کشف آرامگاه های " ما وانگ دوی " در شهر " چانگ شای " استان " حو نن " چین در سالهای 70 قرن گذشته ،چین و سراسر جهان را تکان داد . جسد کامل یک زن در این آرامگاه نخستین جسد مومیایی جهان است . جسد حدود دو هزار سال پیش دفن شده است اما هنوز صورت و پوست زنده آن حفظ شده است این باور نکردنی است . در این ضمن ، بسیاری آثار باستانی گوناگون ، کامل و با ارزش از آرامگاه " ما وانگ دوی " بیرون آورده شده است .

در حومه شرقی شهر " چانگ شای " استان " هو نن " واقع در جنوب چین مردم می گفتند که در اینجا یک آرامگاه بزرگ اشراف به نام خانوادگی " ما "قرار دارد . بدین سبب این حومه " ما وانگ دوی " نام گرفت . بعضی ها گفتند که در این آرامگاه مادر پادشاه شهر " چانگ شای " قدیمی دفن است . بدین سبب داستانهای افسانه ای در میان توده های مردم شایع شد . تا زمانی که این آرامگاه در سالهای 70 قرن 20 باز شد و میزبان آن سرانجام مشخص گردید . در سال 1971 میلادی کارگران هنگامی که اتاق زیر زمینی را حفر می کردند ، در 10 متری زیر زمین چیزی شبیه خمیر سفید یافتند . آنان با میله مته زیر زمین را سوراخ کردند . از آن سوراخ گاز خفه کننده ای نشت کرد .

 کارشناسان با بررسی های انجام شده تائید نمودند که در زیر زمین یک آرامگاه وجود دارد . پس از آنکه آرامگاه باز شد ، مردم متوجه شدند در پایان آرامگاه یک شی شبیه خمیر سفید به ضخامت یک متر وجود دارد . زیر این خمیر سفید ذغال چوب حدود پنج هزار کیلوگرم وجود داشت . هنگامی که ذغال چوب از بین برده شد ، تابوتی به چشم خورد . روی تابوت ده ها فرش خیزرانی وجود داشت . هنگامی که این فرش خیزرانی از خاک بیرون آورده شد ، رنگ زرد کمرنگ و روشن آن ناپدید شد و فرش خیزرانی پس از ده دقیقه به فرش پوسیده سیاه تبدیل شد .

پس از آنکه تابوت باز شد ، مردم با دیدن صورت زنده جسد زنی که در این آرامگاه دفن بود ، بسیار تعجب کردند . جسد این زن کامل و مویش روشن و رگه ها روی انگشت های دست و پا بسیار واضح و پوست او مرطوب بود و عضله قابلیت ارتجاع داشت . مفاصل دست و پاهایش قابلیت حرکت داشت . نتایج تشریح جسد نشان می دهد که اندرونی این جسد کامل حفظ شده و در مری ، معده و روده کوچک بیش از 100 تخمه هندوانه قرار دارد . در این آرامگاه مهری که روی آن کلمات " همسر " شین جوی " نوشته شده ، کشف شده است . بررسی ها نشان می دهد که این زن با نام " شین جوی " در قرن 2 قبل از میلاد دفن شده و همسر " لی چانگ " وزیر کشور " چانگ شا " در دوران اولیه سلسله " هان " غربی بوده است .

 پیدایش این جسد سالم سراسر جهان را تکان داد . کارشناسان ، مسافران ، فیلمسازان و پژوهشگران زیادی وارد شهر " چانگ شا " شدند . طبق آمار اداره ذی ربط ، پس از آنکه جسد مذکور از خاک بیرون آورده شد ، جمعیت شهر " چانگ شا " 50 هزار نفر افزایش یافت . دو سال پس از استخراج آرامگاه " شین جوی " در اطراف آن دو آرامگاه بزرگ سلسله " هان " پیدا شد . بررسی ها نشان می دهد که یکی از آن آرامگاه ها متعلق به همسر " شین جوی " و دیگری احتمالا آرامگاه پسر آنان بوده است . این سه آرامگاه نام مشترک آرامگاه های " ما وان دوی " شهر " چانگ شا " را دارد . آثار باستانی در آورده شده از آرامگاه های مذکور بسیار زیاد است . برای نمونه لباسها ، غذاها ، لوازم اولیه دارو ، ظروف لاکی ، مجسمه های چوبی ، آلت موسیقی ، ظروف چینی نفاشی های روی پارچه ابریشمی و کتابهای ابریشمی و غیره . این آثار باستانی بسیار پرارزش است . جمعا 1400 پارچه ابریشمی از این آرامگاه ها در آورده شده است و " گنجینه عبرت انگیز ابریشم سلسله " هان " غربی ( از سال 206 قبل از میلاد تا سال 25 میلادی ) نامیده می شود . از این میان ، دو لباس ابریشمی با طول حدود یک متر و فاصله نزدیک دو متر بین دو آستین تنها 28 گرم وزن دارد . این لباس ها اگر تا شود ، می تواند در دست جای گیرد . این لباس ها مثل پرهای جیرجیرک بسیار نازک و مثل مه بسیار سبک است و نشان می دهد که فنون نساجی آن زمان به سطح بالایی رسیده است . کتاب ابریشمی و کتاب چوبی در آورده شده از آرامگاه ها شامل کتاب معروف نجومی به نام های " وو شینگ جان " و " فال دیدن هواشناسی " می باشد که زودتر از کتاب های دیگر نوشته شده و قدیمی ترین کتب پزشکی چین به نام های " نبض " و " 52 نوع نسخه طبی " است . کتاب های ابریشمی بیرون آورده شده از آرامگاه های مذکور بسیار زیاد و موضوعات آن فراوان و بسیار مهم است و تا حد زیادی نظریات علمی و سنتی گذشته چین را تغییر داده است .

 کشف آرامگاه های مذکور تاثیر عمیقی بر محافل باستان شناسی داشته است. کارشناسان بر آنند که پرارزش ترین اشیا در این آرامگاه ها جسد غیر پوسیده و کتاب ابریشمی با موضوعات پرارزش و مرموز است . این کشف یکی از مهمترین کشفیات باستان شناسی چین و جهان در قرن بیستم خوانده می شود .