یک فروند کشتی فیلیپینی روز یکشنبه به طور غیرقانونی وارد آب‌های نزدیک جزیره صخره‌ای «شیان‌بین» در جزایر «نان‌شا» چین شد و باعث یک تصادف جزیی با یک کشتی «گارد ساحلی چین» (CCG) شد.

این دومین تصادف عمدی ایجاد شده توسط فیلیپین در منطقه شیان‌بین طی یک هفته محسوب می‌شود؛ تصادف قبلی روز دوشنبه هفته گذشته رخ داده بود.

«گان یو» سخنگوی گارد ساحلی چین اعلام کرد: کشتی فیلیپینی ساعت 14:12 روز یکشنبه با نادیده گرفتن هشدارهای مکرر طرف چینی و به طور عمدی به سوی کشتی چین که در حین ماموریت اجرای قانون بود، به شکلی غیرحرفه‌ای و خطرناک، حرکت کرد و باعث این برخورد شد.

این تحولات جدید نیت واقعی فیلیپین را آشکار کرده که همانا تثبیت یک حضور درازمدت و اشغال آن جزیره صخره‌ای است. ادعای رصد گارد ساحلی و صیادان چین یک بهانه بی اساس است چرا که چین هیچ برنامه‌ای برای ساخت تاسیسات دائمی روی جزایر غیرمسکونی در جزایر نان شا ندارد.

کشتی گارد ساحلی فیلیپین با کد 9701 بدون مجوز وارد تالاب جزیره صخره‌ای شد و از آوریل در آنجا باقی مانده است که ضمن نقض حاکمیت چین، ناقض «اعلامیه رفتار طرفین در دریای جنوبی چین» (DOC) بوده و صلح و ثبات در دریای جنوبی چین را تهدید می‌کند.

یک سابقه کاملا مستند و مدون از رفتار تحریک آمیز کشتی‌های فیلیپینی علیه گارد ساحلی چین در دریای جنوبی چین طی دو سال گذشته وجود دارد. این رفتارها شامل مانورهای تهاجمی مانند قایقرانی خطرناک، تصادف عمدی و سایر اشکال مزاحمت است به گونه‌ای که کشتی‌های چینی را در معرض خطر قرار داده است.

«دینگ دوئو» پژوهشگر «موسسه ملی مطالعات دریای جنوبی چین» که در استان «های‌نان» مستقر است، گفت: فیلیپین بیش از حد در مسیر غلط خود پیش رفته و به نظر می‌رسد زمان آن فرا رسیده که مانیل تصمیم خود را بگیرد.

فیلیپین باید دقیقا این امر را بررسی کند که آیا قصد دارد به اقدامات تحریک آمیز خود ادامه دهد یا مسیر خود را تغییر دهد و در رایزنی‌های جدی با چین برای مدیریت و حل و فصل  اختلافات مشارکت کند.

چین هرگز دوباره فریب فیلیپین را نخواهد خورد. فیلیپین در سال 1999 به صورت غیرقانونی یک کشتی نظامی خود را در جزیره صخره‌ای«رن‌آی» که آن هم بخشی ازجزایر نان‌شای چین است، «زمین‌گیر» کرد. چین فورا اعتراض خود را به فیلیپن اعلام کرد و فیلیپین بارها متعهد شد که کشتی خود را از آن ناحیه دور کند. اما با گذشت 25 سال، هنوز هم در آنجا حضور دارد. روشن است که مانیل در تلاش برای تکرار همین ماجرا در صخره‌ای «شیان‌بین» است.

به گفته کارشناسان تا زمانی که فیلیپین کشتی گارد ساحلی 9701 خود را در صخره‌ای «شیان‌بین» نگه دارد، چین در آب‌های اطراف  در حالت آماده باش باقی می‌ماند و نمی‌تواند احتمال اتخاذ تدابیری از جمله راندن کشتی فیلیپینی را در صورت امتناع از خروج از این آب‌ها، رد کند.

«یانگ شیائو» نائب رئیس «موسسه مطالعات راهبردی دریایی» در «موسسه روابط بین‌الملل معاصر چین» گفت: فیلیپین هیچ بهانه موجهی برای ارسال تدارکات دوباره به کشتی 9701 خود را ندارد. اگر این کشتی نیاز به آذوقه، تعمیر و نگهداری یا چرخش داشته باشد می‌تواند مستقلا در هر زمانی به یکی از بنادر فیلیپین بازگردد. اگر هم این کشتی قدرت حرکت نداشته باشد چین می‌تواند برای جابجایی آن کشتی یدک‌کش اعزام کند. به علاوه، لنگر انداختن طولانی‌مدت چنین کشتی بزرگی در تالاب صخره‌ای «شیان‌بین» یقینا آسیب‌های جبران‌ناپذیری به صخره‌های مرجانی آن ناحیه وارد می‌کند.

کاری که فیلیپین باید در خصوص وضعیت صخره‌ای «شیان‌بین» انجام دهد این است که فوراً از نقض حاکمیت چین و انجام اقدامات تحریک آمیز دست بردارد، همه کشتی‌ها از جمله کشتی گارد ساحلی را از صخره‌ای «شیان‌بین» خارج کند و با چین برای مدیریت اختلافات همکاری کند، نه اینکه به ایجاد پایان ناپذیر حوادث و جنجال امور دریایی ادامه دهد.

فیلیپین حتی با حمایت برخی از قدرت‌های خارج از منطقه، نباید تصور کند که می‌تواند خط قرمز چین را به چالش بکشد.