نگاهی به برنامه های دیپلماتیک ایران

در آستانه برگزاری دوره جدید مذاکرات هسته ای، ایران به یک سری برنامه های دیپلماتیک پرداخته است. هدف ایران از این برنامه پیشبرد روند مذاکرات هسته ای جدید است که 16 ژوئن برگزار می شود. جواد ظریف، وزیر خارجه ایران 26 ماه مه با کاترین آشتون، نماینده ارشد اتحادیه اروپا و مسئول امور دیپلماتیک و امنیت در استانبول گفت و گو کرد. روزهای 9 و 10 ماه ژوئن ایران و آمریکا پس از 35 سال، نخستین مذاکرات دو جانبه در سطح معاون وزیر را برگزار کردند. عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، مجید تخت روانچی، معاون وزیر، ویلیام برنز و وندی شرمن معاونان وزیر خارجه آمریکا دیدار و گفت و گو کردند.

به دنبال آن، معاون وزیر خارجه ایران همچنین با نماینده جدید فرانسه در مذاکرات هسته ای مذاکره ای پشت درهای بسته برگزار کرد.

شامگاه 11 ژوئن، عراقچی با همتای روس خود در رم گفت و گو کرد. او پس از این گفت و گو تصریح کرد که دو طرف در دوره جدید مذاکرات هسته ای به رایزنی ادامه خواهند داد.

قرار است 15 ژوئن مقامات آلمان در یک جشنواره به ابتکار وزارت خارجه ایران در تهران با مقامات ایران درباره مساله هسته ای مذاکره کند.

هدف ایران از برگزاری این برنامه های دیپلماتیک، دستیابی به پیشرفتی جهشی در دور جدید مذاکرات هسته ای است. طرف های مختلف در مذاکرات هسته ای ماه گذشته در برخی مسایل کلیدی اختلاف نظر داشتند و این مذاکره با شکست بزرگی مواجه شد. با توجه به آنکه مهلت توافقنامه مرحله اولیه در 20 جولای به اتمام خواهد رسید، وقت باقی مانده برای طرف های مختلف بسیار مهم است. به خاطر این، ایران برنامه دیپلماتیک فشرده ای را به اجرا گذاشته است.

از سوی دیگر، ایران و طرف های دیگر پی برده اند که در چارچوب کنونی، برای تبادل اطلاعات با مشکلات مواجه هستند، از این رو، آنان به مذاکرات مستقیم دو جانبه نیاز دارند. عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران قبل از مذاکرات دو جانبه با آمریکا اعلام کرد، با آنکه ایران و گروه 5+1 سازو کار رایزنی و تبادل نظر را دارند، اما این سازوکار نمی تواند به درخواست مذاکرات کنونی پاسخ دهد. طرف ها باید از طریق مذاکرات دو جانبه و مستقیم، نگرانی های همدیگر را برطرف کنند. این برای کاهش اختلاف نظر مفید است.

با آنکه همه مذاکرات و رایزنی های دو جانبه پشت درهای بسته برگزار شد، اما اطلاعات نشان می دهد که همه این مذاکرات در فضایی مثبت و دوستانه برگزار شده و این مذاکرات تا اندازه ای به انتظارات طرف های پاسخ داده است.

شایان ذکر است که برنامه های دیپلماتیک مذکور ایران، اراده این کشور برای حل مساله هسته ای را نشان داده است.

اخبار جدید حاکی است که روز 12 ژوئن، علی اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کرد: ایران میزان تولید پلوتونیوم در راکتور آب سنگین اراک را کاهش می دهد.

صالحی گفت: ایران در حال بازطراحی راکتور آب سنگین اراک است. این میزان تولید سالانه پلوتونیوم، از نه تا ده کیلوگرم به کم تر از یک کیلوگرم کاهش می یابد. اکنون، راکتور آب سنگین اراک هنوز در حال تولید است.

اما وقت بسیار کمی باقی مانده است. عراقچی تصریح کرد که ایران امیدوار است در مذاکرات جدید بتوانند درباره جزییات تبادل نظر و تدوین پیشنویس توافقنامه نهایی را آغاز کنند تا مساله هسته ای ایران به طور همه جانبه حل شود.