«مرده باد» و «زنده باد» راه افتاد

پس از حاشیه‌های به‌وجود آمده برای پوستر جشنواره‌ی تئاتر فجر و اعلام فراخوان دوباره برای طراحی پوستر جدید توسط دبیر این جشنواره، طراح پوستر جشنواره‌ی فیلم فجر، درباره‌ی این موضوع و اثر خودش سخن گفت.

طاها ذاکر - طراح پوستر سی‌وسومین جشنواره‌ی فیلم فجر - در گفت‌وگو با خبرنگار بخش هنرهای تجسمی ایسنا، با انتقاد از نحوه‌ی انتخاب و برخورد با پوستر سی‌وسومین جشنواره‌ی تئاتر فجر، اظهار کرد: این شیوه و رویکرد به طراحی پوستر را نمی‌پسندم؛ اما چیزی که من را واقعا متأثر کرد، حمله‌ای بود که به تیم طراحی پوستر جشنواره‌ی تئاتر شد و بیشتر از آن، تصمیمی که تیم اجرایی جشنواره‌ی تئاتر درباره‌ی پوستر این جشنواره گرفت.

این طراح پوستر گفت: همان‌طور که یک گروه، سلیقه‌ای این پوستر را انتخاب کرد، دیگران هم سلیقه‌ای به آن حمله کردند و آن را مورد تمسخر و هجو قرار دادند. من حتی یک خط هم نخواندم که چرا این پوستر بد است؟! اینجا همه، مثل همیشه، هیجان‌زده می‌شوند و داد و قال راه می‌اندازند که «مرده باد» و «زنده باد».

ذاکر همچنین معتقد است: اصل مشکل اینجاست که هیچ کارشناسی و تعمقی درباره‌ی پوستر جشنواره تئاتر فجر انجام نشده، نه آن لحظه که انتخاب شد، نه آن‌گاه که مردود شد. دردناک‌تر آن‌که مسوولان جشنواره‌ی تئاتر، پوستر را وتو کردند و پای طراح‌شان نایستادند. این طراح درست یا غلط توسط عده‌ای انتخاب شده و از میان اتودهایش، این طرح برگزیده و رونمایی شده است. سوال من این است که چه کسانی آن را انتخاب کردند؟ آیا نباید برای پست آن‌ها نیز فراخوان داد؟

او در بخش دیگری از سخنانش درباره‌ی پیشنهاد طراحی این پوستر، گفت: من در چهار دوره‌ی گذشته جشنواره‌ی فجر، مدیریت هنری «فیلم‌شناخت» جشنواره را برعهده داشتم. در دوره‌ی گذشته نیز همراه آقای مجید برزگر، طراحی پوسترهای جنبی جشنواره را انجام دادم که سهم من پوستر «سینما حقیقت» و پوسترهای بزرگداشت‌ها بود. همچنین آشنایی من با آقای محمد حیدری - مدیر هنری جشنواره سی‌ودوم - به پیشنهاد طراحی پوستر در جشنواره‌ی سی‌وسوم منجر شد.

وی ادامه داد: ایده، اهمیت ندارد. هیچ ایده‌ای بد نیست و هیچ ایده‌ای بر هیچ ایده‌ای برتری ندارد. فقط رویکرد، مهم است. در 32 دوره‌ی گذشته، پوسترهایی در سطوح کیفی گوناگون طراحی شدند و طبعا تاریخ، واقعیتی تأثیرگذار است که یک تأثیر مهم بر کار من داشت و تصمیم گرفتم شبیه به آن‌ها کار نکنم.

این طراح پوستر درباره‌ی المان‌های به‌کار رفته در پوستر خودش نیز گفت: از تکرار موتیف‌های کهن و نشخوار دستاوردهای گذشتگان که بَزک زندگی امروز شده‌اند، خسته شده‌ام و تصمیم گرفتم، سیمرغی بکشم که متعلق به امروز باشد. سیمرغی ژئومتریک که در حال شکل‌گیری است، مانند سیمرغی که در مثنوی به آن پرداخت شده است (هر مرغ خود سیمرغ و سی‌مرغ همان سیمرغ است). نوعی شباهت بین اجزا و کل، در این اثر قابل تشخیص است. به این ترتیب که هر جزء از منظر الگو، مانند و متشابه کل است.

ذاکر ادامه داد: خطوط زاویه‌دار گوشه‌مانندی که در کل پوستر چیده شده، امکان بسته شدن قاب‌های گوناگون را با اندازه‌ی نماهای متفاوت به چشم می‌دهند. این مفهوم (تعدد نما یا حتی فریم‌ها) سینما را به ذهن متبادر می‌کند.

او اضافه کرد: گاهی یک نماد به اشتباه به جای نشانه استفاده می‌شود. نماد، شیء یا جانداری است که هم خودش است و هم مظهر مفهوم دیگری است به‌جز خودش، چون این مفهوم را خارج از اثر پیدا می‌کند. من هیچ کار سمبولیستی (نمادگرایانه) نکرده‌ام و نمی‌کنم، چون معتقدم هیچ‌چیز، نماد هیچ‌چیز نیست.

به گزارش ایسنا، اردشیر صالح‌پور - دبیر جشنواره‌ی تئاتر فجر - در گفت‌وگویی، از هنرمندان برای طراحی پوستر این جشنواره دعوت و فراخوان جدیدی برای طراحی پوستر جشنواره اعلام کرد و افزود: هنرمندان تا 25 دی‌ماه فرصت دارند طرح خود را به دبیرخانه‌ی جشنواره ارائه کنند تا با نظر سه استاد برجسته‌ی این حوزه، پوستر انتخاب و رونمایی شود.