میائو هویی بازارهای مکاره در ایام عید بهار

با عرض سلام به شما شنوندگان گرامی. امروز 4 فوریه مصادف با دومین روز سال نو به تقویم قمری چین در خدمت تان هستیم با بخش سوم از مجموعۀ ویژه برنامه های عید بهار، مهم ترین عید ملت چین. ما امروز دربارۀ بازارهای مکاره ای که در ایام عید بهار در جای جای چین برپا می شوند و به زبان چینی «میائو هویی» نامیده می شوند، صحبت می کنیم.

نام این بازارهای مکاره در زبان چینی از آنجا که در زمان های باستان در اطراف معابد برپا می شدند، از لفظ «میائو» به معنی معبد گرفته شده است. در واقع «میائو هویی» ابتدا بازار نبود، بلکه مراسمی عبادی برای نیاکان یا دیگر مراسم و آداب عبادی بود. ولی به تدریج با رشد اقتصادی و افزایش فعالیت های تجاری، طبیعتاً تجارت و بعدها نمایش های هنری و تفریحی در ایام برگزای «میائو هویی» در اطراف محل برگزار شد که در نهایت آن را به شکل بازار مکارۀ امروزی در آورده است. بازارهای «میائو هویی» عمدتاً به بازارهایی که در ایام عید بهار بر پا می شوند، اطلاق می شود. با این حال، بازارهای میائو هویی در نقاط مختلف چین یکنواخت نیست، بلکه موضوعات و ویژگی های متمایزی دارند.

بازارهای میائو هویی در هر جای چین که باشد، موضوعاتی جز خرید و فروش، صرف غذاهای منحصر به فرد محلی و لذت بردن از نمایش های هنری و بازی های تفریحی ندارند. فقط همین غذاها، نمایش ها و بازی ها هستند که در نقاط مختلف کشور از یکدیگر متمایزند.

قبل از همه به این بازارها در شهر پکن بپردازیم. می شود در ایام عید بهار در بازارهای پکن این منظره را دید که گروهی از افراد در دور یک صحنه، نمایش های تفریحی و هنری روی آن را تماشا می کنند. این نمایش ها عمدتاً شعبده بازی، خیمه شب بازی، نمایش «شیآن شن» (Xiang Sheng)، رقص های «یآن گه» (Yang Ge) و «گائو چیائو» (Gao Qiao) را شامل می شود که از میان آنها «شیآن شن» و رقص های «گائو چیائو» و «یآن گه» برای مخاطبان ایرانی ما ناآشنا است. پس توضیح مختصری دربارۀ هر کدام از آنها می دهیم.

نمایش شیان شن مانند «سیاه بازی» ایرانی یا «تاک شو» غربی ها عمدتا بین دو نفر طوری اجرا می شود که با مکالمات مضحک و خنده دار تماشاگران را به خنده می آورد.

رقص یآن گه نوعی رقص منحصر به فرد شمال چین است که معمولاً با حضور 10 تا 100 نفر به طور دسته جمعی اجرا می شود. رقصندگان خود را به قیافۀ شخصیت های افسانه ای و قصه های مردمی در آورده و با همراهی صدای منظم طبل، حین راه پیمایی به رقص می پردازند.

رقص گائو چیائو نوعی رقص است که رقصندگان آن را روی چوب دست هایی به طول بیش از 1 متر که به پاهایشان بسته شده اند، اجرا می کنند. این باعث می شود که تماشاگران برای تماشای نمایش مجبور شوند سرشان را رو به آسمان بگیرند.

حال دربارۀ چند نوع تفریح متعارف در بازارهای مکارۀ «میائو هوی» که امروزه در پکن یا حتی سراسر چین رایج هستند، صحبت می کنیم.

اول مسابقۀ پرتاب حلقه های چوبی یا پلاستیکی است. برگزار کنندۀ مسابقه مجموعه ای از اشیای کوچک مانند اسباب بازی و جعبه های زیبا را طوری روی زمین قرار می دهد که اشیای کم ارزش تر به نقطۀ پرتاب نزدیک تر و اشیای گران بهاتر دور از آن قرار بگیرند. سپس علاقه مندان حلقه های چوبی یا پلاستیکی را از او می خرند و از نقطه ای ثابت به سمت اشیا پرتاب می کنند. اشیایی که حلقه به دورشان بیافتد به پرتاب کننده تعلق می گیرد.

بازی دیگر، تیراندازی است. در این بازی نیز مشتری گلوله های چوبی را از صاحب آن می خرد و به سمت قفسه ای که دارای دریچه های متعددی است، شلیک می کند. دریچه هایی که گلوله به آنها اصابت می کند، خودکار باز می شوند و اسباب بازی داخلشان به تیرانداز تعلق می گیرد.

حال نوبت به غذا می رسد. صرف غذا یا چشیدن خوراکی های متنوع و محلی، نوعی تفریح متعارف در بازارهای میائو هویی در چین است. مردمی که به این بازارهای مکاره، مثلاً در شهر پکن می روند، معمولاً خوراکی های منحصر به فرد خودِ شهر یا خوراکی های معروف مناطق دیگر کشور را برای چشیدن یا رفعِ گرسنگی می خرند. از خوراکی های محلی پکن می شود خمیر لوبیا، کوفتۀ سوخاری و آرد برنج را نام برد.

اینها که گفتیم، از ویژگی های بازارهای مکارۀ سال نو در شهر پکن است. همانطور که اشاره کردیم، از این بازارهای مکاره در سراسر چین برگزار می شود که هر کدام ویژگی های خود را دارند. در اینجا به بعضی از آنها اشاره می کنیم.

قبل از همه به بازارهای مکاره در هنگ کنگ نگاهی می کنیم. روشن ترین ویژگی بازارهای مکارۀ سال نو در هنگ کنگ برگزاری نمایش مدِ لباس در خیابان می باشد که همه ساله توجه ده ها هزار تن را به خود جلب می کند. اما در تایوان عبارت های دینی بخش بسیار مهمی از بازارهای مکارۀ سال نو را تشکیل می دهد.

و اما در خارج از چین.

چینی ها و چینی تبارهای مقیم مالزی و سنگاپور همه ساله در ایام عید بهار بازارهای مکارۀ گل و جشنوارۀ لامپ های کاغذی بر پا می کنند.

چینی های مقیم پاریس در ایام عید بهار نمایش های نواختن طبل و رقص های شیر و اژدها اجرا و یا مسابقات قایقرانی با قایق های اژدها و خر برگزار می کنند.

چینی در شهر نیویورک همه ساله در ایام عید بهار با خودروهای تزیین شده با گل راهپیمایی می کنند.

غیر از این جاها، در مناطقی مانند شهرهای لندن، ادینبورگ و منچستر انگلستان، شهرهای سان فرانسیسکو و لُس آنجلس آمریکا، مکزیکو سیتی در مکزیک، بوئنوس آئیرس در آرژانتین، کشورهای استرالیا، تایلند، آفریقای جنوبی، کرۀ شمالی و جنوبی، ژاپن و ویتنام نیز از جمله جاهایی هستند که چینی های مقیم، در ایام عید بهار بازارهای مکارۀ سال نو برگزار می کنند.

شنوندگان عزیز، امیدواریم با ارائۀ این اطلاعات با بازارهای مکارۀ سال نو (یعنی میائو هویی) آشنا شده باشید. در پایان ترانۀ شاد دیگری پخش می کنیم و با آن به ویژه برنامۀ امروز پایان می دهیم. از همراهی شما متشکرم و شما را به خدای بزرگ می سپارم.