نگاهی به رایزنی اقتصادی و تجاری چین و آمریکا

رایزنی اقتصادی و تجاری چین و آمریکا در سطح معاون وزیر روز چهارشنبه 9 ژانویه (19 دی) در پکن پایان یافت. این نخستین رایزنی مستقیم بین دو طرف پس از حصول توافق رهبران دو کشور در آرژانتین به شمار می رود. دو طرف در این رایزنی درباره مسایل مورد علاقه در زمینه تجاری و ساختاری، به تبادل نظر گسترده، عمیق و دقیق پرداختند. با آن که زمان این رایزنی از موعد مقرر یک روز بیشتر طول کشید، اما در آن برای افزایش درک و حل و فصل مسایل مورد علاقه متقابل پایه مطلوبی بنا شد.

دو طرف در این رایزنی درباره مسایل تجاری به تفاهم رسیدند. برای نمونه، چین با افزایش واردات محصولات کشاورزی و انرژی از آمریکا، پاسخگوی تقاضای مصرف کنندگان چینی برای ارتقای سطح زندگی خواهد بود که به این ترتیب به توسعه با کیفیت اقتصادی چین یاری می شود. البته، چین واردات خود را نه تنها از آمریکا، بلکه از سراسر جهان گسترش خواهد داد. به گزارش رسیده، آمریکا در نشست یاد شده تقاضاهای مشخص از جمله زمان مشخص درباره واردات محصولات آمریکا را مطرح کرد. با این حال، این که محصولات آمریکا چه میزان سهم از بازار چین را اشغال می کند، مربوط به اشتیاق و علاقه مصرف کنندگان چینی به این محصولات است.

آمریکا در این رایزنی همچنین مسایل ساختاری ارایه داد که برخی از آن ها مربوط به نظام، امنیت و ایدئولوژی چین است که برای پکن قابل پذیرش نیست. برخی دیگر که مربوط به تعمیق همه جانبه اصلاحات و گسترش درهای باز است، چین در حال پیشبرد آن هاست و در این میان می توان به مساله حفظ حق مالکیت معنوی اشاره کرد. چین با اجرای راهبرد تحریک اقتصادی با نوآوری، به طور حتم به تقویت حفظ حق مالکیت معنوی یاری خواهد کرد. نهاد قانون گذار چین نیز چندی پیش،

پیش نویس اصلاحی قانون حق مالکیت معنوی را مورد بررسی قرار داد که اقدامی موثر در این راستا به شمار می رود.

در حال حاضر، چین در زمینه اصلاحات با چالش هایی رو به روست. بنابراین، اعم از وجود اصطکاک اقتصادی و تجاری با آمریکا، چین نیز به حل مسایلی از جمله حفظ حق مالکیت معنوی، همکاری فنی، ورود موسسات خارجی به بازار چین و محدودیت تجاری غیر گمرکی خواهد پرداخت. حصول تفاهم چین و آمریکا در رایزنی اقتصادی و تجاری دو کشور درباره مسایل یاد شده با روند تعمیق اصلاحات و درهای باز چین هماهنگ است.

یکی از علل مهم حصول پیشرفت در این رایزنی آن است که دو طرف پس از تشدید اصطکاک اقتصادی و تجاری در 9 ماه گذشته دچار رنج تجاری شده اند. طوری که از دهه دوم ماه اکتبر، شاخص های اوراق بهادار در بورس آمریکا شاهد تنزل بزرگ بوده و میزان کسری تجاری در ماه نوامبر به 50 میلیارد و 500 میلیون دلار افزایش یافته و شاخص مدیران خریدار (PMI) در ماه دسامبر سال 2018 به پایین ترین سطح در دو سال گذشته رسید. این در حالیست که شاخص PMI چین نیز به پایین تر از 50 درصد کاهش یافت.

همچنین بر اثر جنگ تجاری بین دو طرف، شرکت جنرال موتورز آمریکا در پایان ماه نوامبر از تعطیل کردن 7 کارخانه خود در سراسر جهان خبر داد. ارزش شرکت اپل در 3 ماه اخیر 400 میلیارد دلار کم تر شد، تعداد شرکت‌های حاضر در نخستین نمایشگاه بین المللی واردات چین 180 بود که تنها یک سوم تعداد شرکت‌های ژاپنی بود. تعداد شرکت‌های چینی حاضر در نمایشگاه بین المللی الکترونیک لاس وگاس آمریکا در مقایسه با سال‌های گذشته 20 درصد کاهش یافت...

در حالی که میزان رشد تجارت کالا در سراسر جهان در سال 2018 به احتمال 0.3 درصد کاهش خواهد یافت. بانک جهانی چندی پیش، پیش بینی رشد اقتصاد جهان در سال جاری و سال آینده را به 2.9 و 2.8 درصد کاهش داده است که در مقایسه با پیش بینی خود در ژوئن سال گذشته هر دو 0.1 درصد کاهش یافته اند. روزنامه "نیویورک تایمز" معتقد است که جنگ تجاری موجب نگرانی روزافزون جامعه جهانی شد. روشن است که رسیدن به توافق نامه تجاری نه تنها تمایل مشترک چین و آمریکا، بلکه انتظار مشترک جهانیان است.

بر اساس توافق مذاکرات سران چین و آمریکا، دو طرف تنها 90 روز زمان برای بحث و مشورت دارند، تاکنون 40 روز از این زمان گذشته است. به همین دلیل، زمان برای تحقق توافق نهایی چین و آمریکا و دستیابی به نتیجه خوب از مشورت، اندک و این وظیفه نیز سنگین است. در رایزنی اقتصادی و تجاری چین و آمریکا در سطح معاون وزیر، موافقت دو طرف با حفظ ارتباطات نزدیک، سر آغاز مطلوبی برای مذاکرات بعدی به شمار می رود.

با توجه به پیچیده بودن مناقشات اقتصادی و تجاری چین و آمریکا، چین به عنوان طرف مجبور مقابله جنگ تجاری، برای حل اختلافات، تلاش و صداقت بسیار کرده است ولی رسیدن به توافق نهایی به کوشش مشترک چین و آمریکا نیاز دارد. در بیش از 9 ماه گذشته، انعطاف پذیری اقتصاد و بازار عظیم چین، مناقشات میان تجارت چین و آمریکا را تحمل کرده است. تاسیس نخستین کارخانه تسلا در شانگهای نشانگر جذابیت بازار چین است. پایبندی بر سیاست اصلاحات و درهای باز، شعار چین نیست، بلکه اقدامات واقعی چین است که خارج از تصورات مردم است.