شین جیانگ – پلی در جاده ابرایشم جدید برای اتصال قاره های آسیا و اروپا

به دنبال اجرای طرح ایجاد نوار اقتصادی جاده ابرایشم و راه اندازی مسیرهایی بین قاره های آسیا و اروپا، منطقه شین جیانگ به پنجره مهم چین برای سیاست درهای باز تبدیل شده است.

در سال 1990 میلادی، نخستین راه آهن که از شهر ارومچی، مرکز منطقه خودمختار شین جیانگ آغاز می شد و از گذرگاه مرزی آلا عبور می کرد، راه اندازی شد. اکنون مسیرهای ریلی بین المللی زیادی از پکن و ارومچی به آلا، آتا و مسکو رسیده و قطارهای باربری از شهرهای بسیاری از جمله چونگ چینگ، چنگ دو، رن جو، وو هان، شی آن، گوانگ جو و یی وو از منطقه شین جیانگ عبور کرده و به آسیای مرکزی، اروپا و کشورهای خاورمیانه می رسد. گذرگاه آلا نیز به ایستگاه مهم و کلیدی برای اتصال آسیا و اروپا تبدیل شده است.

منطقه شین جیانگ بزرگ ترین منطقه در سطح استانی چین است که دارای بیشترین کشورهای همسایه و طولانی ترین مرز زمینی در چین بوده و از برتری های ویژه ای به منظور سیاست های درهای باز برخوردار است. در حال حاضر 17 گذرگاه ملی درجه یک در این منطقه راه اندازی شده و در سال 2012، ظرفیت باربری در گذرگاه های منطقه به 41 میلیون و 120 هزار تن رسید که در مقایسه با سال 2011 میلادی 18.6 درصد افزایش یافت و از این میان، ظرفیت باربری وارداتی 36 میلیون و 240 هزار تن با رشد 19.8 درصد و ظرفیت باربری صادراتی 4 میلیون و 880 هزار تن با رشد 10.3 درصد بود. شایان ذکر است که گذرگاه آلا بزرگترین گذرگاه غربی چین است که امکاناتی مانند راه آهن، راه شوسه و لوله های انتقال نفت و گاز را دارد؛ به طوری که در سال 2012، جمعاً 27 میلیون و 69 هزار تن محصولات وارداتی و صادراتی (16 میلیون و 586 هزار تن از طریق راه آهن، 259 هزار و 300 تن از طریق راه شوسه و 10 میلیون و 223 هزار و 700 تن از طریق لوله ) از این گذرگاه منتقل شد که 2.9 درصد افزایش داشت. ارزش تجارت این گذرگاه در همین سال 16 میلیارد و 290 میلیون دلار است که در مقایسه با سال پیش از آن 6.4 درصد کاهش یافت. همچنین 127 هزار نفر از این گذرگاه رفت و آمد داشتند که 0.5 درصد رشد داشته است. علاوه بر این ظرفیت باربری گذرگاه خرگوش در این سال 3 میلیون و 86 هزار تن است که در مقایسه با سال قبل شاهد 390 درصد رشد بوده است. ارزش تجاری در این گذرگاه در این مدت 3 میلیارد دلار است که در مقایسه با سال پیش از آن 66.2 درصد افزایش یافت. همچنین 549 هزار نفر از این گذرگاه رفت و آمد کرده اند که 15.4 درصد فزونی گرفت.

تا پایان سال 2010، منطقه شین جیانگ 20 هزار و 953 راه شوسه به مسافت 153 هزار کیلومتر ساخت که شبکه ای با محوریت شهر اورومچی و دور زدن بر دو منطقه با راه های اصلی و فرعی، اتصال شمال و جنوب کوه تیان شان، از شرق به خاک داخلی کشور و از غرب به آسیای مرکزی را در بر می گرفت. 5 راه از راه های اصلی منطقه از شرق به غرب و 7 راه از شمال به جنوب بر محور 7 مرکز فعالیت ترافیکی وجود دارد. تا پایان سال 2012، مسافت کل راه آهن منطقه به حدود 5000 کیلومتر رسید که تقریبا تمام شهرها و مناطق اقتصادی سراسر منطقه و کشور را به هم متصل کرد و به کانال های مهمی برای اتصال به کشورهای همسایه تبدیل شد. همچنین منطقه شین جیانگ به طور کلی 147 پرواز دارد و 54 شهر بزرگ و متوسط کشور و 27 شهر خارجی را به بکدیگر متصل کرده است. در سال 2012، ظرفیت مسافربری هوایی این منطقه 17 میلیون و 280 هزار نفر و ظرفیت پستی آن 143 هزار تن بود و 182 هزار پرواز در آن انجام می شد که به ترتیب 21.4، 23 و 22.1 درصد در مقایسه با سال قبل افزایش نشان داده است. اکنون شین جیانگ منطقه ای با بیشترین فرودگاه و پرواز در چین به شمار می رود. علاوه بر این، لوله های انتقال نفت خام، سوخت نفتی تهیه شده و گاز طبیعی با سرعت در حال ساخت و ساز بوده و مسافت آن به 6793 کیلومتر می رسد. تا کنون خط دوم راه آهن چین – قزاقستان راه اندازی شده و راه آهن چین - قرقیزستان – ازبکستان از زمان آغاز اجرای دوازدهمین برنامه توسعه از سر گرفته می شود. همچین راه اندازی راه آهن چین – پاکستان نیز در این منطقه در دست بررسی است. با راه اندازی این خطوط راه آهن دست رسی به کانال های غربی راحت تر شده و برای افزایش درهای باز و ایجاد اوضاع جدید نقش مثبت و مهمی ایفا خواهد کرد.

در سال 2012، میزان نفت خام با لوله های نفت کش قزاقستان – چین که نخستین لوله نفت کش از خارج به چین به شمار می رود به 10 میلیون و 220 هزار تن رسید. پس از راه اندازی این خط لوله تا کنون، این لوله جمعاً 50 میلیون تن نفت منتقل کرده است. لوله انتقال گاز طبیعی ترکمنستان – ازبکستان – چین با ظرفیت انتقال 50 میلیارد متر مکعب گاز در سال نیز در پایان ماه فوریه سال 2013 راه اندازی شد و تا کنون 46 میلیارد و 770 میلیون متر مکعب گاز به داخل چین منتقل کرده است.