CRI Online
 
اقلیت ها و مذاهب
نگاهی به ملتهای چین

چین کشوری کثیرالمله و دارای 56ملیت و 1میلیارد و 300میلیون نفر جمعیت است . ملتهای چین عبارتند از : هان ، مغول ؛ هوی ؛ تبت، ایغور، میائو ، ای ،جوان ، بو ای، کره ، من ، دونگ ، یائو ، بای، تو جیا ، هانی، قزاق، دای ، لی، لی شو، وای، شیه،گائو سان ؛ لا کو؛ شویی، دونگ شیان ، ناسی ، جین بو، قرقیز؛ تو ، داوور ، مولائو،چیانگ ، بولانگ ؛ سالا؛ مائو نان ،مائولائو ،سی بو، آچانگ ؛ پومی ، تاجیک ، نو؛ ازبک ، روس، عونک ، شی که ، ده آن ، بائو آن ، یو گو ، جین ، تاتار؛ دو لون ؛ ار لن چون ؛ خه جه ، من با، گه با وجی نئو . علاوه بر ملیتهای نامبرده ؛ در چین همچنین افراد قلیلی وجود دارند که ملیت آنان مشخص نشده است ملت "هان تقریبا 92درصد کل جمعیت چین و ملیتهای دیگر بیش از 8 درصد ازجمعیت سراسر کشور را به خود اختصاص داده اند جمعیت این 55 ملیتاز لحاظ تعداد در مقایسه با ملت "هان" کم است ؛ به همین دلیل آنان عموما اقلیتهای ملی خوانده می شوند و عمدتا در شمال غرب ، جنوب غرب و شمال شرق چین پراکنده اند .

مدت های مدید در طول تاریخ، ملیتهای مختلف چین بتدریجی کرده اند. از میان اقلیتهای ملی بجز ملیتهای "من " و" هوی" که مشترکا از زبان هان استفاده می کنند ، 53 اقلیت ملی دیگر همگی زبان خاص خود را دارند. سالهای متمادی ، 56ملیت در سرزمین 9 میلیون و 600هزار کیلومتری چین تولید نسل و زندگی کرده و مشترکا تاریخ دیرینه و فرهنگ درخشان چین را خلق کرده اند.

ملیت ها با جمعیت بیشتر از 5 میلیون نفر

ملیت هان

ملیت "هان" بزرگترین ملیت از میان 56 ملیت چین و نیز با بیشترین جمعیت در جهان محسوب می شود . جمعیت این ملیت به حدود 1 میلیارد و 200میلیون نفرمی رسد .نام اولیه ملیت هان ملیت " هوا شیا " بود که در منطقه مرکزی چین سکونت داشت و بعد بتدریج با ملیتهای دیگر آمیخته شد . از دوران سلسله " هان " این ملیت ملیت "هان" خوانده شده است ، این ملیت تاریخ تمدن 5 هزار ساله دارد . ملیت هان خط و زبان خاص دارد ، زبان هان متعلق به خانواده زبانهای هان و تبتی بوده و 8 شاخه یعنی زبانهای شمالی، "وو" ، " شیان " ، " گان" ، " گه جیا " ، " مین نان " ، " مین بیه " و " یو" را می گیرد و " پو تون هوا" زبان عمومی آن است . خط هان یکی از قدیمترین خطوط جهان است که از خط حکاکی شده روی استخوانها و لاک لاک پشتان و کتیبه های روی مقبره ها بتدریج به هیروگلیف امروز تبدیل شده است .

هیروگلیف چینی حدود 80هزار واژه دارد و از میان آنها حدود 7 هزارواژه متداول است ، اکنون زبان هان یکی از زبانهای بین المللی رایج جهان است . غلات بعنوان موادغذایی اصلی و گوشت ، ماهی و سبزیجات بعنوان مواد غذائی فرعی ساختار اغذیه ملیت هان را تشکیل می دهد . در فرایند توسعه درازمدت ؛ عادات مصرفی غذائی ملیت هان به سه بار در روز تغییر کرده است ،ملت هان در مصرف غذا به سه بار در روز عادت دارد ؛ پلو و خوراک گندم پخته دو غذای اصلی این ملیت است . به علاوه غلات دیگر مانند ذرت ، ذرت خوشه ای ، حبوبات و سیب زمینی نیز مواد غذائی اصلی برخی از مناطق محسوب می شود . با وجود شرایط متفاوت ، درمناطق مختلف اغذیه متنوع وجود دارد .

مردم ویژگیهای غذای ملیت هان و ملیتهای دیگر چین را اینطور توصیف می کنند : غذای جنوبی شیرین ، شمال شور ، شرق تند و غرب ترش است . اکنون در چین 8 گونه سیستم اغذیه بر حسب سلیقه و علوم مردم از جمله غذاهای "شیان" و " چوان" ، "شمال شرق " و " یو " وجود دارد . شراب و چای دو نوع نوشیدنی اصلی ملیت هان است ، چین زادبوم چای بوده و نیز یکی از کشورهای جهان است که قبل از دیگرکشورها فنون تهیه شراب ابداع کرد. فرهنگ شراب و فرهنگ چای این کشور تاریخ دیرینه ای دارد . علاوه برشراب و چای ،عصاره های میوه نیز نوشیدنی مردم برخی از نواحی است . اعیاد ملیت هان زیاد است ؛ عید بهار مهم ترین عید سنتی این ملت محسوب می شود ، علاوه بر آن عید فانوس ( 15ماه اول به تقویم کشاورزی)، عید "چینگ مین" ( 5 آوریل ) ، عید " دوان وو" و عید مهتاب نیز اعیاد مهم ملیت هان محسوب می شود .

ملیت جوان

ملیت جوان در میان اقلیتهای ملی چین بیشترین جمعیت را دارد و عمدتا در منطقه خودمختار جوان " گوان شی" در جنوب چین زندگی و به زبان ملی خود که متعلق به خانواده زبانهای هان و تبتی است تکلم می کند . این ملیت به عنوان یکی از اقوام اصلی جنوب چین تاریخ دیرینه ای دارد . در دهها هزارسال پیش اجداد " جوان ها" در منطقه جنوبی چین زندگی می کردند . سال 1958 منطقه خودمختار جوان گوان شی تاسیس شد .جوانها عمدتا به تولید کشاورزی مانند کاشت برنج وذرت می پردازند . زانگها به آوازخوانی علاقه دارند ؛ روستای "جوان" نشین به دریای آواز مشهور است . پارچه ها ی ابریشمی گلدارجوان به نام " جوان جین " اثر هنردستی آنان ا ست ، در گذشته ملیت جوان معتقد به طبیعت و مذهب اولیه چند خدائی بود ، از سلسله های تانگ و سونگ ، دین بودا و دین تائوئیسم بترتیب در منطقه جوان نشین رواج یافت. درتاریخ مدرن مذاهب مسیح و کاتولیک نیز به این منطقه راه یافته است ؛ اما تاثیرات این مذاهب چندان زیاد نبوده است .

