تلاش برای افزایش درک و آشنایی مردم دو کشور چین و ایران

"یائو جی ده" ایران شناس شناخته شده و نیز رییس مرکز ایران شناسی دانشگاه یون نان در سی سال گذشته همواره سرگرم پژوهش در زمینه ی سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و ... بوده است. آثار وی در حیطه ی ایران شناسی از شهرت و اعتبار عالی جهانی برخوردار است.

اما چگونه و به چه دلیل این شخصیت پژوهش های خود را درباره ایران آغاز کرده است؟

وی در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار بخش پارسی رادیو بین المللی چین در این مورد توضیح داد که مادر وی مسلمان است و جد پدری اش به نوادگان سید اجل عمر شمس الدین می رسد.

عمر شمس الدین از مردم بخارا بود. منطقه ای که در قدیم به بخشی از سرزمین پادشاهی پارس تعلق داشت. به این ترتیب می توان گفت نیمی از اصل و نسب وی از ایرانیان است.

در واقع عمر شمس الدین سی و یکمین نواده پیامبر اسلام حضرت محمد(ص) بود.

این نکته و همچنین علاقه ی استاد به ایران از دوران کودکی سبب شده که هر بار که به ایران سفر می کند احساساتش به ایران و مردمش بیش از پیش افزایش یابد.

پژوهش های استاد یائو جی ده در سی سال گذشته بیشتر پیرامون دین اسلام، تاریخ مبادلات شرق و غرب به ویژه چین و ایران در جاده قدیمی ابریشم بوده است. وی پس از این

پژوهش ها متوجه شد که بیش از 300 کلمه پارسی هم اکنون در میان گفتار مسلمانان چینی رایج است که بیشتر آن ریشه در کلمات عربی دارد.

چین و ایران دو کشور باستانی در قاره آسیا، هر دو دارای پیشینه ای طولانی و تاریخ و تمدنی غنی هستند. در دوران باستان، این دو کشور با جاده معروف ابریشم که از شرق تا غرب امتداد داشت و خطوط دریایی ای که از دریای چین به خلیج فارس کشیده می شد، با یکدیگر پیوند می یافتند. از این رو، پیشینه دوستی دیرینه و عمیق چین و ایران به بیش از دو هزار سال می رسد.

هزاران نفر از ایرانی ها که به دلایل مختلف وارد سرزمین چین می شدند، چه آن ها که به مقام وزارت یا دیگر مقام های عالی می رسیدند و چه بازرگانان و

مبلغین مذهبی، همه سعی در اشاعه فرهنگ و زبان پارسی در چین داشته اند و باید گفت که در این امر بسیار موفق بوده اند.

استاد یائو جی ده در گفت و گوی خود تشریح کرد: جاده قدیمی ابریشم در گذشته در مبادلات فرهنگی بین شرق و غرب به ویژه چین و ایران نقشی مهم ایفا کرده است، ولی اکنون مبادلات فرهنگی بسیار عقب مانده تر و کم تر از مبادلات اقتصادی و تجاری میان دو کشور است.

وی به عنوان فردی نیمه ایرانی و دانشمند، در این مورد خود را موظف می داند تا با تلاشش اقدام به جمع آوری منابع مختلف ایرانی و چینی کند. وی بر آن است تا با تلاش برای افزایش درک متقابل مردم دو کشور، مبادلات فرهنگی چین و ایران را به سطحی بالاتر افزایش دهد.

به گفته استاد یائو جیده، مبادلات بین محافل آکادمی چین و ایران زیاد نیست. با این حال مرکز ایران شناسی دانشگاه یون نان در این زمینه از دیگر ارگان ها فعال تر است، بر همین اساس این مرکز همواره مورد توجه و پشتیبانی سفارت ایران در چین قرار گرفته است.

استاد دانشگاه یون نان، سال ها در ایران زندگی کرده و همچنین به 27 استان ایران سفر کرده است. در این باره وی می گوید: احساسات من نسبت به این کشور بسیار است. گرچه متاسفانه فرهنگ و تاریخ درخشان چین و ایران به عنوان دو کشور کهنسال در مسیر جاده ابریشم و تاثیر مهم فرهنگ این دو کشور کهن برای تمدن جهان، امروزه از سوی مردم رو به فراموشی گذاشته است. ما به عنوان دانشمند در این زمینه موظفیم از طریق تلاش های خود، جاده ابریشم فرهنگی را احیا و شکوفا کنیم.

در این راستا برای پیشبرد مبادلات فرهنگی بین ارگان های آکادمی دو کشور، دانشگاه یون نان تلاش های فراوانی انجام داده است. برای نمونه، در ماه مارس سال 2007 با همکاری رایزن فرهنگی سفارت ایران در چین نخستین سمینار بین المللی ایران شناسی برگزار شد. سال 2011 نیز همراه با دانشگاه بین المللی مصطفی خمینی نشست بین المللی گفت وگوی تمدن ها ترتیب داده شد.

