وزارت بازرگانی چین روز پنجشنبه 23 خرداد/ جوزا، 13 ژوئن با انتشار داده هایی اعلام کرد: چین در 5 ماهۀ نخست سال جاری از 369 میلیارد و 60 هزار میلیون یوان سرمایۀ خارجی استفاده کرده که در مقایسه با دورۀ مشابه سال گذشته 6.8 درصد افزایش یافت. در شرایط کاهش چشمگیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سراسر جهان، رشد چین در این زمینه نشان می دهد که این کشور همچنان مقصد محبوب سرمایه گذاری بازرگانان خارجی است و اشتباه ادعاهای آمریکا مبنی بر این که شرکتهای خارجی چین را به خاطر افزایش تعرفۀ گمرکی در امریکا ترک می کنند، به اثبات رسیده است.
سرمایه گذاری خارجی در چین در این مدت دو ویژگی چشمگیر داشته است. یکی این که زمینۀ سرمایه گذاری از صنایع پایین دستی مانند مونتاژ و فراوری به زنجیرۀ بالادستی صنعتی ارتقاء یافته است. طوری که سرمایۀ خارجی مورد استفادۀ چین در زمینۀ دانش و فناوری عالی رشد 47.2 درصدی داشته و 28.5 درصد سرمایه کل خارجی مورد استفادۀ این کشور را شامل شد. همچنین میزان رشد سرمایه گذاری در صنایع تولیدی و خدمات با فناوری عالی و به ترتیب 23.2 و 68.9 درصد افزایش یافت. دوم آنکه میزان سرمایه گذاری از منابع عمده سرمایه گذاری چین مانند هنگ کنگ، کره جنوبی، ژاپن، آمریکا، انگلیس، آلمان و اتحادیۀ اروپا رشد مطلوبی داشته است. شایان ذکر است که میزان سرمایه گذاری آمریکا در چین رشد 7.5 درصد داشته و نشان می دهد که ادعای این که افزایش تعرفۀ گمرکی باعث خروج شرکتهای خارجی از جمله شرکتهای آمریکایی از چین شده، اشتباه و دروغ است.
آمریکا با وارد کردن فشار حداکثری به چین، همواره دربارۀ کسادی رشد اقتصادی چین جوسازی و حتی شایعه پراکنی کرده است. برای نمونه، دولت آمریکا مدعی شد که با تدابیرش، چین 15 تا 20 هزار میلیارد دلار زیان کرده است. حتی رسانه های آمریکا این ادعای اشتباه را تکذیب و گزارش کردند که میزان کل تولید چین حدود 13 هزار میلیارد دلار است و زیان چین نمی تواند از رقم یاد شده فراتر رود. در حقیقت، اصطکاک تجاری چین و آمریکا تنها تأثیر محدودی در اقتصاد چین داشته و قابل کنترل است. طرفی که به شدت آسیب دیده، آمریکاست. طبق داده های منتشر شده، در ماه مه، شمار افزوده شده بر شاغلان غیرکشاورزی آمریکا تنها 75 هزار نفر بود که کمتر از نصف رقم پیش بینی شده است. مؤسسه مشورتی آی اچ اس نیز گزارش کرد که شاخص خریدار (پی ام آی)آمریکا به پایین ترین رقم در 10 سال گذشته رسیده است. صندوق بین المللی پول نیز در گزارش منتشر شده خود در پایان ماه مه اعلام کرد که تقریباً تمامی هزینه های اضافه شده ناشی از افزایش تعرفۀ گمرکی را خود آمریکا پرداخت کرده است.
سازمان تجارت و توسعۀ سازمان ملل نیز اعلام کرد که میزان سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سال 2018 میلادی 13 درصد کاهش یافت و میزان جلب سرمایۀ خارجی از سوی آمریکا 9 درصد کمتر شد. با این حال، میزان جلب سرمایۀ خارجی چین 4 درصد افزایش یافت. در 5 ماهۀ نخست سال جاری، چین در این زمینه نیز 6.8 درصد رشد داشته است. این نشان می دهد که توسعۀ باکیفیت اقتصادی چین از جذابیت زیاد برای بازرگانان خارجی برخوردار بوده است.
از جذابیتهای بازار چین برای سرمایه گذاران خارجی می توان به کامل بودن زنجیرۀ صنعتی، توانایی نوآوری علمی، نظام راحت حمل و نقل و منابع غنی انسانی اشاره کرد. این نه تنها هزینۀ تولید شرکتهای خارجی در چین را کاهش داده، بلکه نیروی محرکه ای برای نوآوری در روند توسعۀ اقتصادی تزریق کرده است. طبق آمار، هزینۀ چین در زمینۀ تحقیقات علمی در سال 2018 حدود 2.18 درصد میزان کل تولید این کشور را شامل شد و سهم پیشرفت علمی و فنی در توسعۀ اقتصادی کشور به 58.5 درصد رسید. چین از لحاظ شاخص نوآوری نیز در ردیف 20 کشور اول در جهان قرار گرفت.
مهمتر این که بازار مصرفی با جمعیت حدود یک میلیارد و 400 میلیون نفر نیروی محرکۀ اصلی توسعۀ اقتصادی چین است. توسعۀ باکیفیت اقتصادی و ترفیع ساختار مصرفی کشور باعث شده است که پتانسیل بزرگی برای کسب سود بازرگانان خارجی در چین فراهم شود. برای نمونه، شرکتهای خارجی که کمتر از 3 درصد شمار کل شرکتها در چین را شامل می شود، حدود یک دوم تجارت خارجی و یک چهارم درآمد صنعتی چین را کسب می کند و درآمد فروش آنها در چین به حدود 700 میلیارد دلار می رسد. در چنین شرایطی، کدام شرکت خارجی می تواند به قطع سرمایه گذاری و ترک بازار چین وسوسه شود.
با وجود عوامل نامشخص در اقتصاد جهانی ناشی از اصطکاک تجاری که از سوی آمریکا بر پا شده و کاهش انتقال برونمرزی پول، چین با گسترش درهای باز و استفادۀ مطلوب از سرمایۀ خارجی، از منافع مشروع شرکتهای خارجی حفاظت کرده و خدمات بهتری را در اختیار آنها گذاشته و خود را به عنوان شریک قابل اعتماد جهانی شرکتها ثابت کرده است.