مليت من

ملیت" من " در نقاط مختلف چین پراکنده است و شمار آنها در استان "لیائو نینگ" بیشتر از مناطق دیگر است . زبان " من" متعلق به خانواده زبان " التائی" است . اما "من" ها با هانها در کنار هم زندگی کرده و ارتباط نزدیکی دارند ، آنان بطور عادت از زبان هان استفاده می کنند و در برخی از روستاهای دورافتاده محدودی از "من" های سالخورده زبان "من" می دانند . آنها معتقد به دین چند خدائی " سامان " بودند . این ملیت تاریخ دیرینه دارد . نیاکان " من " بیش از دو هزار سال پیش در منطقه حریان وسطی و سفلی رود خه لون جیان و حوزه رود" اوسولی" واقع در شمال شرق کشور زندگی می کردند. قرن 12م ملیت " نیو جن " وقت که اسم قبلی ملیت "من "بود حکومت "جین" را ایجاد کرد .

سال 1583 " نورهاچی" قبیله های مختلف این ملیت را یکپارچه و نظام 8 پرچمی و زبان "من" را خلق کرد ، سال 1635 ملیت "نئو جن " به " من جیو" تغییر نام کرد . سال 1636 نورهاچی خود را پادشاه اعلام کرد و اسم کشور را به "چینگ " تغییر داد . سال 1644 ارتش چینگ از سد دروازه "سان های" گذشت و اکثر زمین های چین را به تصرف در آورد و سلسله چینگ یعنی آخرین سلسله سلطنتی چین را تاسیس کرد . پس از انقلاب سال 1911ملیت " من" رسما این نام را به خود اختصاص داد . "من"ها برای یکپارچگی ، گسترش مرزها و توسعه اقتصادی و فرهنگی چین نقش مهمی ایفا کرده اند .

ملیت هوی

ملیت" هوی " یبیش از 9 میلیون و 800هزار نفر جمعیت دارد ، از میان آنها

حدود 1میلیون و800هزار نفر در منطقه خودمختاری هوی "نینگ شیا" واقع در شمال غربی چین زندگی می کنند . بقیه در نقاط مختلف چین پراکنده اند ؛

می توان گفت این ملیت اقلیت ملی با گسترده ترین الگوی سکونت در چین محسوب می شود . هویها در مدت طولانی با هانها زندگی می کنند ، به این سبب اکثر هویها از زبان هان استفاده می کنند . عده ای از هویها عربی و فارسی می دانند . تاریخ شکلگیری ملیت هوی به قرن هفتم بر می گردد . آن زمان تاجران عرب و پارس ( ایرانی) برای داد و ستد وارد چین شدند ؛ آنان در مناطق ساحلی جنوب شرقی چین از جمله " گوان جو" و" چوان جو " سکونت داشتند . پس از چند صد سال نسل های آینده آنان نیز به بخشی از ملیت هوی مبدل

پشدند . در اوائل قرن 13م مردم آسیای میانه ، پارسها و عربها به دلیل جنگ به شمال غرب چین مهاجرت کردند و سپس از طریق ازدواج و اعتقادات مذهبی و آمیختگی آنان با ملیت های هان ؛ ایغور و مغول بتدریج ملیت هوی شکل گرفت . هویها معتقد به دین اسلام هستند ؛ در شهرها و روستاهای هوی نشین مسجد دیده می شود ، هویها معمولا در اطراف مسجدخانه می سازند .

هویها برای صرف غذا رسوم ویژه ای دارند ؛ در مناطق هوی نشین

رستوران ها و مغازه های اسلامی فراوانی وجود دارد .ملیت هوی از سطح اقتصادی و فرهنگی نسبتا بالا برخورداربوده و برای توسعه تاریخی چین نقش مهمی و بزرگی ایفا کرده است .

ملیت میائو

ملیت" میائو" حدود 8 میلیون و 940هزار نفر جمعیت دارد ، میائوها عمدتا در استانهای گوی جیو ، یون نان ؛سی چوان ؛ گوان شی ، هو نان ، هو به و گوان دونگ زندگی می کنند . ملیت میائو به زبان میائو تکلم می کند اما در گذشته فاقد خط بود ؛ سال 1956ملیت میائو برپایه 4 گویش این ملیت خط واحد میائو با حروف لاتین را ایحاد کرد .

این ملیت قدیمی ترین ملیت چین محسوب می شود ، کماکان یادداشتهایی درباره ملیت میائو مربوط به چهار هزار سال پیش مشاهده می شود، " چی یو" که در افسانه های باستانی با " شاه هوان " و" شاه ین " اجدادان ملت چین می جنگنده از نیاکان میائوها خوانده می شود .

به علت جنگ ؛ گرسنگی ؛ بیماری و علل دیگرزاد و ولد زیاد میائو ها به مناطق مختلف مهاجرت کرده اند . لذا پراکندگی میوها گسترده است و گویشها؛ البسه و تزئینات آنان بسیار فرق می کند . میوهائی که در مناطق مختلف سکونت دارند ، جداگانه به میائوهای دارای دامن بلند ، میائوهای با دامن کوتاه ؛ میائوهای سرخ پوش و سیاه پوش نامیده می شوند .

این ملیت ا به دین دوران اولیه که می گویند همه موجودات و اشیای دنیا روح دارند معتقدند . آنان بطور عمده به کشت برنج و ذرت مشغول بوده و همچنین محصولات اقتصادی از قبیل کلم روغن دار و مواد داروئی گرانبها کاشته و تولید می کنند .

مليت اي

ملیت "ای" حدود 7میلیون و 700هزار نفر جمعیت دارد و " ای"ها عمدتا در 4 استان یون نان ، شی چوان ، گوی جیو و گوان شی زندگی می کنند . زبان ای متعلق به خانواده زبانهای هان و تبت است ، بسیاری از آنها با هانها در کنار هم زیستی می کنند و زبان هان می دانند . این ملیت نیز یکی از اقلیتهای ملی با شمار نسبتا زیاد ، پراکندگی گسترده و تاریخ دیرینه است . در بیش از دو هزار سال پیش یک قبیله شمالی موسوم به " دی چیان " به جنوب چین مهاجرت کرده و با اقوام محلی آمیخته و در نتیجه یک ملت جدید یعنی ملت " ای " شکل گرفته است .

در مدت مدید در منطقه ای نشین نظام مالکیت بردگی حفظ شد. بعد از تاسیس جمهوری خلق چین در سال 1949اصلاحات دموکراتیک در این منطقه اجرا شده و نظام مزبور را بتدریج از بین رفته است . در گذشته پرستش چند خدا در میان " ای" ها رواج یافت، در اوائل سلسله " چینگ" دین تائو و در پایان قرن 19م دین مسیح و مذهب کاتولیک بترتیب به این منطقه اشاعه یافت ، اما شمار"ای"های دیندار خیلی کم است .

