در چین کسانی که دچار بیماری های مزمن می شوند همواره این جمله را بر زبان می رانند : اگر " هوا تو" زنده باشد، چقدر خوب بود . " هوا تو" پزشکی مردمی بود که 2000 سال پیش زندگی می کرد و بدلیل دانستن فنون پزشکی طبیبی بسیار حاذق نامیده می شد.

" هوا تو" از اهالی استان " آن خویی" واقع در شرق چین بود و در سال 208 توسط یکی از مقام های وقت کشته شد. در یادداشت های تاریخی آمده است که " هوا تو" پزشکی مردمی بود که به شهرت و ثروت بی علاقه بود و بارها تمایل دیگران را برای اینکه مقامی بر عهده بگیرد ، مورد بی توجهی قرار داد تا اینکه فردی به نام " چائو چائو" از مقام های وقت که مبتلا به سر درد شد از او برای درمان خود دعوت کرد. " هوا تو" مجبور شد بپذیرد . به زودی بیماری " چائو چائو" را مورد مطالعه قرار داد . " چائو چائو" به اجبار از او خواست که پزشک همراهش باشد. چندی بعد " هوا تو" به بهانه بیماری همسرش به خانه برگشت و به نزد " چائو چائو" بازنگشت . " چائو چائو" فرمان داد که وی را به زندان ببرند و در آخر نیز او را در همانجا کشتند .

" هوا تو" در علم پزشکی به دست آوردهای عالی نایل آمد و بخصوص در بی حسی کامل و عمل جراحی دستاوردهای زیادی داشت . " هوا تو" یکی از پزشکان مورد پسند مردم بود و یافته های وی جنبه های از پیشرفت علم پزشکی چین در 2000 سال پیش را نشان می دهد . " هوا تو" یکی از پزشکانی بود که پیشتر از بسیاری دیگر از بی حسی کامل استفاده کرد . " پودر بی حسی " که توسط وی اختراع شد، در عمل جراحی بکار می رفت . این پودر هیچ وقت مورد استفاده پیشینیان قرار نگرفته بود و متاسفانه نسخه " پودر بی حسی " گم شد.

" هوا تو" در عمل جراحی ماهر بود. یک بار یک دختر 20 ساله ای را عمل کرد. در کنار زانوی چپ دختر زخمی دیده میشد که خارش داشت ولی درد نمی کرد. این زخم برای 7 ویا 8 سال دختر را آزار داده بود . " هوا تو" برای معالجه دعوت شد و از زخم چیزی مانند مار را بیرون آورد و روی زخم دارو مالید و بعد از 7 روز بیمار بهبود یافت. بیمار و اعضای خانواده اش بسیار تحت تاثیر قرار گرفتند . بعضی امروزه معتقدند که آن شی استخوان مرده آماس مغز استخوان مزمن بوده که به نظر همانند مار بوده است .

" هوا تو" در تشخیص بیماریهای داخلی بسیار ماهر بود. بیماری بنام " چن دنگ" داشت که از ناحیه سینه رنج می کشید و صورتش قرمز و اشتهایش کور بود . " هوا تو" بعد از تشخیص بیماری گفت که وی انگل دارد . دارویی آماده کرد و به او داد . انگل ها از بین رفت و بیمار بهبود یافت . یکی از مامورین دربار نیز مدت های دراز بیمار بود. " هوا تو" بعد از تخشیص به این نتیجه رسید که بیمار باید برای درمان عصبانی شود . نامه ای مملو از ناسزا گویی به آن مامور نوشت. مامور با خواندن نامه بسیار خشمگین شد و افرادی را برای کشتن " هوا تو" فرستاد، اما وقتی او یافت نشد باز هم عصبانیت افزایش یافت . تا جایی که خون سیاه از دهان بیمار خارج شد و او بهبود یافت.

" هوا تو" در جریان معالجه طبق وضع بیمار دارو تجویز می کرد و این یکی از دلایل مورد استقبال بیماران بود. یک بار دو نفر دچار سر درد و تب شدند . " هوا تو" بعد از تشخیص به یکی از آنها داروی مسهل داد و به نفر دیگر داروی عرق زا داد. آنها تعجب کرده و با " هوا تو" مشورت کردند. " هوا تو" توضیح داد با وجود آنکه عوارض بیماری یکسان

است ،اما یک نفر سرما خورده و دیگری غذای زیاد مصرف کرده است . علت های بیمارها یکسان نبود و داروها نیز فرق داشت. آن دو نفر بعد از خوردن دارو بهبود یافتند. در حال حاضر افراد به شیوه معالجه با ورزش توجه می کنند. دو هزار سال پیش، " هوا تو" تمرین و ورزش را برای درمان بیماری توصیه می کرد . ورزش بنام " وو چین سی" اختراع شده توسط " هوا تو" مورد استقبال مردم بود . " وو چین سی" نرمش تقلیدی از حرکات ببر،آهو،خرس، میمون و پرندگان بود و از طریق تمرین آن وضع مزاجی مردم بهتر می شد و از ابتلا به بیماری پیشگیری می شد . " هوا تو" شاگردان بسیاری داشت که از میان آنان سه نفر معروف بودند . این افراد در زمینه های مختلف برای پیشرفت علم پزشکی و داروسازی چین سهم شایانی ادا نمودند.