدار و گفت و گو کرده و دیگر اعضای گروه ایران نیز با نمایندگان کشورهای دیگر رایزنی کنند.

پس از دور پیشین مذاکرات هسته ای در ماه مه، طرف ها برای پیشبرد روند حل نهایی مساله هسته ای تلاش هایی کرده اند. نخست این که طرف ها حسن نیت و صداقت خود را در این راستا نشان داده اند. با آن که در مذاکرات مشکلاتی پیش آمده، با این حال طرف ها برای ادامه مذاکرات تلاش کرده اند. همچنین با وجود عدم حصول پیشرفت های قابل ملاحظه در نشست ها، طرف ها برای این دور مذاکرات زمان پایانی تعیین نکرده اند. این نشان می دهد که آن ها برای رسیدن به پیشرفت در این دور مذاکرات عزم راسخ داشته اند. پیش تر طرف های مذاکره کننده ابراز امیدواری کرده بودند که در بیستم ماه ژوییه یک توافقنامه برای حل همه جانبه مساله هسته ای ایران به دست آورند.

دوم آن که دو طرف ایران و آمریکا برای حصول توافق نامه در این دور مذاکرات هسته ای آمادگی کامل داشته اند. جان کری وزیر خارجه آمریکا سی ام ژوئن با انتشار مقاله ای در روزنامه واشنگتن پست اعلام کرد: "امید برای حصول توافقنامه برای حل مساله هسته ای ایران وجود دارد، اما زمان چندانی باقی نمانده است." محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران نیز طی سخنانی در پایگاه اینترنتی بر امکان حصول توافق تاریخی درباره حل مساله هسته ای ایران تاکید کرد. دو کشور با این سخنان از یک طرف موضع خود را بیان کرده و از سویی دیگر برای طرف مقابل پیامی ارسال کرده اند.

با این حال، اختلاف نظر بین طرف ها همچنان وجود داشته است. به گفته مقامات ایران، این اختلافات بیشتر درباره موضوعات کمی و کیفی اورانیوم غنی شده ایران و جدول زمانی لغو تحریم علیه ایران از سوی آمریکا و غرب متمرکز بوده است. افزون بر این، طرف ها درباره جزییات دیگر نیز اختلافاتی دارند.

محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران پس از ورود به وین در جمع خبرنگاران با بیان این که در مرحله پیشین نگارش متن (برنامه اقدام مشترک جامع) آغاز شد و هرچند موارد توافق زیاد نبود، بیان کرد: در این دوره هم باید دوستان یک دور دیگر درباره مفاهیم صحبت کنند تا وارد نگارش شویم.

رسانه های گروهی ایران بر این باورند که این دور مذاکرات وین سخت ترین، فنی ترین و پیچیده ترین مرحله گفت و گو ها میان ایران و1+5 و در عین حال طولانی ترین دور مذاکراتی خواهد بود که طرفین مصمم هستند تا در این مرحله، مذاکرات هسته ای را به نتیجه برسانند.

دیپلمات های کهنه کار و حرفه ای ایرانی به ریاست ظریف قرار است در 20 روز آینده همزمان با روزهای ماه مبارک رمضان با نمایندگان1+5 برای دستیابی به توافقی جامع، نبرد تمام عیار دیپلماتیک داشته باشند تا در این ماراتن، طرفین به نتیجه برد - برد دست یابند.

براساس توافق موقت ژنو، ایران و گروه 1+5 تا بیستم ماه ژوییه (29تیرماه)برای دستیابی به توافق نهایی فرصت دارند و چنانچه در فرصت باقی مانده این اتفاق رخ ندهد، احتمال تمدید توافق ژنو به مدت شش ماه دیگر وجود دارد.