ملیت مغول

ملیت مغول 5میلیون و 800هزار نفر جمعیت دارد ، مغولها بطور عمده در مناطق

خود مختار مغولستان داخلی و سین جاینگ و استانهای چین های، گان سو ؛

خه لون جیانگ ، جی نینگ و لیائو نینگ زندگی می کنند ، زبان مغولی متعلق به

خانواده زبان " التای" است . " مغول " در سلسله تانگ نام یکی از قبیل های

کوچ نشین بود . منشای این قبیله در کرانه شرقی رود " ایرگونا" واقع شده و بعد

تدریجا به غرب منتقل شد . برای ربودن جمعیت ؛ دامها و اموال نبردهای

مکرر میان قبیله ها صورت گرفت . سال 1206 " تی مو جن " که موسوم به چنگزخان است کشور مغول را تاسیس کرد؛ از آن ببعد در شمال چین یک ملیت نیرومند و با ثبات یعنی ملیت مغول پابه عرصه گذاشته است . بعد از آن

چنگزخان یکپارچگی قبیله های مغولی و نوه وی یکپارچگی چین را تحقق بخشیده و سلسله " یوان " را برقرار ساخت . اکثر مغولها معتقد به مذهب لاما

( شعبه دین بودا ) هستند .مغولها در ابعاد مختلف سیاسی ، نظامی ، اقتصادی ، علمی و فنی ، هواشناسی و تقویم ؛ ادبی و هنری و پزشکی سهام شایانی ادا

کرده اند .

اقلیتهای ملی با جمعیت کمتر از یک صد هزار نفر

در چین 20 اقلیت ملی با جمعیت کمتر از یک صد هزار نفروجود دارد که عبارتند از : بو لان ، تاجیک ؛ آچانگ ، پومی ؛ عونک ، نو ؛ جین ؛ جی نو ؛ ده آن ؛ بائو آن ، روس ؛ یوگو ؛ ازبک ؛ من با، ارلون چون ؛ دو لون ؛ تاتار ؛خه جه ، کائو شان و لو با .

مليت لوبا

ملیت " لو با" ي چين 3000 نفر جمعیت دارد و کم جمیعت ترين قوم در ميان اقلیت های ملی چین محسوب می شود . این ملیت عمدتا در جنوب شرق منطقه خودمختار تبت زندگي مي كنند . " لوبا" های مقیم شهرستان " مو توا" از زبان تبتی استفاده مي كنند ؛ اما اين مليت داراي زبان ملیت خود براي تکلم است . زبان " لوبا" متعلق به خانواده زبان های" هان -- تبتی "است ، اما " لوبا" های نقاط مختلف گویش های متفاوتی دارند . کلمه " لوبا" از زبان تبتی سرچشمه گرفته و به معنی "اهل جنوب " است .

قبل از تاسیس جمهوری خلق چین در سال 1949، " لوبا" ها با حکاکی بر روی چوب و طناب رويدادها را یادداشت مي کردند و خط نداشتند و قلیلی از آنان زبان تبتی مي دانستند . پس از تاسیس چین نو مردم ملیت " لوبا" از حقوق برابر ملیت ها برخوردارشدند ، با پشتیبانی دولت و کمک های ملیت های ديگر ؛ لوباها درسير تولید و نوگرایی گام بر داشته و اقتصاد و فرهنگ آنان به سرعت توسعه یافته است. " لوبا" ها معتقدند كه همه اشیا در دنیا روح دارند واز دین دوران اولیه پیروزی می کنند .

ملیت "دو لون "

ملیت دو لون حدود 7400نفر جمعیت دارد ؛ آنان در حوضه رود دولون شهرستان خودمختار " گون سان " استان" یون نان " سکونت دارند ، زبان دو لون متعلق به خانواده زبانهای هان و تبتی است ، اما آنها خط خاصی ندارند ." دولون "ها طبیعیت را پرستش می کنند . در گذشته توانائی تولید ملیت دو لون بسیار پائین بود ؛ آنها فقط با لوازم خیزرانی ساده به تولیدات کشاورزی اولیه می پر داختند ؛ ماهیگیری و شکار نیز مکمل آن بود . پس از تاسیس چین نو ؛ سیمای عقب مانده این ملیت کاملا تغییر کرد . دو لون ها بسیار زحمت کش و مهمان نواز بوده و به دوستی اهمیت می دهند ، معمولا اگر خانواده ای مشکلی داشته باشد ؛ همه روستائیان دیگر به آن خانواده کمک می کنند . آنها در شکار سهیم هستند . این ملیت به اعتبار و تعهدات خود بسیار اهمیت داده و نظریه اخلاقی ساده ای دارد .

ملیت "جی نوا"

ملیت "جی نوا" حدود 20هزار نفر جمعیت دارد ؛ آنان بطور عمده در کوه "جی نوا" واقع در ایالت "سی شوان بانای" استان یون نان زندگی می کنند . زبان "جی نوا" متعلق به خانواده زبانهای تبتی و هان است و فاقد خط خاص است . درگذشته ملیت جی نوا معتقد به اینکه همه اشیای دنیا روح دارد و نیاکان خود را می پرستیدند . سندی درباره منشای ملیت جی نوا یافت نشده است ؛ اما این ملیت " جو گه لیان" وزیر کشور "شو" سلسله سه کشور (سال 220-285م ) را پرستش می کنند ، داستان لشکرکشی جو گه لیان به جنوب در تاریخ چین بسیار معروف است ، آورده اند برخی از سربازان ارتش وی از منطقه جی نونشین آمده اند .پس از تاسیس چین نو ؛ ملیت جی نوا مستقیما از جامعه اولیه به جامعه سوسیالیستی گذر کرد . سیمای عقب مانده این ملیت مانند کشت و زرع با لوازم بسیار ساده ؛ نگاشتن حوادث برروی بامبو و معالجه بیماری با برگزاری مراسم قربانی در میان آنها کاملا تغییر کرده است . امروزه بسیاری از کادرها، پزشکان ؛ بازرگانان و تکنیسینهای کشاورزی از این ملیت هستند .

 

ملیت " ار لون چون "

ملیت " ار لون چون " حدود 8 هزار نفر جمیعت دارد ، آنان در سلسله جبار " دای سینگ آن لین " و" سیائو سینگ آن لین " بین منطقه خودمختار مغولستان داخلی و استان خه لون جیانگ " زندگی می کنند ، زبان این ملیت متعلق به خانواده زبان آلتائی بوده و فاقد خط خاص است . آنان عموما از زبان هان استفاده می کنند . " ار لون چو ن " به معنی انسان کوه نشین است . این نام در مدارک تاریخی سلسله چینگ مشاهده می شود . مردم این ملیت سالهای متمادی با شکار جمع آوری محصولات و ماهیگیری امرار معاش می کردند . تقریبا تمامی مردان این ملیت اسب سواران و تیراندازان عالی محسوب می شوند. آنان ویژگیها و قانون زندگی حیوانات را فرا گرفته و در زمینه شکار تجربیات غنی دارند . در دهه 40 قرن 20م این ملیت همچون یک قبیله شکارچی در جامعه اولیه بود ؛ حیوانات شکار شده در میان قبیله ها بطور متوسط تقسیم می شد و رسوم مصرف مشترک و تقسیم بندی خاص آنها پر بر جا بود ، پیران ، مجروحین ؛ معلولان و افراد ضعیف در توزیع شکارنیز مورد توجه ویژه بودند . پس ازتاسیس چین نو ، ملیت عه لن چن به جامعه سوسیالیستی تبدیل شد . اکنون آنان مسکن ثابت داشته و با شکار وداع کرده و به محافظان جنگل و حیوانات وحشی مبدل شده اند . مردم این ملیت هوشیار و ماهرند ؛ آنان با پوست نوعی درخت به نام "توس" فرآورده های هنری دستی ظریف مانند لباس ؛ کفش ؛ جعبه ، سطل ، چمدان و کشتی تهیه می کنند . هنرهای دستی این ملیت با نقشه های زیبا و سبک مورد استقبال مردم قرار گرفته است . مردم این ملیت عموما معتقد به آئین " سامن" بوده و طبیعت و نیاکان را پرستش می کنند .

