بی طرفی و اعتبار؛ عوامل اصلی برای نقش چین در میانجیگری گفتگوهای آشتی فتح-حماس
2024/07/23 16:25:53

گفت و گوی آشتی داخلی میان جناح های فلسطینی که از 21 ژوئیه در پکن آغاز شده بود صبح امروز 23 ژوئیه با امضای بیانیه پکن پایان یافت. در این باره، نمایندگان جناح های مختلف فلسطینی «بیانیه پکن» در مورد پایان دادن به تفرقه و تقویت وحدت فلسطین را امضا کردند.

این دومین دور از گفتگوهای آشتی ملی فلسطین است که به میزبانی چین برگزار می‌شود. گفتگو بین فتح و حماس همواره چالش برانگیز بوده است. پیش از دور کنونی گفتگوی آشتی داخلی فلسطین، چندین دور گذشته مذاکره به نتیجه‌ای منجر نشده بود. اما گفتگوهای پکن همیشه به دلیل شرایط مطلوب دلگرم کننده قلمداد گردیده است.

اول، زمان بندی این نشست مطلوب به حساب می‌آید. اسرائیل و حماس از 5 جولای (15 تیر) مذاکرات غیرمستقیم بر سر آتش بس را از سرگرفته‌اند و طرف‌های درگیر ابراز خوش بینی کرده‌اند مبنی بر اینکه ظاهرا توافقی در دسترس است. این توافق آتش بس قرار است در سه مرحله اجرا شود و مرحله دوم اصلی خواستار یک توافق آتش بس «دائمی» شده که شامل خروج کامل اسرائیل از نوار غزه و آزادی گروگان‌های باقیمانده است.

طبق گزارش‌ها، مقامات حماس طی روزهای اخیر این ایده را مطرح کرده‌اند که نهادهای مستقل و غیرحزبی کنترل نوار غزه و کرانه باختری را پس از جنگ غزه به دست بگیرند. این نیازمند اجماع میان فتح و حماس است.

در عین حال فتح و حماس دو گروه سیاسی عمده در فلسطین هستند و ایجاد یک نهاد غیرحزبی بدون مشارکت آنها یک چالش بزرگتر به حساب می‌آید.

پنجره دستیابی به توافق آتش بس فقط چند هفته است و فوریت برای رسیدگی به این مسائل را قریب الوقوع می‌کند.

دوم، انتخاب پکن به عنوان محل برگزاری این نشست مزایای برجسته‌ای به همراه دارد. پکن طی سه ماه گذشته دو بار میزبان گفتگوهای مرتبط بوده که نشان دهنده ترجیح روشن دو طرف برای انتخاب این شهر است. پکن مزایای بزرگی به عنوان یک محل برگزاری نشست ارائه کرده است.

میزبانی چین به عنوان یک قدرت جهانی از این مذاکرات می‌تواند فورا قضیه فلسطین را به صدر سیاست‌های بین‌المللی بکشاند و میدان دید سیاسی هم فتح و هم حماس را تقویت کند.

چین مواضع دیرینه، فعال و عینی خود را در قبال مناقشه اسرائی-فلسطین و مسائل داخلی فلسطین حفظ و اعتماد حماس و فتح را جلب کرده است. حمایت چین از مردم فلسطین بدون مداخله در امور داخلی فلسطین و عاری از بار تاریخی یا تعصبات، مستمر بوده است. این یک کیفیت ضروری برای یک میانجی قلمداد می‌گردد.

چین طی سال‌های اخیر فعالانه در حل مناقشات بین‌المللی مشارکت داشته و تجربه، اعتبار و نفوذ جهانی روزافزون کسب کرده است. میانجیگری موفق چین در احیای روابط ایران-عربستان در مارس 2023 به طور گسترده‌ای در سطح جهانی مورد تمجید قرار گرفت. چین در آوریل 2022 «ابتکار امنیت جهانی» را مطرح کرد که پشتیبانی و قدردانی بیش از 100 کشور و همچنین سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای را به همراه داشت.

این ابتکار و مفاهیم اصلی آن در بیش از 90 سند دوجانبه و چندجانبه در خصوص تبادلات و همکاری میان چین و سایر کشورها و سازمان‌های بین المللی گنجانده شده است.

گفتگوهای پکن به شکلی نزدیک با مذکرات آتش بس با میانجیگری آمریکا، مصر و قطر در هم تنیده شده و بر هم تاثیر می‌گذارد و مکمیل همدیگر است.

پیشرفت کلی مذاکرات آتش بس نیز بر گفتگوهای پکن تاثیر می‌گذارد. از این منظر، در پیِ میانجیگری صلح اسرائیل-فلسطین، پکن و واشنگتن نه در رقابت به سر می‌برند و نه در روابطی خصمانه‌ قرار دارند. در عوض، آنها را می‌توان به عنوان همکار مکمل لحاظ کرد.

  • 2024/07/23 16:25:53
  • GMT+08:00
  • /