پاسخ چین به اقدام امریکا خارج از تصور آن کشور است

کمتر از 11 ساعت پس از انتشار فهرست آمریکا برای اخذ تعرفه علیه چین که ارزش آن به 50 میلیارد دلار می رسد، چین نیز فهرست اخذ تعرفه علیه کالاهای آمریکایی را منتشر کرد. این انتقام جویی برابر است. کالاهای مربوط به صنایع مهم آمریکا از جمله کالاهای برتر امریکا مانند سویا، خودرو و هواپیما است. چین در زمانی کوتاه فهرست خود را منتشر می کند که نشانگر آمادگی کامل کشور در پاسخ به بررسی 301 آمریکا است.

بی شک، فهرست چین طی ارزیابی کارشناسان از محافل مختلف منتشر شده است. اکنون نوبت آمریکا است. پس از پایان 60 روز از زمان اعلام، اگر امریکا تصمیم بگیرد تعرفه های تحریم کننده را اخذ کند، چین نیز در همان روز، اقدام برابر در پیش خواهد گرفت.

جدی بودن موضع، سریع بودن واکنش و حرفه ای بودن تصمیم چین شاید خارج از تصور افراد زیادی است. با نگاه به تاریخ آمریکا در برپایی جنگ تجاری، واکنش چین بی سابقه است.

اولا، کشورهای دیگر که در گذشته با آمریکا جنگ تجاری داشته اند، مثل چین، چنین موضع جدی نشان نداده اند. چه اتحادیۀ غربی چه ژاپن، خیلی کم چنین برخورد جدی ای در قبال آمریکا نشان می دهند. در حقیقت، چین نیز پس از نشان دادن حسن نیت، ناچار به در پیش گرفتن اقدام جدی شد.

ثانیاً، واکنش سریع چین بی سابقه است. این نکته نیز بسیار مهم است. وقتی قرار است جنگ تجاری شروع شود، دیگر نیازی به راهبرد نیست و تاکتیک نقش تعیین کننده ایفا می کند. به این ترتیب، اقدام خارج از تصور حریف، نقش تکاندهنده خواهد داشت.

ثالثاً واکنش حرفه ای چین نیز سایه روانی بر فراز امریکا انداخته است. جنگ تجاری به حرفه ای گری بالایی نیاز دارد. اگر به نقطۀ مناسب حمله نشود، منجر به تشدید اقدام حریف خواهد شد. فهرست اخذ تعرفه علیه کالاهای آمریکا، صنایع برتر آمریکا را نیز در بر گرفت. آمریکا پیش بینی می کرد چین این زمینه ها را انتخاب نخواهد کرد، زیرا همۀ این کالاها از کالاهای مورد نیاز چین است. ولی فهرست چین خارج از تصور آمریکا بوده و تا اندازه ای قضاوت آمریکا را متزلزل کرد.

بازار هوشمند است. از زمان انتشار فهرست چین علیه آمریکا، بازار پیش فروش سه شاخص مهم آمریکا کاهش یافته و شاخص داو جونز 2 درصد کاهش یافت. این به معنی از بین رفتن 800 میلیارد ارزش بازار است. قیمت پیش فروش سویا نیز 5 درصد کاهش یافت.

با ادامۀ این وضعیت، احتمالاً هراس مالی در پی خواهد آمد. بازار سهام به اعتماد وابسته است. به این ترتیب، دولت آمریکا فورا پیش از باز کردن بازار سهام، اظهار نظر کرد. اول دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا صبح زود در پیام توییتری نوشت، ما جنگ تجاری با چین نداریم. جنگ چند سال پیش توسط سیاستمداران ناتوان شکست خورد.

سپس راس وزیر بازرگانی آمریکا گفت که واکنش بازار وال استریت خارج از تصور است. چین احتمالا از طریق مشورت، مسایل را حل کند. منازعات تجاری بین آمریکا و چین، جنگ جهانی سوم نیست. تعرفه اخذ شده توسط چین تنها 0.3 درصد از جی دی پی آمریکا را تشکیل می دهد و اگر جنگ تجاری شروع شود، آمریکا شکست نخواهد خورد. این به معنای آن است که جنگ تجاری شروع نشده است، شما از چه می ترسید.

در این حالی است که هراس بازار آمریکا از جنگ تجاری آرام نشد و سه شاخص بازار آمریکا همچنان کاهش می یابد. در چنین وضعیتی، رییس فدرال رزرو آمریکا همین روز گفت، لازم نیست آمریکا سود بهره را ارتقاء دهد. بازار سهام آمریکا تحت کمکهای دولت و فدرال رزرو آمریکا، با افزایش اندکی معاملات خود را به پایان رساند.

طی نخستین دور آزمایش، آمریکا باید در اتخاذ موضع محتاطانه عمل کند. زیرا اگر جنگ تجاری رخ دهد، پیامد آن خارج از تصور آن کشور خواهد بود.