ملیت تاتار

ملیت تاتار حدود 5000نفر جمعیت دارد ، تاتارها عمدتا در شهرهای منطقه خودمختار سین جیانگ از قبیل " یی نین " ، " تای چن " و " اورموچی " زندگی می کنند . ملیت تاتار زبان خود دارد و زبان آن متعلق به خانواده زبان " آلتایی" است . برخی از پیران به زبان تاتار تکلم نموده و بقیه معمولا از زبانهای محلی مانند قراقی و ایغوری استفاده می کنند .

خط تاتار بر اساس حروف عربی خلق شده است ، به علت آنکه تاتارها در کنار قزاق ها و ایغورها زندگی می کنند ، روابط آنان بسیار نزدیک است . خطوط قزاقی و ایغوری مورد استفاده عمومی تاتارها واقع شده است .

اکثر تاتارها به دین اسلام اعتقاد دارند ، اجداد این ملیت از قبیله ای باستان به نام" تاتار " واقع در شمال چین بوده اند. اولین یاد داشت ها در مورد آنان در دوره سلسله " تانگ " یافت شده است . قرن 13م مغول ها به غرب لشگرکشی کردند ، غربی ها مغول را تاتار می خواندند. از اوایل قرن 19م برخی از تاتارها از روسیه به سینگ جیانگ چین آمده و پس از جنگ جهانی دوم نیز عده ای از تاتارها به سین جیانگ منتقل شدند . ملت تاتار چین به این شیوه شکل گرفته است .

تاتارهای روستایی عمدتا به دامپروری اشغال دارند. روشنفکران این ملیت خاصه دست اندرکاران آموزش و پرورش این ملیت برای امور آموزش و پرورش سین جیانگ سهم شایانی ادا کرده اند .

سیاست امور ملیتی چین

چین کشوری کثیر المله و یکپارچه است . دولت چین سیاست ملیتی برابری و همبستگی و کمک به یکدیگر را در میان ملیتهای مختلف اجرای می کند و به حق آزادی اعتقادات مذهبی و رسوم سنتی اقلیتهای ملی احترام گذاشته و از آن حراست می کند . نظام خودمختاری مناطق اقلیت نشین نظام سیاسی مهم چین به حساب می آید. موضوع عمده آن عبارت است از : در مناطق اقلیت نشین خودمختاری تحت رهبری واحد کشوری اجرا می شود ؛ این مناطق طبق اوضاع خود قوانین و سیاستهای کشور را اجرا می کنند ، کشور همچنین مقامات دولتی ؛ نیروهای متخصص و کارگران فنی فراوانی را برای اقلیتهای ملی آموزش می دهد ، مردم ملیت های مختلف در مناطق اقلیت نشین به اتفاق مردم سراسر کشور تحت رهبری حزب کمونیست چین با تمرکز نیرو به سازندگی نوگرائی سوسیالیستی پرداخته ؛ آهنگ توسعه اقتصادی و فرهنگی مناطق اقلیت نشین را تسریع کرده و این مناطق را به نواحی یکپارچه وپر رونق تبدیل می کنند .

در جریان فعالیتهای چند دهه گذشته حزب کمونیست حزب حاکم چین سلسله دیدگاه و سیاستها ی مربوط به امور ملیتی شکل گرفته است که عبارت است از :ظهور ؛ توسعه و نابودی ملیتها در روند طولانی تاریخ و مسایل ملیتی درازمدت مرحله سوسیالیستی دوران شکوفانی ملیتهای مختلف است ؛ عوامل مشترک ملیتهای مختلف افزایش یافته ، اما ویژگیهای ملیتی و تفاوت های آنها همچنان بحفظ شده است . مسئله ملیتی جزو مسائل کلی اجتماعی است ؛ این مسئله فقط در جریان حل مسائل کلی اجتماعی بتدریج حل و فصل می گردد؛ مسئله ملیتی چین در مرحله فعلی فقط در جریان سازندگی امور مشترک سوسیالیستی می تواند حل شود . همه ملیتها برغم شمار جمعیت ؛ قدمت تاریخی و درجه توسعه برای شکوفائی تمدن میهن سهم شایانی ادا کرده اند و باید برابر باشند ، باید همبستگی مردم ملیتهای مختلف را تقویت بخشید و از وحدت کشور حفاظت کرد . توسعه اقتصادی وظیفه اساسی سوسیالیستی و نیز وظیفه اساسی امور ملیتی چین در مرحله فعلی محسوب می شود ؛ ملیتهای مختلف باید به یکدیگر کمک کرده و پیشرفت و شکوفائی مشترک را تحقق بخشید . خودمختاری مناطق اقلیت نشین نوگرائی تئوری ملیتی مارکسیسم از سوی حزب کمونیست چین و نظام اساسی برای حل مسئله ملیتی چین می باشد . پرورش کادرهای توانا و خوش اخلاق اقلیتهای ملی کلید انجام مطلوب امور ملیتی و حل مسایل آنها به حساب می آید . در ارتباط با مسایل ملیتی مسئله ملیتی و مذهبی باید ضمن برخورد با مسایل ملیتی همچنین بطور همه جانبه و صحیح سیاست های مذهبی کشور را اجرا کرد .

به علاوه ؛ دولت چین ضمن مساعدت به توسعه امور مختلف اقتصادی فرهنگی و آموزشی مناطق اقلیت نشین و ارتقای سطح زندگی مادی و معنوی اقلیتهای ملی به اعتقادات مذهبی اقلیتهای ملی و حفاظت از میراث فرهنگی آنان توجه می کند . میراث فرهنگی و هنرهای مردمی ملیتهای مختلف از جمله فرهنگ مذهبی مورد بررسی عمومی ؛ بازنگری تحقیق و چاپ و نشر قرار گرفته است . کشور همچنین وجوهی برای مرمت معابد و مراکز مذهبی دارای ارزش تاریخی و فرهنگی د ر مناطق اقلیت نشین اختصاص می دهد .

آموزش و انتخاب کادرها از میان اقلیتهای ملی

دولت چین به کار تربیت کادرها از میان اقلیتهای ملی بسیار اهمیت می دهد ؛

لذا شمار آنان به اندازه زیادی افزایش یافته و گروهی از آنها عهده دار مقام

رهبری سطوح شهرستان به بالا هستند . در حال حاضر ؛ رئیس 5 منطقه

خودمختار ( در سطح استانی ) ؛ 30 رئیس ایالت خودمختار ؛ 119 شهرستاندار

از اقلیتهای ملی هستند .

مردم ملیتهای مختلف بطور گسترده در اداره امور سیاسی و اجتماعی کشور

مشارکت می کنند ؛ 56 ملیت در مجلس ملی و کنفرانس مشورت

سیاسی نماینده یا عضو دارند . نسبت آنان در این دو ارگان به بیشتر از

10درصد می رسد .

