بوئینگ اخیرا در گردابی از ایمنی و افکار عمومی گیر افتاده است. یک فروند بوئینگ مسافربری 11 مارس (21 اسفند) وقتی از سیدنی استرالیا در حال پرواز به سوی اوکلند در نیوزیلند بود بخاطر مشکلات فنی مجبور به فرود اضطراری شد و دستکم 50 مسافر زخمی شدند.

این جدیدترین حادثه ایمنی مرتبط با هواپیماهای بوئینگ طی سه ماه گذشته است. با شروع سال جدید، قیمت سهام شرکت بوئینگ بیش از 25 درصد افت کرد اما ضربه بزرگتر بر سطح اعتبار آن وارد شده است.

شبکه خبری «سی ان ان» آشکارا اعلام کرد بوئینگ در دردسری بزرگ قرار دارد.

از دو حادثه سقوط هواپیماهای مسافربری بوئینگ «لاین ایر» اندونزی و خطوط هوایی اتیوپی در اکتبر 2018 و مارس 2019، بوئینگ واقعا از این حوادث ایمنی متوالی بهبود نیافته است.

ژانویه امسال بود که در یک فروند هواپیمای بوئینگ 737 مکس 9 که در اختیار خطوط هوایی آلاسکاست، در میانه پرواز کنده شد. «اداره فدرال هوانوردی» (FAA) فورا بازرسی شرکت بوئینگ را آغاز و مجموعا 97 مورد مشکوک به عدم انطباق را پیدا کرد. برخی جزئیات خاص حتی وحشتناک و تکان‌دهنده‌تر هستند، از جمله مکانیک‌هایی که از آب صابون به عنوان روان کننده استفاده می‌کنند، استفاده از کارت‌های کلید هتل برای ارزیابی استحکام درهای کابین و حتی برداشتن محصولات معیوب از سطل‌های زباله و کاربرد آنها در هواپیما.

صنعت هواپیماسازی یک حرفه‌ بسیار جدی است. هر پیچی که استفاده می‌شود با ایمنی خدمه و مسافران ارتباط دارد. نمی‌توان آن را فقط با «مشکلات فنی» بوئینگ توضیح داد.

سه فوت یخ نمی‌تواند یک روزه منجمد شود. اخیر ویدئویی در فضای مجازی دست به دست می‌شود از معتاد بودن برخی از کارمندان کارگاه مونتاژ بوئینگ به مواد مخدر که توسط شبکه الجزیره در سال 2014 فیلمبرداری شده است.

«جان بارنت» کارمند بازنشسته بوئینگ که طی دو روز گذشته گزارش شده بود «خودکشی» کرده، سال‌ها قبل بسیاری از مشکلات بوئینگ را افشا کرده بود و در دادگاه نیز شکایت به ثبت رسانده بود.

اگر بوئینگ این مسائل را در همان اوایل جدی می‌گرفت بسیاری از حوادث و تراژدی‌ها اتفاق نمی‌افتاد.

بوئینگ مشتریان زیادی در جهان دارد. بوئینگ باید اقدامات عملی و هر چه سریعتر اصلاحات دقیق و جامع برای مشکلاتی که در حوادث و تحقیقات منعکس شده، انجام دهد.

همچنین شاهد بحث فراوانی در میان افکار عمومی بین‌المللی، عمدتا افکار عمومی آمریکا، بوده‌ایم درباره اینکه چگونه شرکتی مثل بوئینگ، که زمانی مشهور به کیفیت و نوآوری بود، طی دهه‌ها، گام به گام به جایگاه امروزی خود رسیده است. این افول به دلیل از دست دادن استعدادها، انتقال بی رویه لینک‌های تولید به دیگرکشورها به منظور کاهش هزینه‌ها و غیره است.

اما مهم‌ترین دلیل این است که بوئینگ ارزش اصلی شرکت را از «اول ایمنی» به «اول سود» تغییر داده است. نه نظارتی وجود دارد و نه مسئولیت پذیری.

روزنامه بریتانیایی «گاردین» در این باره با اشاره به مشکل واقعی پیش روی صنعت تولید آمریکا، نوشت: ظاهرا بوئینگ مانند بسیاری از شرکت‌های آمریکایی، از اعتباری که در طول دهه‌ها به دست آورده به راحتی دست می‌کشد.

شعار «صنعتی سازی دوباره» توسط دولت‌های اخیر آمریکا با صدای بلند فریاد زده شده است. چین در این فرایند به هدف واشنگتن تبدیل شده است. ماه گذشته «کاترین تای» مذاکره کننده تجاری ایالات متحده چین را به «آسیب رساندن به کارگران و شرکت‌های آمریکایی» متهم کرد انگار که بدون چین مشکلات صنعت تولید آمریکا حل خواهد شد!

اما آیا واقعیت موضوع این است؟ بوئینگ و ایرباس دو غول صنعت هواپیماسازی هستند و اساسا هیچ شرکت دیگری وجود ندارد که بتواند به شکلی چشمگیر با آنها رقابت کند و بوئینگ بازیگر غالب در آمریکاست. آیا می‌توان گفت مزیت تولیدی که واشنگتن به دنبال آن است، نسخه بزرگ شده بوئینگ است؟

مشکل این است که بوئینگ در بازار جهانی از ایرباس عقب افتاده است. خود بوئینگ هم مسبب آن است. چین بارها به آمریکا تاکید کرده پکن و واشنگتن باید به جای اینکه مسئولیت را به گردن دیگران بیندازند، امور خود را به خوبی مدیریت کنند.

اینها سخنان خوب و متینی است، اما حیف که برخی در آمریکا نمی‌توانند به آنها گوش فرا دهند.