جیمی کارتر رییس جمهور پیشین آمریکا 26 فروردین افشا کرد، دو روز پیش رییس جمهور دونالد ترامپ برای اولین بار با وی تماس تلفنی برقرار کرده و گفته است که می خواهد با وی درباره چین صحبت کند. به گفته کارتر، ترامپ گفته که از پیشی گرفتن چین از آمریکا بسیار نگران است. اما پاسخ کارتر این بوده که از رسیدن چنین زمانی نگران نیست، وی خاطر نشان کرد که آمریکا جنگ طلب ترین کشور در تاریخ جهان است، اما چین حتی یک یوان هم برای جنگ هدر نداده است، «این همان علت اصلی است که آنان از ما پیشی گرفته اند.»
اخیرا برخی مقامات آمریکا که مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا نماینده آنان است، در سراسر جهان درباره چین سیاه نمایی می کنند، اما سخنان آقای کارتر که در دوران ماموریتش روابط سیاسی چین و آمریکا برقرار شد، هوشیار و منطقی است و نگاه راهبردی یک سیاستمدار با سابقه و مسوولیت شناسانه بر کشور آمریکا دارد، این نیز نشانگر آن است که در برخورد با مسایل روابط چین و آمریکا، صاحب نظران که نماینده آنان سیاستمداران پیشین آمریکا هستند، نیرویی مهم محسوب می شوند.
دونالد ترامپ رییس جمهور، ظرف بیش از دو سال پس از روی کار آمدن، فراز و نشیب های بسیار تجربه کرده و برای اولین بار با آقای کارتر تماس گرفته و صریحا اضطراب خود را بیان کرده و سیاست صحیح در قبال چین را مورد بررسی قرار داده است. چنین اضطرابی قابل درک است. آمریکا مدت ها در این جهان حرف اول را زده است. واشنگتن عادت ندارد به این که کسی دنبالش کند. در حال حاضر میزان کل اقتصاد چین از مرز 90 هزار میلیارد یوان گذشته و با استواری در مقام دوم جهان قرار دارد. اضطراب و تردید آمریکا از چین نیز بیشتر شده است. چنین احساسی از سوی جناح های باز آمریکا مورد سوء استفاده قرار گرفته است. آنان قصد دارند با سوء استفاده از چنین احساسی، صحنه سیاسی بزرگ تر را از آن خود کنند. براساس جوسازی آنان، آمریکا به تدریج هدف اولیه خود در برقراری روابط سیاسی با چین در 40 سال گذشته را کنار گذاشته و نه تنها از زیر بار مسوولیت جهانی به عنوان یکی از کشورهای بزرگ جهان شانه خالی کرده، بلکه چین را حریف رقابتی راهبردی دانسته و جنگ تجاری و سیاه نمایی علیه چین برپا کرده است.
اما روند پیشرفت روابط چین و آمریکا در بیش از یک سال گذشته نشان می دهد، روش سختگیرانه آمریکا در سرکوب چین نه تنها به ثمرات پیش بینی شده نرسیده بلکه هشدارهای آقای کارتر را ثابت کرده است: چین برای شکوفایی آمریکا فوق العاده مهم است، «اگر ما نمی توانیم به نحو احسن با چین برخورد کنیم، هر دو کشور آسیب می بینند، نه تنها چین، بلکه آمریکا نیز از زاویه اقتصادی ضرر می بیند.»
در گزارش جدید چشم انداز اقتصاد جهان که صندوق بین المللی پول هفته گذشته منتشر کرد، آمده است: پیش بینی رشد اقتصاد آمریکا در سال جاری میلادی 0.2 درصد پایین آمد، اما پیش بینی این سازمان درباره رشد اقتصاد چین 0.1 درصد بیشتر شد. به این سبب چین در میان جوامع اقتصادی عمده جهان تنها کشوری است که پیش بینی رشد اقتصادیش افزایش یافته است. این نتیجه از پیش بینی گروه سختگیر آمریکا با چین نیز خارج شده است، دولت آمریکا هم نمی تواند آرام بنشیند. به نظر می رسد تقابل و اعمال فشار سنگین بر چین نه تنها حقایقی که قدرت نسبی آمریکا را تنزل می بخشد، تغییر نمی دهد، بلکه خود آمریکا نیز از آن زیان می بیند.
پس آمریکا چگونه می تواند بار دیگر بزرگ شود؟ آقای کارتر پیشنهاد راهبردی و خردمند داده است: آمریکا نباید نیروی مالی هنگفتی را به جنگی غیر ضروری اختصاص دهد، نباید همیشه ارزش خود را با زور بر دیگران تحمیل کند." اگر 3 هزار میلیارد دلار (هزینه نظامی) را در تاسیسات زیربنایی سرمایه گذاری کنیم، ممکن است 2 هزار میلیارد دلار دیگر به دست آوریم. ما راه آهن تندرو خواهیم داشت، پل ها سقوط نخواهند کرد، جاده ها مورد تعمیرو نگه داری مطلوب قرار می گیرد، سیستم آموزش و پرورش همانند کره جنوبی و هنگ کنگ نیز عالی خواهد بود."
معلوم است صرف نظر از استیلاجویی، یک جانبه گرایی و سیاست زورگویی، مهم شمردن رفاه مردم و افزایش نیروی رقابتی به عنوان راه اصلی بزرگ شدن دوباره آمریکا خواهد بود. با اشاره به چین، هدف توسعه آن، پاسخگویی به خواست مردم در زندگی، بهتر از به چالش کشیدن کسی یا جایگزین کردن کسی است. محور فرهنگ سنتی چین ارزشمند دانستن صلح است، هیچ ژن تعرض کننده ای ندارد، چین امیدوار است به همراهی کشورهای مختلف به مشورت، سازندگی و بهره مندی مشترک بپردازد و جامعه بشری با سرنوشت مشترک ایجاد کند، همچنین تمایل دارد به اتفاق آمریکا مسوولیت شایسته خود را به عنوان کشور بزرگ برعهده گیرد.
وجود رقابت بین چین و آمریکا بسیار عادیست، اما چنین رقابت هایی باید به شیوه احسن صورت گیرد، یعنی این که قوه رقابتی ناشی از توسعه پیوسته باشد نه فقط سرکوب طرف مقابل. رییس جمهور دونالد ترامپ چندی پیش درخصوص استقرار سیستم مخابراتی نسل پنج اظهار داشت: پنج جی مسابقه ای است که آمریکا باید در آن پیروز شود. اما دو ماه پیش وی شرکت های آمریکا را فراخواند که از راه رقابت در زمینه پنج جی پیروز شوند نه تحریم فناوری پیشرفته تر . اگر این حرف درست باشد، این روش صحیح رقابت مطلوب بین چین و آمریکا خواهد بود.