اقتصاد مناطق اقلیت نشین چین

بدنبال توسعه دائمی اقتصاد چین ؛ اقتصاد مناطق اقلیت نشین نیز بطور مستمر رشد کرده است . دامپروری یکی از اصناف اصلی مناطق اقلیت نشین چین است . بعد از دهه 80 قرن 20م چین نظام مسئولیت و مقاطعه کاری دو گانه مراتع و دامها را اجرا کرده است . با این معنا که دامهایی که متعلق به مالکیت عمومی بود ؛ به دامپروران فروخته شده و حق استقاده از مراتع نیز در واقع به دست آنان سپرده می شود و در ضمن نظام ساخت و مدیریت و نگهداری مراتع تقویت یافته است . در حال حاضر مراتع عمده چین در استانها و نواحی جین های، گان سو ؛ شی چوان ؛ ، نینگ شیا و مناطق خودمختار سین جیانگ و مغولستان داخلی واقع است ؛ تولید دامپروری به سرعت توسعه یافته است . طبق آمار ، اکنون شمار دامهای سراسر کشور به بیش از یک صد میلیون راس رسیده است . درصد دامهای دارای سن مناسب بویژه کیفی برای فروش ؛ نسبت زنده ماند ن و در صد آمده فروش بروشنی ارتقا یافته است .

به علاوه در برخی از مناطق دامپروری مراتع خانوار مشاهده می شود . با وجود فعالیت دامنه دار و تولید تخصصی توانائی و کارائی تولید این مراتع بمراتب بالا رفته است . منابع اقتصادی و عملیات اجتماعی و اقتصادی غیر کشاورزی در شهرهای مناطق اقلیت نشین متمرکز است . شهرها محور توسعه اقتصادی این مناطق به حساب می آیند.

همانند مناطق دیگر چین ، اقتصاد شهری مناطق اقلیت نشین پس از دهه 80 قرن 20م آهنگ توسعه را تسریع کرده است . طبق آمار ؛ اکنون در این مناطق بیش از یک میلیون موسسه صنعتی موجود است و سیستمی مرکب از موسسات مدرن بزرگ ؛ صنایع ؛ بازرگانی و اصناف خدماتی انفرادی اساسا شکل گرفته است . سطح شهری شدن مناطق مغولستان داخلی ؛ چین های ؛ نینگ شیا و سینگ جیانگ از میانگین کشوری آن بالاتر است ؛ این شهرها برای توسعه اقتصاد کلی مناطق اقلیت نشین نقش مساعد دارند . اقتصاد غیر عمومی در توسعه اقتصادی شهرهای مناطق اقلیت نشین نقش چشمگیری دارد . برای نمونه ؛ در پایان قرن ؛ نسبت اقتصاد غیر دولتی بیش از40درصد ارزش کل تولید ملی استان "چین های" را شامل شده است . به علاوه ؛ در جریان توسعه درهای باز به روی خارج ؛ برخی از شهرهای مناطق اقلیت نشین بتدریج مبادلات و همکاری اقتصادی و فنی با خارج را توسعه داده اند .

در حال حاضر در این مناطق گروهی موسسات بزرگ وجود دارند که در داخل و خارج مشهور شده اند . برای نمونه ؛ شرکت سهامی و با مسئولیت محدود فرآوردهای پشمی " اردوس " مغولستان داخلی و شرکت " تیان یه " منطقه خودمختار ایغور سینگ جیانگ را میتوان نام برد .

علوم و فنون اقلیتهای ملی چین

دولت چین برای مساعدت به توسعه علمی و فنی مناطق اقلیتهای ملی سیاست های ویژه ای اجرا کرده است ؛ این سیاست ها عبارت است از : پرورش و تربیت تکنیسینهای اقلیتهای ملی ، پذیرش دانشجویان اقلیتهای ملی و شکیل کلاس ویژه اقلیت های ملی در مدارس عالی عمومی ؛ افزایش رشته های تخصصی مورد نیاز در مدارس عالی اقلیتهای ملی و تقویت تربیت نیروهای مستعد و متخصص ، آموزش و پرورش تکنیسینهای موجود ؛ کمک به اقلیتهای ملی و مناطق اقلیت نشین جهت جلب نیروهای مستعد و تجهیزات پیشرفته فنی ؛ بهبود صنایع و فرآورده های سنتی و ارتقای کارائی اقتصادی برقراری و سالم سازی سیستم تعمیم علوم و فنون در روستاها و مناطق دامپروری و تقویت تعمیم ؛ پرورش و کاربرد علم و تکنیک عملی ؛تشویق تکنیسینها برا ی کارکردن در مناطق اقلیتهای ملی با امتیازات کار و زندگی ؛ تقویت پشتیبانی مناطق پیشرفته از امور علمی و فنی مناطق اقلیتهای ملی از جمله استخدا م کارشناسان و تشکیل کلاس و پرورش پرسنل . اکنون در مناطق اقلیت نشین ارگانهای تحقیقاتی که با اقتصاد ملی ؛ زندگی مردم و ویژگیهای و نیازمندیهای اقلیتهای ملی مرتبط می باشد ؛ تاسیس شده است ؛ در نتیجه سیستم کامل برای تحقیقات علمی با رشته های متنوع تخصصی شکل گرفته و کادرهای تخصصی در اختیار دارند .

طبق آمار ؛ در حال حاضر شمار دانشمندان و مهندسان مناطق اقلیتهای ملی به حدود 100هزار نفر رسید است که آنان نیروی مهمی برای مساعدت به توسعه علمی و فنی کشور به حساب می آیند . از میان آنها آکادمیسینهای فرهنگستان علوم و فرهنگستان مهندسی ؛ سرپرستهای پروژه های دانشگاهی و کادرهای برجسته در زمینه تعمیم فنون عملی مشاهده می شوند . برای نمونه ؛ " وان شی جی " از ملیت "هوی" آکادمیسین فرهنگستان علوم چین برای دراز مدت درتحقیقات بالینی و آموزشی بیماری قلب و نجات فوری سالخوردگان فعال بوده و برای شکوفائی بخش نوظهور طب سالمندان چین سهم شایانی ادا کرده است .

" وی یو " از ملیت "جوانگ" آکادمیسین فرهنگستان مهندسی چین یکی از پیشاهنگان رشته جدید علم حیات الکترونی و محاسبات بیولوژی محسوب می شود . برای نمونه " جنگ هوی یو" محقق علم کشاورزی ملیت کره در مدت طولانی به تحقیق درباره ترویج و پرورش لوبیا و منابع متنوع آن پر داخته و نوع مطلوب لوبیا موسوم به "جی لین شماره 20 " را پرورش داده است.

