«آشتی ایران و عربستان»؛ الگوی واقعی و مورد نیاز برای اجرای ابتکار امنیت جهانی
2024/04/20 11:04:51

بروز درگیری مستقیم بین ایران و اسرائیل یکی دیگر از مظاهر افزایش خطر جنگ در غزه است. آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد خاطرنشان کرد که امنیت و ثبات کنونی منطقه و حتی جهان به طور مداوم در حال تخریب شدن است و خاورمیانه و جهان نمی توانند جنگ دیگری را تحمل کنند.

ماه رمضان قرار است ماه صلح و آرامش برای مسلمانان باشد، اما دراین ماه که چندی پیش پایان یافت، صلح مورد آرزوی مردم خاورمیانه محقق نشد و زنان و کودکان غزه همچنان در گرسنگی و ترس از بمباران زندگی می‌کنند. این واقعیت همچنین مردم را عمیقاً متوجه دشواری و ارزشمندی دستیابی به صلح و امنیت کرده است.

اما یک سال پیش، خاورمیانه هنوز هم در حال تجربه کردن وزش "نسیم صلح" بود. در 10 مارس 2023، چین، ایران و عربستان سعودی با صدور یک بیانیه مشترک سه جانبه در پکن، اعلام کردند که عربستان سعودی و ایران برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک به توافق رسیده اند. 6 آوریل  ایران و عربستان سعودی با میانجیگری چین بیانیه مشترکی را در پکن امضا کردند که در آن اعلام شد روابط دیپلماتیک خود را که به مدت هفت سال قطع شده بود، از سر خواهند گرفت. میانجیگری چین برای دستیابی به آشتی تاریخی بین ایران و عربستان سعودی، بارزترین نمونه از اجرای «ابتکار امنیت جهانی» در سال گذشته است به گونه‌ای که نمونه‌ای جدید برای حل مناقشات و اختلافات بین کشورها از طریق گفتگو و رایزنی محسوب می‌شود.

«شی جین پینگ»، رئیس جمهوری خلق چین در 21 آوریل 2022 ابتکار امنیت جهانی را در یک سخنرانی ویدئویی در مراسم افتتاحیه «مجمع آسیائی بوآئو»، با تاکید بر «شش پایبندی» پیشنهاد کرد: پایبندی به یک مفهوم امنیت مشترک، جامع، مبتنی بر همکاری و پایدار، پایبندی به احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی همه کشورها، پایبندی به اهداف و اصول منشور ملل متحد، پایبندی بر توجه به نگرانی‌های مشروع امنیتی همه کشورها، پایبندی بر حل مسالمت آمیز اختلافات بین کشورها از طریق گفتگو و رایزنی و پایبندی بر هماهنگی حفظ امنیت در زمینه‌های سنتی و غیرسنتی.

ابتکار امنیت جهانی یکی دیگر از محصولات عمومی مهم بین‌المللی است که توسط چین ارائه شده و یک نتیجه روشن از مفهوم جامعه بشری با سرنوشت مشترک در زمینه امنیت است. از زمانی که ابتکار جهانی امنیت مطرح شده، مفهوم آن به طور مستمر غنی و توسعه یافته و به طور گسترده‌ای توسط جهان به ویژه کشورهای جنوبی شناخته شده و به آن پاسخ داده شده و نتایج عملی آن در حل منازعات امنیتی بین‌المللی نشان داده است. در یک سال گذشته و پس از دستیابی به آشتی تاریخی بین ایران و عربستان، مبادلات و همکاری‌های دو کشور در زمینه‌های مختلف دیپلماسی، اقتصادی، تجاری و فرهنگی وارد «خط سریع» شده است. همزمان روابط ایران با بسیاری از کشورهای منطقه مانند سودان، مصر و امارات متحده عربی نیز بهبود یافته است. روند مصالحه در میان برخی دیگر از کشورهای خاورمیانه نیز پیشرفت مثبتی داشته که نمونه بارز آن بازگشت سوریه به خانواده اتحادیه عرب است.

اگرچه از سرگیری روابط دیپلماتیک بین ایران و عربستان سعودی منجر به موج آشتی در سراسر خاورمیانه شده، اما حل مشکل امنیتی در خاورمیانه که مدت‌ها به عنوان «بشکه باروت» شناخته می‌شود، در زمان کوتاه امکان پذیر نیست. در اکتبر سال گذشته، دور جدیدی از درگیری فلسطین و اسرائیل ناگهان آغاز شد و با اثرات سرریزی که دائما گسترش یافت، روند آشتی خاورمیانه مجبور به فشار دادن «دکمه مکث» شد.

در حال حاضر مردم خاورمیانه بیش از هر چیز به امنیت نیاز دارند و در آرزوی توسعه هستند اما برخی کشورها تنها با اهمیت دادن به امنیت خود، امنیت سایر کشورها را مطلقاً نادیده می‌ گیرند. ایالات متحده به عنوان مداخله‌کننده و میانجی اصلی در مسئله خاورمیانه، مدت‌هاست که تنها از یک طرف این مسئله پشتیبانی می‌کند و همزمان با ادعای ارسال «کمک‌های بشردوستانه»، در حال ارسال تسلیحات به منطقه خاورمیانه است.  در «سند مفهومی ابتکار امنیت جهانی» منتشر شده توسط چین آمده است که تنها امنیت مبتنی بر اخلاق و مفاهیم صحیح می‌تواند امنیت با پایه‌ای محکم و امنیت پایدار واقعی باشد.

نه تنها خاورمیانه، بلکه بسیاری از کشورها و مناطق در حال حاضر با معضلات امنیتی روبرو هستند. برای از بین بردن کسری امنیت جهانی، ما نیاز به ایجاد یک مفهوم امنیتی مشترک، جامع، مبتنی بر همکاری و پایدار داریم. کشورهای بیشتری باید به تلاش‌های سازنده برای حل اختلافات و منازعات بین‌المللی کمک کنند و ظهور توافقات بیشتر مشابه از سرگیری روابط سیاسی بین ایران و عربستان را ترویج کنند.


  • 2024/04/20 11:04:51
  • GMT+08:00
  • /