با اشاره به نتایج پژوهش های مرکز ایران شناسی دانشگاه یون نان که استاد یا ئوجیده ارایه کرد، آثار چاپ شده ایران شناسان چین از جمله اقدامات مهم این مرکز است و تاکنون موفق شده تا سه اثر را به چاپ برساند. فعالیت دیگر این مرکز، چاپ کتاب درباره مذهب شیعه دین اسلام است که با همکاری با سفارت ایران در چین انجام شد. این کتاب از معتبرترین کتاب ها در معرفی سابقه مذهب شیعه در دین اسلام است. در داخل چین، کتاب درباره اسلام بسیار زیاد است، ولی درباره مذهب شیعه کمتر کتابی به چشم می خورد. این پژوهشگر مسلمان با توجه به آن که در دوران تحصیلش در تهران اطلاعات بسیار درباره مذهب شیعه به دست آورده است، حال قصد دارد تا با تلاش خود مردم چین را بیشتر با این مذهب آشنا کند.

دانشگاه یون نان برای پیشبرد و فراهم ساختن فرصت گفت و گوی مستقیم بین دانشمندان دو کشور، فعالیت هایی مختلف در نظر دارد. دراین زمینه دانشگاه یون نان در نظر دارد تا در سال آینده با همکاری دانشگاه بین المللی مصطفی خمینی ایران، دومین نشست بین المللی گفت و گوی تمدن ها را برگزار کند. موضوع این نشست "اصول اخلاقی اسلامی و اصول اخلاقی کنفوسیوس چین" است. در نظر است تا حدود ده نفر از ایران شناسان سرشناس چین برای شرکت در این نشست دعوت شوند. پس از پایان برنامه نیز مجموعه ای از آثار شرکت کنندگان به عنوان نتیجه این نشست به دو زبان چینی و پارسی به چاپ می رسد.

از نظر استاد یائو جی ده، گفت و گوی مستقیم، بازدید از دو کشور و افزایش مبادلات بین دانشمندان دو کشور برای انجام پژوهش بسیار مهم است.

به گفته این استاد دانشگاه، اگر یک پژوهشگر ایران شناس، برای انجام تحقیقاتش به آن کشور سفر نکند، نمی تواند به طور کامل و منطقی پژوهش داشته باشد. چرا که سفرهای یک محقق بر پژوهش هایش تاثیری عمیق خواهد داشت.

وی دراین مورد این چنین ادامه داد که در طول زندگی ام در ایران، از نزدیک با این کشور آشنا شده و نیز از بسیاری اماکن تاریخی و فرهنگی مانند تخت جمشید، یزد، کرمانشاه و همچنین سه مکان قدیمی زرتشت بازدید کردم. این بازدیدها درک و آگاهی من را نسبت به ایران و ملت آن افزایش داد. تاثیر تجربه زندگی در ایران بر تحقیقات من جایگزین ناپذیر است. من همواره تاکید می کنم که یک پژوهشگر ایران شناس می بایستی برای انجام تحقیقات خود به این کشور سفر کرده و از نزدیک مسایل را لمس و حس کند. باید به این باور رسید که حقیقت با تصور فاصله ی بسیار دارد.

استاد یائو جی ده در حال تنظیم و نوشتن کتابی درباره تاریخ مبادلات چین و ایران است. وی تاکید دارد که چه در چین و چه در ایران، دانشمندان برای کسب آشنایی با ایران و چین از کتاب های انگیسی استفاده می کنند. چرا این امکان وجود نداشته که گفت و گو ها به طور مستقیم انجام شود. بر همین اساس وی در نظر دارد تا کتابی به نام تاریخ مبادلات چین و ایران، به دو زبان چینی و فارسی منتشر کند.

پیشبرد ترجمه و چاپ آثار برجسته میان چین و ایران نیز از همکاری های مهم دانشگاه یون نان با ایران است. نخستین کتاب که در معرفی تاریخ اسلام از زبان پارسی به چینی ترجمه شده است از ماه ژانویه تا فوریه سال 2014 به طور رسمی به چاپ می رسد. آثار پژوهشی درباره سید اجل عمر شمس الدین نیز به زبان پارسی ترجمه شده است که به زودی در ایران به چاپ می رسد.

با اشاره استاد یائو به روند تاسیس موسسه کنفوسیون در ایران، سال 2005 هنگامی که وی از ایران به چین بازگشت، پیشنهاد دانشگاه تهران را به رییس دانشگاه یون نان مطرح کرد. به دستور رییس دانشگاه، سال 2007 این دانشگاه با دانشگاه تهران توافق نامه ای را به امضا رساند و تا پایان سال 2008 تدریس زبان چینی در دانشگاه تهران آغاز شد. در آن زمان، 4 کلاس در موسسه کنفوسیوس دانشگاه تهران برپا بود و تعداد دانشجویان به 70 نفر می رسید. این گروه از دانشجویان پس از فارغ التحصیل شدن، به تدریس این زبان، ترجمه کتب یا

فعالیت هایی دیگر مربوط به مبادلات فرهنگی میان دو کشور مشغول شدند.

با وجود گروهی از دانشمندان چینی و ایرانی که به زبان چینی و پارسی تسلط دارند، مبادلات فرهنگی میان دو کشور روز به روز بیشتر و عمیق تر می شود. این نیز نقشی مهم در افزایش درک مردم دو کشور ایفا کرده است.