آموزش و پرورش اقلیتهای ملی چین

آموزش و پرورش پایه توسعه علوم و فنون یک کشور به حساب می آید . دولت چین برای توسعه آموزش و پرورش اقلیتهای ملی سیاست ها و اقدامات زیر را اجرا می کند : توجه و کمک به اقلیتهای ملی در توسعه آموزش و پرورش ؛ تاسیس اداره دموکراتیک آموزش و پرورش ؛ احاله حقوق توسعه خودمختار آموزش و پرورش اقلیتهای ملی به این ملیتها و مناطق اقلیت نشین ، اهمیت به آموزش زبان و خط اقلیتهای ملی و آموزش دو زبانه ، تقویت کار تحریر مواد تدریسی به زبان های اقلیتهای ملی ؛ تقویت تربیت معلمان اقلیتهای ملی ؛ اختصاص وجوه ویژه به اقلیتهای ملی و مناطق اقلیت نشین ؛ تاسیس مدارس اقلتیهای ملی و دادن امتیازات به دانشجویان و دانش آموزان اقلیتهای ملی به لحاظ نمرات قبولی و ارضای نیازمندیهای خاص آنان در زندگی و سازماندهی کارهای پشتیبانی نواحی پیشرفته در مناطق اقلیت نشین .

دولت چین اقداماتی برای توسعه آموزش مدرسه مناطق اقلیت نشین اتخاذ و با استفاده از امکانانات موجود انواع دبستان ها ؛ دبیرستان ها و دانشگاه ها را تاسیس کرده و با توجه به ویژگیهای اقلیتهای ملی در تدریس از زبان خود آنان نیز استفاده می کند . در مدارس مختلف چین شمار دانش آموزان و دانشجویان اقلیتهای ملی به مراتب افزایش یافته است .در مناطق اقلیت نشین واقع در شمال غرب ،؛ شمال شرق و جنوب غرب مدارس عالی اقلیتهای ملی وجود دارد و هزاران دانشجوی اقلیتهای ملی در این مدارس درس می خوانند . طبق آمار ؛ تمام 55اقلیت ملی چین دارای دانشجویان ملیت خود و بعضی دارای دانشجویان فوق لیساس و دکترا هستند .

فرهنگ اقلیتهای ملی

برای حفظ وتوسعه فرهنگ اقلیتهای ملی ؛ مناطق و شهرستان های خودمختار اقلیتهای ملی بر حسب اوضاع خود انجمن های نویسندگان ؛ هنرمندان اپرا و درام ،موسیقی دانان ؛ رقاصان و فیلمبرداران و عکسبرداران را تاسیس کرده اند. برخی از مدارس عالی این مناطق دارای بخش ادبیات اقلیتهای ملی می باشند ؛ در برخی از مناطق مدارس هنر مانند دانشکده های موسیقی، درام و اپرا و فیلم وجود دارد که در آن گروهی کادرهای ادبی و هنری تربیت شده اند . برای نمونه تاکنون در تبت ؛ مغولستان داخلی و سین جیانگ مدارس و دبیرستانهای طب تبتی ؛ مغولی و ایغوری ساخته شده است . در حال حاضر گروهی از نویسندگان و هنرمندان اقلیتهای ملی از جمله "لائو شه " نویسنده ملیت "من" ؛" کان لانگ این" شاعر ملیت "دای" و " اوباسین " نویسنده ملیت " خه جه " در این کشور تاثیرات زیادی دارند . گروه های هنری نمایشی حرفه ای و آماتور اقلیتهای ملی در روستاها ؛ نواحی دامپروری و شهر ها ی اقلیت نشین فعال هستند . گروهی از اسناد ادبی و هنری مردمی اقلیتهای ملی به چاپ و نشر رسیده است .

بیش از 20 سال پیش 10 مجموعه ادبی و هنری از جمله مجموعه ترانه های مردمی چین ؛ مجموعه موسیقی اپرای چین ؛ مجموعه آلات موسیقی ملیتی و مردمی چین ؛ مجموعه داستانهای مردمی چین ؛ مجموعه ضرب المثلهای چین به چاپ رسید که ادبیات و هنرهای اقلیتهای ملی را شامل می شود . مجلات ادبیات وهنر اقلیتهای ملی نیز بیش از پیش توسعه یافته است . اکنون این مجلات دارای بیش از 100 نوع است . برخی از نواحی مجلات ویژه شعر ؛ موسیقی ؛ هنرهای زیبا و فیلم و اپرا دارند ؛از میان آنها بیش از 20 جمله به زبان اقلیتهای ملی چاپ می شود . انواع کتاب ؛ روزنامه ها و مجله ها در مناطق خودمختار اقلیتهای ملی نیز بمراتب افزایش یافته و کتابهای بزبان اقلیتهای ملی به بیش از 3400غنوان رسیده است.

اعیاد مهم و بزرگ اقلیتهای ملی چین

تقریبا هر ملیت در چین عید مهم و بزرگ خاصی دارد و فعالیتهای عید اقلیتهای ملی متنوع است . برای نمونه ؛ سال نو به تقویم تبتی ؛ عید آب پاشی ملیت "دای" عید مشعل ملیت " یی " ، " سن یو جیه " ( یعنی خیابان در ماه مارس ) ملیت " بای" ؛ اجتماع آوازخوانی ملیت " جوانگ " و گردهمائی " نادامو " مغول . حکومتهای محلی برخی اعیاد مانند سال نو تبت و عید قربان را به عنوان تعطیلات قانونی اعلام کرده اند .

عید قربان

عید قربان عید سنتی مسلمانان و عید مشترک 10 ملیت هوی ؛ ایغور ؛ قزاق ؛ ازبک، تاجیک ؛ تاتار ؛ قرقیز، سالار ؛ دون سیان و بائو آن است که معتقد به دین اسلام هستند . قبل از فرا رسیدن این عید ؛ هر خانواده به نظافت ؛ تعهیه شیرینی های عید می پردازد . بامداد عید ؛ مسلمانان به مسجد می روند و نماز می خوانند . هر خانواده دامهائی مانند گوسفند ؛ شتر یا گاو ذبح کرده و گوشت قربانی را بین دوستان و خویشاندان تقسیم کرده د و از مهمانان پذیرائی می کند . مردم گردهم جمع شده ؛ گوشت ؛ شیرینی و میوه را صرف کرده و صمیمانه گفتگو می کنند . ایغورهای سین جیانگ برای عید قربان اجتماع پرشکوه رقص و آواز برگزار می کنند . ملیتهای قزاق ؛ قرقیز ، تاجیک و ازبک در ایام عید برنامه ورزشی بزکشی ؛ مسابقات اسب سواری و کشتی برگزار می کنند .

 

عید فطر

عید فطر عید مشترک ملیتهای هوی ؛ ایغور ؛ قزاق ؛ ازبک ، تاتار ؛ تاجیک قرقیز؛ سالا ؛ دون شیان و بائو آن است ؛ ماه 9 مطابق تقویم قمری مصادف با ماه رمضان است که گاهی 29 و گاهی 30 روز است . درماه رمضان مسلمانان قبل از طلوع آفتاب صرف غذا می کنند و پس از طلوع آفتاب خوراکی تناول نکرده و آب نمی نوشند و سیگار استعمال نمی کنند. به علاوه ؛ نزدیکی و هرگونه اشتیاق شخصی در این مدت قدغن است تا مومن متوجه خداوند باشد .کودکان ، پیران ، ضعیفها و زنان درموقع قاعدگی لازم نیست روزه بگیرند اما باید از خوردن غدا پرهیز کنند . آنان همچنین نباید در محل های عمومی غذا صرف کنند . پرهیز برای بیماران و مسافران لازم نیست ؛ اما آنان بعد از این دوره باید روزه بگیرند یا جریمه مالی پردازند . . شامگاه هنگامیکه صدای بانگ مسجد بلند می شود ؛ مردم می توانند غذا بخورند ؛ حتی یک عابر اگر گرسنه باشد ؛ می تواند براحتی به یک خانه ناشناس برود که البته مورد پذیرائی گرم صاحب خانه قرار خواهد گرفت . فعالیتهای جشن عید فطر پر شکوه است ؛ قبل از رسیدن آن ؛ مردم اتاقها وحیاط را جارو و تمیز می کنند و به آرایشگاه و حمام می روند . جوانان معمولا در این ایام مراسم عروسی برگزار می کنند .

