ابوبکر البغدادی رهبر دولت اسلامی عراق و شام کیست؟

ابوبکر البغدادی، رهبر دولت اسلامی عراق و شام (داعش)، سعی کرده اطلاعات کمی درباره او و محل استقرارش منتشر شود.

تنها دو عکس تأیید شده از او وجود دارد، و او برخلاف اسامه بن لادن و ایمن الظواهری، رهبران سابق و فعلی القاعده، پیام‌های ویدیویی صادر نمی‌کند. طبق گزارش‌ها، حتی پیکارجویان تحت امر او هم در باره دیدارهای حضوری با او صحبت نمی‌کنند.

علاوه براین، ظاهرا رهبر داعش در موقع سخنرانی برای فرماندهانش نقاب بر چهره می‌گذارد، و به همین علت به "شیخ نامریی" ملقب شده است. اما به گفته فرانک گاردنر، خبرنگار مسائل امنیتی بی‌بی‌سی، بغدادی – که البته این نام مستعار جنگی‌اش است – دلایل خوبی برای حفظ این هاله رمزآلود دور خودش دارد

ابومصعب الزرقاوی، یکی از اسلاف او که تا زمان مرگش رهبری یکی از خشن‌ترین گروه‌های جهادی در عراق را برعهده داشت، یک معرکه‌گیر برجسته بود، اما نهایتا مخفیگاهش لو رفت. او در سال ۲۰۰۶ در جریان یک حمله هوایی نیروهای آمریکایی کشته شد.

 رهبر فعلی گروه جایگزین القاعده در عراق شاید چهره‌ای اسرارآمیز باشد، اما به گفته خبرنگار ما، سازمان تحت امر او، داعش، هزاران نیروی جدید جذب کرده، و به یکی از منسجم‌ترین گروه‌های شبه‌نظامی خاورمیانه تبدیل شده است.

سازماندهی دقیق

تصور می‌شود که بغدادی متولد سال ۱۹۷۱ در شهر سامرا در شمال بغداد باشد. طبق گزارش‌ها، او در حوالی زمان حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ از روحانیون مسجد شهر بوده است. برخی بر این باورند که او در زمان حکومت صدام حسین هم یک پیکارجوی جهادی بوده است. بعضی دیگر می‌گویند که او در خلال چهار سالی که در اردوگاه بوکا زندانی بود، به تندروی روی آورد. اردوگاه بوکا در جنوب عراق جایی بود که آمریکایی‌ها بسیاری از فرماندهان القاعده را در آنجا محبوس می‌کردند.

او در سال ۲۰۱۰ رهبری القاعده عراق را در دست گرفت. القاعده عراق یکی از گروه‌هایی بود که بعدا داعش را تشکیل دادند. بغدادی در جریان تلاش‌های بی‌سرانجام برای اتحاد با جبهه نصرت در سوریه موقعیت برجسته‌ای پیدا کرد.

او با ایمن الظواهری، رهبر القاعده، بیعت نکرده است. ظواهری از داعش خواسته بود که روی عراق متمرکز شود و سوریه را به جبهه نصرت بسپارد. او و پیکارجویان تحت امرش علنا از خواسته‌های ایمن الظواهری سرپیچی کرده اند، و بسیاری از مفسران معتقدند که بغدادی حالا در میان پیکارجویان اسلام‌گرا از جایگاه بالاتری برخوردار است.

دیوید ایگنیشس در واشنگتن پست نوشت: "ممکن است جانشین واقعی بن لادن، ابوبکر البغدادی، رهبر داعش، باشد."

ظواهری هنوز هم به‌واسطه نمایندگان و روابطش در پاکستان، شبه‌جزیره عربستان و شمال آفریقا از قدرت زیادی برخوردار است، اما بغدادی به انضباط و سازماندهی بالا و مهارت بی‌رحمانه در مدیریت میدان جنگ معروف است، و تحلیل‌گران می‌گویند که این ویژگی‌ها باعث می‌شود که سازمان او برای جهادی‌های جوان بیشتر از سازمان تحت امر ایمن الظواهری عالم دینی جذابیت داشته باشد.

در اکتبر ۲۰۱۱ (مهر ۱۳۹۰)، آمریکا رسما بغدادی را "تروریست" خواند و برای هرگونه اطلاعاتی که به دستگیری یا مرگ او منجر شود، ۱۰ میلیون دلار جایزه تعیین کرد.

در شرح این جایزه به اسامی پیشین بغدادی، از جمله ابو دعاء و دکتر ابراهیم عواد ابراهیم علی البدری السامرایی هم اشاره شده است. علاوه بر ابهامات موجود درباره هویت واقعی بغدادی، محل استقرار او هم مشخص نیست. طبق برخی گزارش‌ها او در شهر رقه سوریه مستقر است.

جان کلام اینکه تعداد سوالات موجود در مورد رهبر یکی از خطرناک‌ترین گروه‌های جهادی جهان از شمار پاسخ‌های موجود درباره او بیشتر است.