رزمایش دریایی چین و روسیه و افزایش اعتماد راهبردی بین دو طرف

ساعت هشت قبل از ظهر روز یکشنبه بیست و دوم آوریل، رزمایش دریایی مشترک چین و روسیه با نام "همکاری دریایی سال 2012" برگزار شد. این رزمایش با هدف بالا بردن توان مبارزه با تروریسم در دو سال گذشته، به جست و جوی احتمال همکاری دریایی و تقویت توان ارتش های دو کشور برای مقابله با تهدیدها و چالش های جدید پیشروی منطقه برگزار می شود. این رزمایش نیز اولین رزمایش مشترک بین نیروهای دریایی دو کشور است. تحلیل گران چینی معتقدند که این رزمایش با توجه به اوضاع خاص منطقه برگزار نشده و نیز متوجه هیچ هدف ویژه ای نیست. به این ترتیب می توان گفت این رزمایش به یک همکاری عادی بین ارتش های چین و روسیه است و بیش از پیش سطح همکاری و اعتماد راهبردی میان دو کشور را ارتقا خواهد داد.

در این رزمایش شش روزه، چین و روسیه درباره موضوع دفاع مشترک دریایی تمریناتی مانند دفاع و برقراری امنیت دریایی، مقابله با حملات هوایی، عملیات ضد گروگان گیری، جست و جو، پدافند هوایی را انجام می دهند.

لیانگ بان پرفوسور تحقیقات راهبردی دانشگاه دفاعی، عالی ترین دانشگاه نظامی چین بر این باور است که این رزمایش فضای خالی همکاری دریایی ارتش های دو کشور را پر خواهد کرد. وی گفت: چین و روسیه در گذشته بارها رزمایش های مشترکی برگزار کرده اند. ولی این اولین بار است که دو کشور رزمایش مشترک دریایی برگزار می کنند. علاوه بر نیازهای راهبردی، همکاری بین نیروهای دریایی دو کشور بسیار محدود بوده است. نیروهای زمینی چین و روسیه بارها رزمایش های مشترکی برگزار کرده اند، ولی برای نیروهای دریایی دو کشور، این اولین رزمایش است.

از برگزاری رزمایش قبل تاکنون هفت سال گذشته می گذرد. سال 2005 میلادی، رزمایش مشترک چین و روسیه با نام رسالت صلح آمیز سال 2005 برگزار شد. ارتش های دو کشور پس از آن نیز بارها در چارچوب سازمان همکاری شانگهای، رزمایش های مشترک مبارزه با تروریسم را برگزار کردند.

ولی این رزمایش فراتر از مساله مبارزه با تروریسم، به جست و جوی احتمال همکاری راهبردی دریایی و ارتقای توان نیروهای دریایی دو کشور برای مقابله با تهدیدها و چالش های جدید پیشروی منطقه می پردازد. لی جیه تیمسار نیروی دریایی و محقق سابق دانشگاه تحقیقات نظامی وابسته به نیروی دریای چین معتقداست که با توجه به تهدیدها و چالش های جدید پیشروی دو کشور، موضوعات این رزمایش به دانش نظامی سنتی باز گشته است. وی گفت: با توجه به توسعه روابط راهبردی چین و روسیه و ارتقای سطح همکاری و اعتماد راهبردی بین نیروهای دریایی دو کشور و نیز برای مقابله با تهدیدات و چالش های جدید، به ویژه، همراه با افزایش منازعات در اموردریایی در اطراف چین، برگزاری این رزمایش بسیار لازم است. از سوی دیگر، همکاری عملی دریایی بین ارتش های دو کشور نیز به طور مداوم گسترش یافته است. چین و روسیه عقیده دارند که تقویت همکاری برای مقابله با تهدیدات و چالش های جدید بسیار مهم است.»

این رزمایش چه از نظر دامنه و چه از نظر سطح، گسترده تر از رزمایش های گذشته است. نیروهای دریایی چین و روسیه از لحاظ سطح تجهیزات، توان جنگی و اطلاع رسانی نیز تا اندازه زیادی پیشرفت داشته اند. دو طرف برای انجام موثر و با کیفیت این رزمایش، پیشرفته ترین ناوگان را اعزام کرده اند.

رسانه های گروهی کشورهای جهان از جمله ژاپن و کره جنوبی نیز این رزمایش را تحت پوشش قرار داد و حتی گزارش نادرستی از عبور ناوگان چین و روسیه از تنگه مالاکا را نیز گزارش داده اند.

لیانگ فان در اشاره به این گزارش گفت: هدف چین و روسیه برای برگزاری این رزمایش تقویت توان نیروهای دریای دو کشور برای مقابله با تهدیدهای جدید بوده و متوجه هیچ کشور مشخصی نیست. وی افزود: این رزمایش متوجه هیچ منطقه و کشوری نیست و هدف عمده آن تقویت همکاری دو کشور در منطقه آسیا و اقیانوس آرام است. برگزاری رزمایش دریایی یک امر بسیار عادی برای چین و روسیه است و موضوعات این رزمایش نیز با رزمایش های کشورهای دیگر فرقی نمی کند. به این ترتیب، نیازی به بزرگ نمایی این رزماش در محافل خارجی نیست. روابط چین و روسیه با روابط آمریکا، ژاپن و کره جنوبی فرقی ماهیتی دارد. بر همه معلوم است که آمریکا، ژاپن و کره جنوبی از متحدان راهبردی چین به شمار می روند ولی چین و روسیه تنها روابط دوستی برقرار کرده اند. این فرق بسیار بزرگی است.»

لیانگ فان همچنین گفت: رزمایش ارتش های چین و روسیه باید عادی باشد تا گمانه زنی های خارجی را کاهش دهد. وی گفت: به باور من، چنین رزمایشی باید عادی تلقی شود تا تعجب و گمانه زنی های کشورهای دیگر نسبت به آن کاهش یابد.