سال نو به تقویم تبتی

سال نو به تقویم تبتی پرشکوه ترین عید ملی تبت محسوب می شود ؛ ایام عید از نخستین روز ماه اول شروع می شود و تا 15 روز امتداد می یابد . در بامداد پ روز سال نو ؛ جوانان با لباس عید سال نو را متقابلا تبریک می گویند . تبتیان با لباس فاخر به معبد های نزدیک می روند یا گروه گروه در خیابان آواز می خوانند و می رقصند ؛ اما نمی توانند به مهمانی بروند .

 

گردهمایی " نادامو "

گردهمایی نادامو عید سنتی مغولهای مقیم مناطق خود مختار مغولستان داخلی و سین جیانگ ، استانهای گان سو و چینگ های می باشد. در ماههای ژوئیه و اوت ؛ چمنزار های سرسبز و دامها چاق و قوی شده اند ؛ گردهمائی نادام معمولا در این فصل برگزار می شود . نادامو به زبان مغول تفریح و بازی معنا می دهد . این گردهمائی تاریخ دیرینه دارد . در گذشته در ایام این عید مراسم قربانی پر شکوهی برگزار می شد ؛ روحانیان با سوزاندن بخور و قرائت کتابهای مقدس بودایی رفع بلایا و حفظ تندرسی و سعادتمندی را از بودا مسئلت کردند . ا این گردهمائی اکنون بطور عمده رشته های سنتی کشتی ؛ اسب سواری و تیراندازی با کمان را در بر می گیرد ، در برخی از مناطق دو و میدانی ؛ طناب کشی ؛ والیبال و بسکتبال و رشته های ورزشی دیگر نیز جزو مسابقات گردهمائی نادامو قلمداد شده است .

دین در چین

چین کشوری کثیر المذهب است . ادیان و مذاهب شامل چین بودا؛ تائو ؛ اسلام ؛ کاتولیک و مسیح است . طبق آمار ؛ در حال حاضر در چین بیش از 100میلیون معتقد مذهبی زندگی می کنند و 85هزار محل برای برگزاری فعالیتهای مذهبی ؛ 300هزارروحانی ؛ سه هزار گروه مذهبی و 74 مدرسه و دانشگاه الهیات وجود دارد . گروههای مذهبی سراسری در چین انجمن های بودا ؛ تائو و اسلام ، انجمن میهن پرستانه دین کاتولیک ؛ هئیت اسقف های کلیسای کاتولیک و کمیته جنبش میهن پرستی دین مسیح را شامل می شود . هر سازمان مذهبی طبق منشور خود کادر رهبری و ارگان رهبری را انتخاب می کنند ؛ بدون مداخله دیگر امور مذهبی را انجام داده ؛ طبق نیاز دانشکده ها و مدارس مذهبی را تشکیل داده ؛ کتب مقدس کلاسیک و مجلات و نشریات مذهبی را چاپ و منتشر کرده و ادارات خدماتی غیر انتفاعی را ایجاد می کنند .

مذاهب عمده چین دین بودا

دین بودا

حدود قرن یکم میلادی به چین راه یافت و از قرن چهارم بطور گسترده در این کشور توسعه یافت و تدریجا به تاثیرگذارترین مذهب چین مبدل شد . دین بودا در چین از لحاظ خانواده دین بودای شعبه زبان هان ؛ دین بودای تبتی و و مذهب بودای " بالی" تقسیم می شود . راهبان بودائیست در چین جمعا 200هزار نفرند . اکنون در چین بیش از 1300 معبد و 33مدرسه بودائیسم وجود دارد و حدود 50 نوع نشریات مربوط به دین بودا به چاپ می رسد . مذهب بودای تبتی که فرقه ای از دین بودا است بطور عمده د رمناطق خودمختار تبت؛ مغولستان داخلی و استان "چین های" رواج دارد . ملیتهای تبت ؛ مغول، یوگو ؛ من با ؛ لو با و تو معمولا به مذهب بودای تبتی اعتقاد دارند و شمارش پیروان این مذهب حدود 7 میلیون نفر است . مذهب بودای زبان " بالی" بطور عمده در ایالتهای خودمختار "سی شیوان با نا" و " ده هون " ملیت های " دای " و " جین بو " استان یون نان واقع در جنوب غربی چین رواج دارد . اکثر مردم ملیتهای " دای " ، " بولان" ، "آچان" ؛ و " وای " جمعا حدود یک میلیون تن به این فرقه دین بودا معتقدند . پیروان دین بودا به زبان هان همانند این ملیت اصلی چین در نقاط مختلف این کشور پراکنده اند .

تائویسم

تائوییسم مذهب اصیل چین است و بیش از 1800سال تاریخ دارد ؛ این مذهب از قرن دوم میلاد پابه عرصه گذاشت . تائویسم بر پایه اعتقادات باستانی یعنی پرستش طبیعیت و نیاکان توسعه یافته و در تاریخ شاخه های زیادی داشت و نهایتا به دو فرقه " چیوان جن " و " جن ای " تقسیم شد . این دین در میان ملیت هان تاثیرگذار است . اما به دلیل فقدان مراسم و تشریفات جدی برای مشارکت در این دین ، دستیابی به آمار دقیق شمار پیروان این مذهب سخت است . چین دارای حدود 1500معبد و 25هزار روحانی اعم از زن و مرد تائوییست است .

دین اسلام

دین اسلام از قرن هفتم میلادی به چین راه یافت . اکثر مطالق مردم اقلیتهای ملی هوی ؛ ایغور ؛ تاتار ؛ قرقیز؛ قزاق؛ ازبک ؛ دونگ شیان ؛ سالا و بائو آن که از 18میلیون نفر جمعیت دارند به دین اسلام اعتقاد دارند . اکثر مسلمانان چین در مناطق خودمختار ایغور سین جیانگ ، هوی نینگ شیا و استانهای گان سو ؛ چین های و یونن زندگی می کنند ؛ در استانها و شهرهای دیگر نیز مسلمانان پراکنده اند . اکنون در سراسر چین بیش از 30هزار مسجد و 40هزار روحانی ( آخوند و امام ) وجود دارند .

دین کاتولیک

دین کاتولیک چین از قرن هفتم میلادی چندین بار در چین راه یافت و پس از جنگ تریاک در سال1840 بطور گسترده رواج یافت . اکنون انجمن دین کاتولیک چین دارای یک صد ناحیه مذهبی ؛ حدود 5 میلیون پیرو و 5هزار کلیسا و سالن مذهبی ؛ 12 دانشکده الهیات است . در بیش از 20 سال گذشته انجمن دین کاتولیک چین 1500روحانی جوان را آموزش داده و بیش از یکصد روحانی به خارج از کشور برای تحصیل اعزام کرده است . از سوی دیگر این انجمن دارای سه هزار راهبه جوان و بیش از 200 راحبه با سابقه است ؛ در چین هر سال بیش از 50هزار نفر تعمید می گیرند و جمعا بیش از سه میلیون جلد انجیل به چاپ و نشر رسیده است .

