کاوشگر «چانگ‌ئه-6» چین که انتظارات دانشمندان سراسر جهان را در خود جای داده، در حال حاضر در مدار اطراف ماه قرار دارد و منتظر لحظه مناسب برای انجام سفر بازگشت خود است.

اگر همه چیز خوب پیش برود، چانگ‌ئه-6 قادر خواهد بود نخستین نمونه‌های سمت پنهان ماه را در تاریخ بشریت به کره زمین برساند. چین پیش از بازگشت این کاوشگر، قول داده نمونه‌های جمع آوری شده از سمت پنهان ماه را در دسترس پژوهشگران بین‌امللی قرار دهد، تعهدی که نشان دهنده اقدامات و وعده‌های مستمر آن است.

چین با این نمونه‌های گرانبها فرصتی منحصر به فرد برای مطالعه تاریخچه تکاملی ماه و به طور بالقوه حتی منشاء منظومه شمسی در اختیار دانشمندان قرار می‌دهد.

با توجه به نادر بودن این فرصت، چین تعهد بیشتری برای به اشتراک گذاشتن آن احساس می‌کند، چرا که طبق باور مردمان چین اگر گل رز را به دیگران هدیه کنیم، عطرش روی دست ما نیز باقی خواهد ماند.

چانگ‌ئه-6 به عنوان مدرک ترویج مستمر همکاری بین‌المللی چین در حوزه اکتشافات فضایی محسوب می‌شود. 

این کاوشگر فضایی چهار محموله بین‌المللی را حمل ‌کرده و دانشمندان خارجی که برای تماشای پرتاب و فرود ابزارهای آن در ماه بر روی چانگ‌ئه-6 دعوت شده بودند، عمیقا از چین تقدیر کردند.

«جوزف آشباخر» مدیرکل «آژانس فضایی اروپا» (ESA) نیز در توئیتی تشکر خود را ابراز داشت و تاکید کرد این آژانس افتخار می‌کند در این ماموریت مشارکت داشته است.

چین یکی از پشتیبانان پر اراده همکاری فضایی با اروپا بوده که شامل پروژه‌هایی از ماموریت‌های ماه گرفته تا توسعه مشترک ماهواره‌های علمی و آموزش فضانوردان است.

با این وجود مقامات و دانشمندان اروپایی به شکلی روزافزون نگران هستند که چنین همکاری‌هایی به وسیله تشدید تنش‌های ژئوپلتیکی تخریب شود.

به گفته «کارل برگ‌کوییست» رئیس بخش روابط اروپایی و خارجی ESA، این آژانس با محدودیت‌های بیشتر و بیشتری در همکاری فضایی خود با چین مواجه است چرا که از حجم فراوانی از قطعات آمریکایی استفاده می‌کند اما نمی‌تواند به دلیل ممانعت ایالات متحده صادر کند.

روشن است که کشورهای اروپایی نمی‌توانند کلا از استفاده از این قطعات آمریکایی اجتناب ورزند. در واقع، اساس همکاری، در خرد جمعی کشورهای مختلف برای کاوش مشترک فضا نهفته است.

متاسفانه آمریکا که روزی در رقابت شدید فضایی با شوری سابق به سر می‌برد، محیط فضای خارج را همچنان به عنوان عرصه‌ای برای به رخ کشیدن قدرت خود می‌پندارد. ایالات متحده محدودیت‌های شدید در خصوص همکاری با چین در فناوری‌ها و اکتشافات فضایی اعمال کرده و این محدودیت‌ها را به همپیمانان خود نیز کشانده است.

در نتیجه، چین رویکردی خودکفایانه را در تلاش‌های فضایی خود دنبال کرده و پیشرفت‌هایی قابل توجه در این زمینه به دست آورده است. با این حال، حتی تحت سخت‌ترین چالش‌ها، چین همیشه بر این باور است که اکتشافات فضایی یک رقابت با جمع صفر نیست و به خرد جمعی و تلاش‌هایی نیاز دارد که از مرزهای زمین فراتر برود.

چین که اکنون یکی از قابل اعتمادترین شرکای دانشمندان اروپایی شرکت کننده در ماموریت چانگ‌ئه-6 به حساب می‌آید، به ایجاد پیوندهایی برای همکاری ادامه خواهد داد و کشورهای بیشتری را قادر می‌سازد تا مرزهای جدید ماه و فضا را در آغوش بگیرند.

چین مکررا تاکید کرد که برای همکاری با ایالات متحده همچنان رویکردی باز خواهد داشت. سوال اینجاست که آیا مقامات آمریکایی به درخواست‌های دانشمندان خود و جامعه علمی جهان برای دست برداشتن از ممانعت از پیگیری شرافتمند پیشرفت جمعی در علم و دانش توجه خواهند کرد؟

همانطور که «نیل ملویل-کِنی» افسر فنی ابزار ESA در خصوص چانگ‌ئه-6 گفت اکتشافات فضایی ما را ترغیب می‌کند سیاره خود را به عنوان یک هدف واحد و مردمان خود را به عنوان یک جامعه واحد در نظر بگیریم. هر چه همکاری ما تنگاتنگ‌تر باشد، به دستاوردهای بزرگتری می‌توانیم نائل شویم.