امضای توافقنامه مبادله سوخت هسته ای ایران، به حل فوری مسئله هسته ای این کشور منجر نخواهد شد

ایران، ترکیه و برزیل روز دوشنبه 17 مه، 27 اردیبهشت، توافقنامه مبادله سوخت هسته ای به امضاء رسانند. طبق این توافقنامه قرار است ایران 1200 کیلوگرم اورانیوم با غنای 3.5 درصد خود را برای مبادله با 120 کیلوگرم اورانیوم با غنای 20 درصد، به خاک ترکیه منتقل کند.

بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل ضمن قدردانی از تلاش های دیپلماتیک برزیل و ترکیه برای حل مساله هسته ای ایران بار دیگر بر موضوعات کلیدی حل این مساله یعنی شفاف تر و بازتر شدن پرونده هسته ای ایران تأکید کرد. اما با توجه به تمامی این موارد، می توان به این نتیجه رسید که امضای این توافقنامه، بن بست موجود در مساله هسته ای ایران را به صورت فوری حل نخواهد کرد. چرا که:

1- ایران با اجرای همه جانبه قطعنامه های شورای امنیت و همکاری همه جانبه با آژانس بین المللی انرژی هسته ای کماکان فاصله دارد.

2- با وجود موافقت ایران با مبادله بخشی از سوخت هسته ای خود، با آمریکا و هم پیمانان این کشور، مصالحه و سازش واقعی ننموده است. زیرا در این توافقنامه، اجرای عملیات غنی سازی اورانیوم توسط ایران پس از مبادله سوخت هسته ای، محدود نشده است. مقامات ایرانی نیز بارها اعلام کرده اند که این کشور در پی مبادله سوخت هسته ای، عملیات غنی سازی اورانیوم خود را خاتمه نخواهد داد.

3- در حال حاضر، آژانس بین الملی انرژی هسته ای منتظر اعلام کتبی و رسمی این توافقنامه از سوی ایران می باشد. بنابراین، زمان اجرای دقیق این توافقنامه مشخص نیست.

4- سوخت هسته ای که طبق توافقنامه اخیر مبادله خواهد شد صرفاً برای استفاده در رآکتور تحقیقاتی تهران خواهد بود و با تأمین سوخت این راکتور، نمی توان مساله هسته ای ایران را حل کرد. افزون بر این، بی اعتمادی بین ایران و کشورهای غربی به یکباره از بین نخواهد رفت. لذا آمریکا نیز با امضای این توافقنامه، بلافاصله از اعمال تحریم های جدید علیه ایران صرف نظر نخواهد نمود.

با این حال، توافقنامه اخیر مبادله سوخت هسته ای بین ایران، برزیل و ترکیه کماکان پیشرفت مهم و مثبتی در حل مساله هسته ای ایران بوده و فرصت جدیدی برای جامعه جهانی به منظور حل دیپلماتیک و صلح آمیز این مساله فراهم نموده است. اگر طرف های درگیر بتوانند از این فرصت نهایت استفاده و بهره را ببرند، این توافقنامه کمک شایانی به روند حل مساله از طریق مذاکرۀ صلح آمیز خواهد نمود.