استراتژی ها و تاکتیکهای نظامی "سون زی"
中国国际广播电台

 کتاب استراتژی ها و تاکتیک های نظامی "سون زی" عظیم ترین اثر نظامی باستانی چین بوده و بزرگترین اثر تاثیر گذار دوران باستان چین در جهان به حساب می آید. نظریات و ایده های فلسفی آن به طور گسترده در زمینه هایی مانند امور نظامی، سیاسی و اقتصادی مورد استفاده قرار گرفته است.
این کتاب بیش از 2500 سال پیش نوشته شده و نخستین اثر نظامی جهان به شمار می رود. این کتاب 2300 سال زودتر از کتاب "جنگ" به قلم "کلائوسویتس" اروپایی نقاشته شده است.
نویسنده این کتاب "سون وو" بزرگترین کارشناس نظامی دوران حکمرانی سلسله بهار و پاییز چین است. وی در تاریخ چین با عنوان "شخصیت مقدس نظامی" خوانده می شود. در آن زمان ، وی برای پرهیز از جنگ به کشور "وو" سفر کرد و پادشاه کشور "وو" وی را به عنوان فرمانده کل ارتش منصوب نمود. وی در یکی از نبردها در رأس 30 هزار سرباز ارتش 200 هزار نفره کشور "چو" را شکست داد و پس از آن شهرت یافت. "سون وو" با جمع بندی تجربیات جنگها در پایان دوران بهار و پاییز و جنگهای قبل از آن زمان، کتاب "استراتژیها و تاکتیکهای نظامی سون زی" را تألیف کرده است. وی در این اثر، سلسله قوانین عمومی نظامی و سیستم کامل ایده نظامی را مطرح کرد.
"
کتاب یاد شده جمعأ 6000 کلمه و 13 فصل داشته و هر فصل شامل یک نظریه مهم است. برای مثال، در فصل "تدابیر" مسئله تصمیم گیری درباره جنگ مطرح شده است. در این فصل به طور کامل روابط "جنگ، امور سیاسی، و اقتصاد بررسی شده و پنج عامل اساسی برای پیروزی جنگ از جمله امور سیاسی، زمان، طبیعت، فرماندهی و قوانین گردیده که اولین عامل سیاسی تلقی شده است. در فصل "جنگ" چگونگی جنگیدن و در فصل "حمله با برنامه ریزی" چگونگی حمله به دشمنان تشریح شده است. "سون وو" پیشنهاد کرده است که باید با کمترین هزینه ، پیروزیهای بزرگتر کسب کرد . وی همچنین خواستار پیروزی بدون جنگ، اشغال شهر دشمن بدون حمله مستقیم و از بین بردن کشور دشمن در جنگهای کوتاه مدت شده است. وی برای تحقق این هدف در کتاب خود بر پیروزی با برنامه ریزی تاکید کرده است. وی در فصل "یون جیان" اظهار داشت: برای کسب اطلاعات درباره دشمن ، باید از جاسوسان مختلف استفاده کرد.
در کتاب" استراتژیها و تاکتیکهای نظامی سون زی" بسیاری نظریه های فلسفی با
ارزش گنجانده شده است. مثلأ جمله " با آشنایی با خود و دشمن، در جنگها پیروز شویم" اکنون زبانزد مردم چین است. در کتاب یاد شده نظریه های دیالکتیک غنی وجود داشته و سلسله تناقضها و تبدیل ها در جنگ مورد بحث قرار گرفته است. این نظریه های دیالکتیک در تاریخ توسعه دیالکتیک چین جایگاه مهمی دارد

.
استراتژی ها و تاکتیکهای نظامی "سون زی" مورد استفاده کارشناسان نظامی در
دوره های مختلف قرار گرفته و بسیار مردم چین با نقشه ها، داستان های تاریخی این کتاب آشنا هستند. این کتاب از لحاظ مکانیسم کامل نظامی و فلسفی، در نظریه های نظامی جهان تاثیرات و شهرت زیادی دارد. این اثر به 29 زبان از جمله زبان انگلیسی، روسی، آلمانی و ژاپنی ترجمه شده و بسیاری مدارس نظامی کشورهای جهان آن را به عنوان کتاب درسی مورد استفاده قرار می دهند. در جنگ خلیج فارس در سال 1991 میلادی، دو طرف جنگ این کتاب را مورد بررسی قرار داده و برای راهنمای جنگ از نظریه های نظامی آن استفاده کردند.
شایان ذکر آنکه، اثر مذکور همچنین در زمینه های اجتماعی و بازرگانی مورد
استفاده قرار گرفته است. بسیاری موسسات و بازرگانان چینی و خارجی نظریه های آن را در مدیریت و خرید و فروش در بازار مورد استفاده قرار داده و نتیجه مثبتی حاصل کرده اند.