طبق روایات چین "یائو "و "شون "دو تن از قدیمی ترین امپراتور چین هستند . به عبارت دیگر سرآغاز تاریخ بیش از دو هزار ساله باستانی چین دوران "یائو "و"شون " محسوب می شود .درمیان افسانه ها و روایات بی شمار در یادداشتهای قدیمی داستانهایی درباره این دو امپراتور وجود دارد که جایگاه مهمی در اشغال داشته و در فرهنگ ستنی چین تاثیرات دیرپائی برجای گذاشته است .

"یائو"یکی از شیوخ قبیله ای آخرین مرحله جامعه بدوی و نیزیکی از نمایندگان فرهنگ ملت چین می باشد. بنابه روایتی ،"یائو"ازفرزندان "خوان دی" نیای نخست ملت چین بود ،وی فردی هوشمندو نیکدل بوده و مورد احترام مردم واقع بوده است .

وی در 16سالگی بعنوان شیخ قبیله برگزیده شد.این قبیله در نزدیکی شهر" بائو دین "استان "خه بی"امروز واقع است . "یائو" با اتحاد با قبائل این منطقه مشترکا علیه تجاوزقبیله "دون ای" مقاومت کرده و سرانجام این قبیله را الحاق نمود.

پابپای گسترش نیروهای قبیله "یائو"به ریاست اتحادیه شیوخ مبدل گردیدکه بعدها وی را امپراتور "یائو"نامیدند. "یائو"کاردوست و صرفه جو ،ساده وبی ریاو عدالتخواه بودو همچون نمونه ای از امپراتوران بافضیلت و لایق در یادمردم زنده مانده بود. وی شخصیتها را برحسب فضیلت و شایستگی آنها به مقامهای مهم می گماشت و طبق نتایج بررسیها خدمات ماموران عزل و ترفیع شان را مشخص می کرد و درنتیجه امور کشور بسیار منظم بود.وی مقام نجومی را دایر کرده و به مسوولان آن دستور داد تا تقویم را تدوین نمایند و مردم برحسب آن درمراسم مختلف به کشت و زراعت مشغول بودند .

لذا نیاکان ما عصر "یائو دی"را عصر پیشرفت جهشی کشاورزی تلقی می کردند.امپراتور "یائو دی"همچنین به هماهنگی مناسبات بین قبائل عطف توجه کرده و به مردم می آموخت که باید درصلح و صفا بسر برده و عدالت سیاسی و آسودگی خاطر دنیا را حفظ کنند.

"یائو دی " با ایجاد نخستین نظام اجتماعی متمدن ملت چین ،قبائل جامعه بدوی را بتدریج بصورت کشور در اورده و نظام خانوادگی را تکمیل نمود. به مردم طبق اصل و نسبت خون نام خانوادگی دادوبا تلفیق شجره پدری و جانب ما دری خاندان پدرشاهی را معین کرد .

مقررشدکه خویشاوندان نبایدبا هم ازدواج کنند که در نتیجه کیفیت مردم و سلامت جامعه ارتقا یافت ."یائو دی" حیطه تحت تسلط خود را به 9 "جو" یعنی نه بخش تقسیم کرد و شاهزادگان و ماموران خود را برای حکمرانی باین بخشها فرستادو در نتیجه این 9 بخش شاهد پیشرفت متوازن اقتصادی شد . طی چند هزار سال 9 بخش به چینی "چیو جو" بنظر فرزندان ملت چین چون میهن تلقی شد .

"یائو دی" بمدت 70سال بر تخت سلطنت نشست .وی تصمیم گرفت بر اساس شایستگی وخصوصیات اخلاقی ادامه دهنده راه خود را انتخاب کند لذ ا به شاهزادگان و مقامهای خود در نواحی مختلف دستور دادتاافرادی خوش اخلاق و دارای فضائل رابرغم پائین بودن جایگاه اجتماعی برای مقام امپراتوری آینده معرفی کنند.درنتیجه "شون " که مردی فقیر و تهیدست بود ، معرفی شد .

گفته می شودکه والدینش بر او سختگیری زیادی می کردند و برادرانش هم با او بدرفتاری می نمودند. اما "شون " توانست با آنان دوستانه همزیستی کند.بنطر مردم "شون "که با اخلاق و با شهامت بود، توانائی رتق و فتق امور را داشت ."یائو دی"نیز با بررسیهای انجام شده بر روی "شون "بجای "دان جو"پسر خود، او را به عنوان ادامه دهنده سلطنت تائید کرد.سه سال بعد ، "شون " بر مسند قدرت نشست .

امپراتور "شون " ضمن گسترش سیاست دمکراتیک پیشین خود ،آ داب وآئین و قانون جنائی نسبتا کامل را وضع کرد و ماموران مسول امور سیاسی ،اقتصادی ،قضائی ،آموزشی ،صنایع دستی و موسیقی را منصوب نمود .وی همچنین ضمن تدوین شیوه ارزیابی مقامات ،یک نظام نسبتا کامل کشوری بوجود آورد. در دوران حکومت امپراتور "شون " ،فنون صنایع و کشاورزی دستخوش پیشرفت نسبتا بزرگی شد .

در زمینه کشورداری "شون " تدابیری اندیشید که بر اساس آن مردم در غم و شادی شریک یکدیگر بودند. در دوران"شون دی" مردم آئین و آداب را رعایت نموده و زندگی خوش و آرامی داشتند ،از اینرو ،این دوران عصر بسیار درخشانی در زمینه های سیاسی ، تولیدی و هنری محسوب می شد. در مسئله انتخاب جانشین ،"شون "نیز باسرمشق گرفتن از سلف خود ،حکومت را به دست "یو"که در مهار کردن طغیان آب خدماتی انجام داده بود ،سپرد.

در طول تاریخ فئودالیسم چین ،سلطنت همواره موروثی بود ،اما "یائو " و "شون " سلطنت را به افراد ممتاز و لایق و شایسته می سپردند. این خصوصیت اخلاقی والا و شهامت امپراتوران "یائو" و "شون "طی هزارها سال مورد تجلیل و قدردانی مردم قرار گرفت .