توسعه جهانی و اهمیت آن به عنوان یک راهبرد برای حل مسائل جهانی و ایجاد پایداری برای بشریت، همواره مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. این موضوع، در چند دهه اخیر با ظهور چالش‌های جهانی مانند تغییرات اقلیمی، مدیریت منابع آب، فقر، عدم امنیت غذایی و بیماری‌های اپیدمیک، اهمیت و ضرورت توسعه جهانی به منظور مواجهه با این چالش‌ها و بهبود کیفیت زندگی جوامع جهانی رو به گسترش است.

در این زمینه، ابتکار توسعه جهانی که توسط شی جین پینگ، رهبر چین، مطرح شده است، نشان‌دهنده یک گام مهم نهایی و نسخه‌ای از راهکاری است که شامل اقدامات جدید و مسئولانه از سوی چین برای تعهد و ارائه کمک به جهان به منظور ارتقاء زمینه‌های مختلف توسعه همچون توسعه زیرساخت‌ها، استفاده از انرژی‌های سبز و حفظ محیط زیست و همچنین کمک به کشورهای در حال توسعه است.

ابتکار توسعه جهانی که توسط رهبر چین مطرح شد، شامل چندین نکته کلیدی است که به توسعه و پیشرفت مسالمت‌آمیز بشریت و حل مسائل اقتصادی و زیست‌محیطی جهانی کمک می‌کند. این ابتکار به منظور داشتن یک جهان بهتر و پایدارتر ارائه شده است و در برخی از نکات تاکید دارد.

-          مردم محوری؛ ابتکار توسعه جهانی تأکید دارد که توسعه و پیشرفت باید به منافع و نیازهای مردم جهان توجه و با تعامل مردمی فعالیت کند.

-          نوآوری و ابتکار؛ توسعه جهانی بر اهمیت نوآوری، ابتکار و پذیرش تحول و تغییر در جهت بهبود و پیشرفت تأکید دارد.

-          انرژی سبز و سازگار با محیط زیست؛ شی جین پینگ بیان کرد که چین به توسعه انرژی سبز و کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی اولویت می‌دهد و به کشورهای در حال توسعه در این زمینه کمک خواهد کرد.

-          توسعه پایدار؛ ابتکار توسعه جهانی تأکید دارد که توسعه باید پایدار، متعادل و برای دوران‌های آینده قابل توسعه باشد.

-          ارتقاء همکاری بین‌المللی؛ شی جین پینگ تأکید کرده که تنها با همکاری و هماهنگی بین کشورها می‌توان به تحقق توسعه جهانی و ایجاد روابط بین‌المللی سازنده دست یافت.

بنابراین می‌توان گفت که شی جین پینگ با مطرح کردن این ابتکار، نشان داده است که چین به عنوان یکی از قدرت‌های بزرگ جهان، تمایل دارد به طور جدی در حل مشکلات جهانی و بهبود شرایط جهانی کمک کند.

حال اینکه ارزش مطرح شدن ابتکار توسعه جهانی را می‌توان از دو جنبه مهم ارزیابی کرد. در وهله اول، این ابتکار به عنوان یک نمونه از تعهد و تلاش یک کشور بزرگ و تاثیرگذار مثل چین برای حمایت از توسعه پایدار و جهانی، بسیار ارزشمند است. تأکید شی جین پینگ بر اهمیت محیط زیست، انرژی سبز، توسعه انسانی و همکاری بین المللی نشان از توجه ویژه‌ای است که چین به مسائل جهانی دارد.

دوم اینکه، این ابتکار به عنوان یک سیاست گسترده برای توسعه و پیشرفت بشریت، می‌تواند تأثیر مثبتی بر جهان به خصوص بر کشورهای در حال توسعه داشته باشد. چرا که با تأکید بر نوآوری و ابتکار، پایداری محیط زیست و حمایت از کشورهای کمتر پیشرفته، تعادل بیشتری بین کشورهایی که قادر به توسعه و پیشرفت هستند و کشورهایی که نیاز به کمک بیشتری دارند، منجر می‌شود.

این ابتکار از برخورد با دغدغه‌ها و چالش‌های جهانی پشتیبانی می‌کند و تلاش دارد تا سالم و پایدار بودن زمینه‌های مختلف توسعه را تضمین و نقش محوری در ایجاد توسعه پایدار دنیا ایفا کند. از طرف دیگر، این ابتکار نشان می‌دهد که چین به سازندگی صلح جهانی و توسعه جهانی تعهد دارد و با این تعهداتش تاثیر چشمگیری بر توسعه جهانی داشته باشد.

ابتکار توسعه جهانی مطرح شده توسط چین، ارزش‌های زیادی برای پیشبرد راه‌حل‌ها در زمینه توسعه جهانی دارد.

-          افزایش همکاری بین‌المللی؛ این ابتکار می‌تواند باعث جلب همکاری‌های بین‌المللی در زمینه توسعه جهانی شود و کشورها را به کارآمدترین راه‌حل‌ها و بهترین عملکردها در این زمینه هدایت کند.

-          تأمین منابع مالی؛ ابتکار توسعه جهانی می‌تواند کمک کند تا بخش‌های مختلف توسعه، از جمله زیرساخت‌ها، انرژی سبز و محیط زیست، از منابع مالی قابل اعتماد و پایدار برخوردار شوند.

-          تعهد به توسعه پایدار؛ این ابتکار تعهد قوی چین به توسعه پایدار در سطح جهانی را نشان می‌دهد و می‌تواند به عنوان مثال و الگو برای دیگر کشورها و سازمان‌ها عمل کند.

-          ارتقاء آگاهی عمومی؛ این ابتکار می‌تواند همکاری و هماهنگی بین کشورها را در زمینه توسعه جهانی تقویت کند و آگاهی عمومی را درباره چالش‌ها و راهکارهای مختلف توسعه افزایش دهد.

به طور کلی، این ابتکار می‌تواند نقش مهمی در ایجاد همکاری بین‌المللی، تأمین منابع مالی، تعهد به توسعه پایدار و ارتقاء آگاهی عمومی در زمینه توسعه جهانی داشته باشد و اثرات مثبتی بر مسائل توسعه جهانی و بهبود زندگی مردم جهان ایجاد کند.

همکاری بین چین و ایران در اجرای ابتکار توسعه جهانی اهمیت بسیاری دارد. ایران از سوی چین، به عنوان یکی از کشورهای همکار و شریک اصلی این ابتکار، می‌تواند از امکانات و فن‌آوری‌های چین بهره ببرد و در عوض، چین نیز از منابع و موقعیت مکانی برای اجرای این ابتکار در منطقه بهره‌مند شود.

به عنوان مثال، همکاری بین چین و ایران در زمینه توسعه زیرساخت‌های اقتصادی، انرژی سبز، حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار می‌تواند به بهبود عملکرد مسائل مشترک این دو کشور کمک کند. ایران می‌تواند از تجربیات چین در زمینه توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل، انرژی و تکنولوژی بهره‌برداری کند و در عوض، چین می‌تواند به ایران در حل مسائل محیط زیستی و انرژی‌ کمک کند. این همکاری می‌تواند ارتقای توسعه هر دو کشور را تسهیل کرده و به توسعه جهانی نیز کمک کند.

دکتر علی بختیاری؛ استاد دانشگاه و تحلیلگر اقتصادی ایران

مطالب نوشته شده در این مقاله برگرفته از نظرات شخصی نویسنده است و موضع رسمی بخش فارسی رادیو و تلویزیون مرکزی چین را منعکس نمی‌‌کند.