 

دین مسیح

دین مسیح در اوائل قرن 19میلاد وارد چین شده و پس از جنگ تریاک بطور گسترده در چین رواج یافت . سال 1950 انجمن دین مسیح چین جنبش خودمختاری؛امرار معاش و تبلیغ مذهبی را برپا کرده و از مسیحیان دعوت کرد که نفوذ امپریالیسم را از بین برده و روحیه میهن پرستی را تبلیغ کنند تا هدف مزبور تحقق یابد . اکنون شمار پیروان دین مسیح به حدود 10 میلیون نفر و تعداد روحانیان به حدود 18هزار نفر ؛کلیساها به حدود 12هزار ومحلهای اجتماعی ساده برای برگزاری فعالیت مذهبی به حدود 25هزار رسیده است .

سیاست امور مذهبی چین

پس از تاسیس چین نو در سال 1949 ؛ دولت چین سیاست آزادی اعتقادات مذهبی را تدوین و اجرا کرده است . روابط سیاسی و مذهبی منطبق با اوضاع کشور را ایجاد نمود . اتباع چین می توانند آزادانه مذهب خود را انتخاب نموده و تابعیت مذهبی خود را اعلام کنند . مذاهب مختلف از جایگاه برابر بهره مند بوده و در صلح و هماهنگی همزیستی می کنند . لذا اکنون درگیری های مذهبی در چین رخ نداده است . دینداران و غیر دینداران به یکدیگر احترام گذاشته و یک پارچه هستند .

در قانون اساسی جمهوری خلق چین قید شده است : " اتباع جمهوری خلق چین از آزادی اعتقادات مذهبی برخور دارند ، هیچ اداره دولتی ؛ سازمان اجتماعی یا شخصی نباید اتباع را به پذیرفتن دینداری یا بی دینی وادار کند و علیه اتباع دیندار و یا بی دین تعبیض قایل شود . چین از فعالیتهای مذهبی عادی حراست می کند . با این حال هیچ کسی نمی تواند با سوء استفاده از مذهب به فعالیتهای تخریب نظم اجتماعی ، لطمه زدن به سلامت فیزیکی اتباع و مانع تراشی در نظام آموزش و پرورش کشور مبادلت ورزد . سازمان ها و امور مذهبی نباید تحت کنترل نیروهای بیگانه قرار گیرد . در قوانین چین مانند قانون خودمختار مناطق ملیت نشین ؛ مقررات قانون مدنی ؛ قانون آموزش و پرورش ؛ قانون کار ؛ قانون آموزش و پرورش اجباری ؛ قانون انتخابات مجلس نمایندگان خلق ؛ قانون سازماندهی کمیته روستاییان و قانون تبلیغات قید شده است : اتباع به رغم اعتقادات مذهبی از حق انتخاب کردن و حق انتخاب شدن بهره مندند ؛ اموال قانونی سازمان های مذهبی مورد حفاظت حقوقی قرارمی گیرد . آموزش و پرورش از مذهب جدا ست ؛ اتباع علی رغم اعتقاد مذهبی بر حسب قانون از فرصت برابر آموزش بهره مندند . مردم ملیتهای مختلف باید به زبان ؛ خط ؛ عادت و رسوم و اعتقاد مذهبی یکدیگر احترام بگذارند . اتباع در اشغالزائی بدلیل اعتقاد مذهبی مورد تبعیض قرار نمی گیرند ؛ تبلیغات و نشان کالاها نباید دارای موضوعات تبعیض آمیز ملیتی و مذهبی باشد .

ژانویه سال 1994دولت چین مقررات اداری عبادات مذهبی را منتشر کرد تا مصالح قانونی این محلها حفظ گردد . فوریه همین سال دولت چین همچنین مقررات اداری فعالیتهای مذهبی خارجیان در جمهوری خلق چین منتشر کرد . آزادی اعتقادات مذهبی خارجیان مقیم چین مورد احترام قرار گرفته و مبادلات دوستانه و عملیات فرهنگی و دانشگاهی خارجیان با محافل مذهب چین در زمینه مذهبی حفظ می شود . در قوانین مرتبط چین قید شده است : فعالیتهای مذهبی عادی روحانیان در محلهای مذهبی یا در خانه های پیروان مانندعبادت بودا ؛ نماز؛ خواندن کتب مقدس ؛ دعا ؛ موعظه ؛ مراسم عشاء ربانی ؛ تعمید ؛ تشریفات جهت پذیرش راهب یا راهبه ؛ جشن اعیاد مذهبی و عزاداری مورد حفاظت قانونی است و هیچ کس نباید در آن مداخله کند .

چین مثل اکثر کشورهای جهان اصل جداسازی دین از آموزش و پرورش را اجرا می کند ؛ در آموزش و پرورش ملی آموزش مذهبی به دانش آموزان داده نمی شود . برخی مدارس عالی و ارگانهای تحقیقاتی به آموزش و تحقیقات درباره مذهب می پر دازند ، در دانشکده های الهیات که از سوی سازمان های مذهبی مختلف تشکیل شده است ؛ طبق مذاهب خود آموزش تخصصی مذهبی انجام می شود . در فرایند توسعه تاریخ طولانی ؛ فرهنگ مذهبی به بخشی از فرهنگ و اندیشه سنتی چین مبدل شده است . مذاهب مختلف خدمت به جامعه وایجاد رفاه برای انسان توصیه می کنند .

مبادلات خارجی مذهبی

دین بودا ؛ دین اسلام ؛آیین کاتولیک و دین مسیح همگی از کشورهای دیگر به چین راه یافته است . این مذاهب مذاهب جهانی است و جایگاه بین المللی مهمی دا شته و در بسیاری از کشورها و مناطق پیروان فراوانی دارد . برخی ادیان در کشورهایی مذهب ملی دانسته می شود .

پس از تاسیس چین نو ؛ مبادلات بین محافل مذهبی چین و کشورهای خارجی دایما توسعه یافته و بیشتر شده است . برای مثال ؛ محافل دین بودای چین با کشورهای پیرامون مانند تایلند ؛ کره جنوبی ؛ برمه ؛ سری لانکا و ویتنام به مبادلات مذهبی مردمی به اشکال گوناگون پر داخته است . در چند سال اخیر خاکستر استخوان بودا چین به تایلند ؛ برمه و سری لانکا منتقل شده و مورد پرستش قرار گرفته است . بین محافل مذهبی تایلند و تبت سیستم مبادلات دایمی بوداشناسی برقرار شده است .

از سوی دیگر ؛ به دعوت گروهی کشورها ی اروپای غربی و آمریکای شمالی ؛ گروه های مذهبی از چین از این کشورها دیدار کرده است که اقدامی برای تقویت آشنایی مذاهب محلی و آشنائی مردم این کشور با مذاهب چین محسوب می شود .