بلندترین برج آجری جهان + تصاویر

 برج قابوس به عنوان بلندترین برج آجری جهان و تنها اثر بین المللی استان گلستان و شهر جرجان در حاشیه شهر گنبد، به عنوان شهری باستانی با قدمتی چند هزار ساله میزبان مسافران نوروزی است.

برج قابوس، معروف به برج گنبد که بلندترین برج آجری جهان و یکی از بی نظیرترین یادمان های برجسته معماری ایران در دوره اسلامی است، در شمال شهر گنبدکاووس و در سه کیلومتری بازمانده شهر قدیم جرجان قرار دارد.

این برج که در سال 1391 ثبت بین المللی شد، در طول سال از جمله نوروز رکوردار جذب گردشگر بوده و شمار زیادی از علاقمندان به میراث تاریخی و فرهنگی استان را به خود جذب می کند.

تعطیلات نوروز فرصت مناسبی برای گردشگران و مسافران وارده به گلستان است که از این شاهکار معماری ایرانی - اسلامی دیدن کنند.

این برج بر روی تپه ای به بلندی ۱۵متر قرار گرفته ودر سال۳۹۷ هـ.ق به عنوان یادمان شمس المعالی قابوس بن وشمگیر ساخته شده است. ارتفاع این برج ۵۵ متر و با احتساب بلندی تپه در مجموع ۷۰ متر از سطح زمین است.

میل گنبد بیش از هزار سال، سرفرازانه سر به آسمان کشیده و تمدن کهن مردم این دیار را رخ جهانیان می کشد، این بنا از چهار بخش تشکیل شده است که شامل پی و صفه بنا، سردابه، بدنه و گنبد مخروطی می شود و ارتفاع بنا ۷۰ متر ، بدنه بنا ۳۷ متر و دارای ۱۰ ترک است.

این بنای باشکوه به دستور قابوس بن وشمگیر، مشهورترین پادشاه آل زیار که به گفته یاقوت حموی هم جنگجویی بی همتا و هم ادیبی فاضل بود، ساخته شد و لازم است در حال حاضر پس از گذشت قرنها، این بنا با همکاری مردم و همت مسئولان به آیندگان منتقل شود.

پروفسور «آرتور پوپ» در مورد این بنا نوشته است: در زیر سمت شرق کوه های البرز و در برابر صحراهای پهناور آسیا یکی از بزرگ ترین شاهکارهای معماری ایران با تمام شکوه و عظمت خود قد بر افراشته است. این بنا گنبد قابوس بقعه آرامگاه قابوس بن وشمگیر است و برج آرامگاه از هرگونه آرایش مبراست.

نظرات گوناگونی در هدف از ساخت این بنا داده شده است که به احتمال زیاد هدف از ساخت چنین بنای با شکوه و بزرگی نمایش قدرت و هنر و ایجاد بنای یادبودی است که یادآور شکوه و جلال دوره سلطنت بانی آن باشد. درباره اینکه هدف اولیه بنا ساخت بنا چه بوده است.

برج طی عمر خود سه بار تعمیر و مرمت شد آخرین بار نیز در سال ۱۳۴۹ تعمیر اساسی آن انجام گرفت بطوری که این شاهکار معماری اسلامی که با شکوه کمترین ابنیه قرن چهارم هجری است حفظ و مصون گشت. مصالح بکار رفته در این بنا ملات ساروج و آجر است این بنا تماماً از آجرهای پخته قرمز ساخته شده است.

برج قابوس طی هزار سال عمر خود را همواره در معرض گزند حوادث و خطرات گوناگون قرارداشته است.

عوامل طبیعی همچون باد، باران و آفتاب و … نتوانسته صدمه ای آنچنانی به ظاهر بنا وارد آورد.

تابش آفتاب سوزان صحرا رنگ سرخ آجرهای بنا را به رنگ برتری (طلای خاکی) تبدیل کرده و باران موجب فرسایش در برخی نقاط آن گشته است.

لیکن بیش از همه دست مخرب کاوشگران گنج به حفر و تخریب در بنا دست زده اند موجب خرابی بنا شده اند حتی اقدامات امراء و سلاطین مستبد که سعی در تخریب کامل بنا داشته اند مزید بر علت بوده است.

اکنون پس از مرحله تعمیر و مرمت انجام یافته بر روی برج قابوس این بنای بی نظیر، با شکوه و ابهت خود چشم بینندگان را خیره کرده است و محوطه بنای برج قابوس به عنوان باغ ملی (پارک قابوس) که در شمال شهر (خیابان امام خمینی شمالی) جای گرفته استفاده می شود.

اخیراً زیبا سازی و چمن کاری تپه مصنوعی، درختکاری و سنگفرش محوطه و اقدامات دیگر به منظور هر چه بهتر و زیبا تر کردن این مکان دیدنی انجام شده است.

ویژگی های معماری و فنی از جمله موارد و ملزومات برای ثبت یک اثر تاریخی در فهرست جهانی است و برج قابوس با داشتن این شرایط در در اجلاس سی و ششم یونسکو در زمره میراث جهانی ثبت گردید.

یکپارچگی بصری، شاهکارهای فنی، اصالت طرح، مصالح بکارگرفته شده و جایگاه اثر و فنون ساخت پرونده از جمله مواردی بود که این برج عظیم آجری جهان را در زمره آثار ثبت شده جهانی قرار داد.