زهیر اصفهانی، تحلیلگر سیاسی ایران

طی سال های گذشته دولت چین در داخل کشور، بهره‌ وری و صرفه‌ جویی در حوزه انرژی را به حداکثر رساند و هم زمان اتکای کشور به انرژی ‌های نو را افزایش داد تا جاییکه طبق گزارش های منتشر شده و آمار های معتبر، امروزه نزدیک به صد در صد برق این کشور از طریق منابع تجدید پذیر تامین می شود. در شرایطی که تهدید تغییرات اقلیمی جهان را به مخاطره انداخته، این دستاورد چین قابل ستایش است.

این کشور وسیع و پر جمعیت است. این دو مولفه مهم در بحث تغییرات آب و هوایی جهان، شاخص و تعیین کننده هستند. چین با حرکت به سمت انرژی های نو و افزایش تنوع در بخش مصرف، ضمن توجه مسئولانه به پیمان ها و تعهدات بین المللی با تامین امنیت انرژی اش؛ حساسیت اقتصاد این کشور را نسبت به تغییرات قیمت انرژی جهانی کم کرده است.

چین برنامه ای چند جانبه داشت به این مفهوم که با توسعه بخش انرژی و استفاده از تکنولوژی های نوین در این حوزه، توسعه اقتصادی اش را از بحران نوسانات قیمت نفت در امان نگه داشت. چین به این منظور در تولید پنل‌ های خورشیدی، ماشین‌ های برقی و باتری ‌های لیتیومی سرمایه گذاری کرد.

امروزه بیابان ‌های لم یزرع چین به تولید برق اختصاص دارند با اجرای موفق این پروژه ها جریان برق در صنعت چین دیگر تاخیر و یا هزینه ای بالا ندارد. خودکفایی در تولید برق از طریق انرژی خورشیدی که تکنولوژی آن توسط غرب با هزینه ای گزاف در اختیار دیگر کشور ها قرار می گرفت، دستاورد بزرگی برای دولت چین است. از سویی استفاده از انرژی ‌های نو و در اولویت قرار گرفتن این طرح ها، پاسخی از چین به دغدغه های جهانی در رابطه با بحران گرمایش زمین بود.

این فرایند ابتدا به شکل سیاستی کاملا داخلی آغاز شد و در ابتدای امر توسعه صنعت انرژی در چین، مثل هر شروع دیگری اثر گذاری ناچیزی بر تولید ناخالص ملی این کشور داشت ولی امروز صادرات پنل ‌های خورشیدی سهم عمده ای در اقتصاد چین دارد و این کشور به عنوان تولید کننده و توسعه دهنده تکنولوژی انرژی های نو در جهان شناخته می شود.

اتفاقی که با توجه به شتاب رشد اقتصادی در چین دور از انتظار نیست، چرا که هر ایده ای برای چینی ها الهام بخش است و به سرعت مطالعه، تحقیق و اجرای ایده را دنبال می کنند. چین نیاز های جهانی را خلق کرده و به مرحله تولید و صادرات می رسانند. بعد از کرونا صنعت انرژی پاک بزرگ‌ ترین محرک رشد اقتصادی چین بود، هر آنچه که بازاری جهانی داشته باشد، از نظر تصمیم گیران و دولتمردان حزب کمونیست دور نمی ماند.

چین در توسعه انرژی ‌‌‌های تجدید پذیر از اهداف پیش بینی شده جلو زده، پیشرفت سریع چین در توسعه صنعت انرژی ‌های پاک باید برای جهان دلگرم کننده باشد زیرا تولید کربن جهان را که عامل اصلی آلودگی آب و هوا است، کاهش می دهد. آمریکا بدون توجه به مزایای حرکت چین به سمت انرژی های نو از این کشور به عنوان خطر و تهدید یاد می کند تا رقیب اقتصادی اش را در میدان سیاست شکست بدهد.

ریشه سیاست واشنگتن در مورد چین مشخص است، چین نشان داد که قادر به شکستن سلطه واشنگتن بر اقتصاد جهانی است. گسترش چین هراسی هم زمان با درک مسیر حرکت چین و از زمان باراک اوباما شروع شد. این سیاست غربی به جهت منزوی کردن کشور ها دنبال می شود در مورد چین هدف آمریکا مقابله با رشد اقتصادی این کشور و محدود کردن نفوذ چین در بازار های جهانی بود.

آمریکا بسیاری از شرکت‌ های غربی را از همکاری با چین منع کرده است و برای محدود کردن واردات کالاهای چینی تعرفه های سنگینی وضع کرده است. با توجه به رشد اقتصادی چین، دامنه رقابت آمریکا با این کشور وسعت بیشتری پیدا کرده و به همین وسعت نگرانی ایالات متحده از واگذار کردن سهم اش از بازار های جهانی به چین، بیشتر می شود.

از این رو می شود با اطمینان گفت که سناریوهای آمریکا، عملیاتی برای کارشکنی در اقتصاد چین است. صحبت درباره تهدیدی که چین برای غرب ایجاد می‌ کنند یا اظهار نظر درباره آثار منفی مازاد تولیدات چین بر بازار های غرب، تنها با پیچیده کردن تنش میان دو کشور، امکان برد آمریکا در این منازعه را کاهش می دهد.

نویسنده: زهیر اصفهانی، تحلیلگر سیاسی ایران

مطالب نوشته شده در این مقاله برگرفته از نظرات شخصی نویسنده است و موضع رسمی بخش فارسی رادیو و تلویزیون مرکزی چین را منعکس نمی‌ کند.