از آنجا که «مجمع جهانی توسعه علم و فناوری 2024» (WSTDF) در پکن شروع به کار کرده، نقش چین در رهبری علم و فناوری جهانی در کانون توجه قرار گرفته است. مجمع امسال که بیش از 120 مهمان بین‌المللی از 28 کشور در آن حضور یافته‌اند، یادآور این نکته است که چگونه نوآوری‌های چین در علم و فناوری در حال تاثیرگذاری بر جهان است.

دستاوردهای چین از هوش مصنوعی (AI) گرفته تا انرژی‌های تجدیدپذیر، نه فقط محدود به مرزهای خود نیست بله در حال ایجاد منافعی ملموس برای اقتصادها و صنایع جهانی است. یکی از مثال‌های روشن برتری فناوری چین، پیشتازی جهانی آن در فناوری 5G است. شرکت‌های چینی مثل «هواوی» و «زد تی ای» نقشی اساسی در توسعه و اجرای زیرساخت‌های 5G ایفاء کرده‌اند.

چین تا پایان سال 2022 بیش از 2.3 میلیون ایستگاه پایه 5G را نصب کرده بود که معادل بیش از 60 درصد کل جهانی این ایستگاه‌ها محسوب می‌شود. کشورهایی در قاره‌های آفریقا، اروپا و آسیا در حال بهره بردن از تخصص 5G چین برای نوسازی شبکه‌های مخابراتی خود هستند. برای مثال شرکت «رِین» تامین کننده مخابراتی برجسته آفریقای جنوبی، در سال 2019 با مشارکت هواوی اقدام به راه اندازی نخستین شبکه 5G کرد.

به علاوه، کشورهای اروپایی مثل سوئیس فناوری 5G چین را برای بهبود ارتباطات، سرعت بالاتر اینترنت، پشتیبانی از اینترنت اشیاء و پیشبرد اتوماسیون صنعتی خود به کار گرفته‌اند.

این پیشرفت‌ها باعث نوآوری در صنایعی شده که به سرعت و قابلیت اطمینان 5G  مانند پزشکی از راه دور، شهرهای هوشمند و رانندگی خودران، اتکای فراوانی دارند.

چین به عنوان بزرگترین تولیدکننده صفحات خورشیدی، هزینه انرژی خورشیدی را کاهش داده است. قیمت صفحات خورشیدی از سال 2010 تا 2020 حدود 90 درصد کاهش یافت و دلیل عمده آن توانایی‌های تولید گسترده و دستاوردهای چین در فناوری خورشیدی است. این کاهش هزینه به کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه اجازه داده تا به صورت گسترده‌تری انرژی خورشیدی را به خدمت بگیرند.

به عنوان مثال کنیا، یکی از پیشتازان آفریقا در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، با کمک فناوری چین به شکلی چشمگیر ظرفیت برق خورشیدی را توسعه داده است.

«نیروگاه برق خورشیدی گاریسا» که بزرگترین نیروگاه در آفریقای شرقی به حساب می‌آید، توسط «شرکت همکاری‌های بین‌المللی اقتصادی و فنیِ جیانگ‌شی چین» ساخته شده است. این نیروگاه برق مورد نیاز 70 هزار خانوار را تولید می‌کند و به کنیا کمک کرده تا به هدف خود برای دستیابی به انرژی‌های تجدید پذیر 100 درصدی تا سال 2030، نزدیکتر شود.

چین همچنین در تولید و توسعه خودروهای برقی (EVs) هم پیشتاز است. چین در سال گذشته میلادی بیش از 60 درصد از فروش جهانی خودروهای برقی را به خود اختصاص داد و شرکت‌های آن بیش از 70 درصد از تولید باتری‌های لیتیوم-یونی جهان را بر عهده دارند.

برای مثال خودروسازان اروپایی به منظور تامین انرژی ناوگان خودروهای برقی خود، کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و کمک به اروپا در دستیابی به اهداف بلندپروازانه اقلیمی خود، به شکلی روزافزون به تولیدکنندگان باتری‌های چینی مثل شرکت «CATL» روی آورده‌اند.

پیشرفت‌های چین در حوزه هوش مصنوعی در حال شکل دهی مجدد صنایع در سراسر جهان به ویژه بخش خدمات درمانی هستند. شرکت‌های هوش مصنوعی چین مثل «iFLYTEK» و «Ping An Good Doctor» راه حل‌های پیشرفته مبتنی بر هوش مصنوعی را توسعه داده‌اند که برای بهبود سیستم‌های خدمات درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. یک مثال برجسته کاربرد هوش مصنوعی برای تصویربرداری پزشکی است. شرک چینی «Tencent» یک ابزار تشخیصی مبتنی بر هوش مصنوعی تحت عنوان «MIAIS» را تولید کرده که از الگوریتم‌های یادگیری عمیق برای تشخیص علائم بیماری‌هایی مانند سرطان ریه از اسکن‌های پزشکی استفاده می‌کند.

پایبندی چین به مقابله با تغییرات اقلیمی در رهبری آن در حوزه فناوری سبز، مشهود و آشکار است. 510 گیگاوات ظرفیت انرژی تجدیدپذیر در سال 2023 نصب شد و چین نیمی از این مقدار را به خود اختصاص داده است.

این سرمایه گذاری باعث کاهش شدید آلاینده‌های کربنی هم در چین و هم در کشورهایی شده که فناوری‌های سبز چینی را به خدمت گرفته‌اند.

یکی از نمونه‌های شایان ذکر همکاری بین‌المللی چین، نقش این کشور در پروژه «راکتور آزمایشی حرارتی هسته‌ای بین‌المللی» است؛ یک ابتکار جهانی با هدف توسعه همجوشی هسته‌ای به عنوان یک منبع انرژی پاک و تقریبا بی پایان.

کمک‌های چین به این پروژه شامل ارائه قطعات کلیدی و تخصص فناورانه، در حال کمک به پیشبرد توسعه این فناوری انقلابی است.

پایبندی چین به همکاری بین‌المللی همانگونه که توسط «مجمع جهانی توسعه علم و فناوری 2024» به نمایش گذاشته شده، بر نقش آن به عنوان یک بازیگر کلیدی در شکل دهی آینده‌ای تاکید می‌ورزد که در آن از علم و فناوری برای مقابله با چالش‌های جهانی و نوید آینده‌ای روشنتر و پایدارتر برای همه استفاده می‌شود.