داده‌های اخیر «اداره ملی آمار» چین نشان می‌دهد که شاخص قیمت مصرف کننده (CPI) چین در ژانویه 0.8 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش یافته و 0.3 درصد نسبت به ماه قبل افزایش یافته است. برخی رسانه‌های خارجی گفتند که شاخص بهای مصرف کننده (CPI) چین بیشترین رکورد افت خود را طی 14 سال گذشته به ثبت رسانده و زنگ خطر «تورم منفی» اقتصاد چین به صدا در آمده است.

اما آیا این واقعیت دارد؟

مصرف عیده بهار پنجره مهمی برای مشاهده روند مصرف است. عید بهار، مانند نوروز در ایران، مهم‌ترین جشن سنتی چین است. در تعطیلات عید بهار که به تازگی سپری شد، نقاط دیدنی سراسر کشور مملو از جمعیت بود و مصرف اجناس، فیلم‌ها، تجارت الکترونیک و سایر اقلام سال نو به شدت بالا بود. مجموعه داده‌های زیر که توسط بخش‌های معتبر چین منتشر شده به مردم اجازه می‌دهد تا چینی  پر جنب و جوش را کاملاً احساس کنند!

داده های دفتر ویژه کار حمل و نقل جامع در سال 2024 نشان می‌دهد که در طول تعطیلات هشت روزه عید بهار، انتظار می‌رود تعداد کل جابجایی انسانی بین منطقه‌ای در جامعه به 2.3 میلیارد نفربار برسد. تخمین زده می‌شود که در کل ایام حمل و نقل عید بهار (در مجموع 40 روز)، تعداد جابجایی‌های انسانی بین منطقه‌ای در سراسر کشور به 9 میلیارد بار برسد. این عدد شگفت‌انگیز است، یعنی در چین  1.4 میلیارد نفری، سرانه سفرهای بین منطقه‌ای در ایام عید به 6.4 دفعه رسیده است!

تماشای فیلم در ایام عید برای بسیاری از خانواده‌های چینی به یک رسم آیینی سال نو تبدیل شده است. مجموع ارزش گیشه فیلم در ایام عید بهار سال 2024 از مرز 8 میلیارد یوان گذشت و رکورد جدیدی را در تاریخ سینمای چین به ثبت رساند.  

بسیاری از شاخص‌ها، از جمله تعداد سفرهای ساکنان شهری و روستایی در چین و کل هزینه‌های سفر، رکورد بالایی را به ثبت رساندند. بر اساس برآورد مرکز داده‌های وزارت فرهنگ و گردشگری، در تعطیلات عید بهار 474 میلیون سفر گردشگری داخلی در سراسر کشور انجام شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل 34.3 درصد افزایش داشته است؛ گردشگران داخلی در مجموع 632.687 میلیارد یوان که نسبت به سال قبل 47.3 درصد افزایش یافته، هزینه کرده‌اند.

سفرهای خارجی چینی‌ها در ایام عید بهار رونق گرفته است و اعتماد به نفس را برای احیای صنعت گردشگری جهانی تزریق می‌کند. سفارشات ثبت شده روی پلتفرم‌های مسافرتی نشان می‌دهد که گردشگران چینی از بیش از 1700 شهر در سراسر جهان بازدید کرده‌اند. در طول تعطیلات هشت روزه عید بهار، میزان مصرف کاربران در خارج از کشور در این پلتفرم‌ها نسبت به سال قبل 140 درصد افزایش یافت. مسافت سفرهای خروجی به طور قابل توجهی طولانی شده و مقاصد محبوب برای سفرهای خروجی برای مسافران چینی از «دایره پرواز 4 ساعته» به «دایره پرواز 12 ساعته» گسترش یافته‌اند.

حال و هوای پررونق و داده‌های قوی مصرف در ایام عید نشان می‌دهد  که «تورم منفی» در جامعه چین ظاهر نشده است.

بنابراین، کاهش شاخص CPI در ژانویه را چگونه باید تفسیر کنیم؟ این در واقع عمدتاً ناشی از تاثیر تفاوت زمان عید بهار است. عید بهار سال گذشته در ژانویه بود، که باعث شد داده‌های ژانویه پایه نسبتا بالایی نسبت به سال گذشته داشته باشند. اما عید بهار امسال در ماه فوریه است و تقاضای مصرف‌ طی ایام عید  در داده‌های ژانویه دیده نمی‌شود. همچنین باید توجه داشت که ضمن کاهش نسبت به ماه مشابه، افزایش 0.3 درصدی نسبت به ماه گذشته هم به ثبت رسیده که با وجود اثر عید، این شاخص قانع کننده‌تر است.

در سال گذشته، داده‌های CPI چین به طور کلی در یک محدوده مثبت قرار داشته است و در مجموع افزایش آرامی را نشان می‌دهد نه افت مداوم. طی سال 2023، هزینه مصرف سرانه مصرف کنندگان چینی 9 درصد و هزینه سرانه مصرف خدمات مردم  14.4 درصد افزایش یافت. تقاضای داخلی چین در سال گذشته به تدریج احیا یافت و سهم آن در رشد اقتصادی به 111.4 درصد رسید که 25.3 واحد درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است.

از آنجایی که داده‌های CPI چین به طور کلی ثابت مانده‌اند، چرا برخی رسانه‌های غربی همیشه با استفاده از این شاخص جوسازی و  پیوسته مفهوم «تورم منفی» در اقتصاد چین را تبلیغ می‌کنند؟ یکی از اهداف مهم غربی‌ها این است که از چین بخواهند اقتصاد خود را مطابق با «نسخه‌های» آنها بازسازی کند. آنها می‌خواهند با استفاده از به اصطلاح «درس‌هایی از گذشته» ژاپن به چین بگویند: مدل اقتصادی چین از کار افتاده و باید تغییر کند - زمان را برای تحول و به روز رسانی صنایع تلف نکنید، درغیر این صورت فوراً برای تحریک اقتصاد نقدینگی را بی قید و بند رها کنید و راه شکست خورده ژاپن را تکرار کنید.

با این حال، دولت چین «پول پاشی» را انتخاب نکرده، در عوض، بر اصلاحات در سمت عرضه تمرکز کرده، پرورش نیروهای مولد جدید را تسریع بخشیده و توسعه با کیفیت بالا را دنبال میکند. چین در چند سال گذشته، بر حمایت از اقتصاد واقعی و نوآوری‌های فناوری تاکید کرده است و سرمایه گذاری به طور مداوم به سمت صنایع نوظهور استراتژیک تغییر کرده است. در مقابل این پس زمینه است که سه محصول برجسته جدید در صادرات چین (خودروهای برقی، باتری‌های لیتیومی و سلول‌های خورشیدی) ظهور کرد. این چیزی است که برخی از سیاستمداران و رسانه‌های آمریکایی و غربی نمی‌خواهند ببینند.

 آنها بارها به شیوه‌های مختلف درباره اقتصاد چین بدگویی کرده‌اند و در واقع می‌خواهند از تحول و ارتقای صنعتی چین جلوگیری کنند.

 نویسنده: لوئو لایی آن تحلیلگر سیاسی و روزنامه نگار چین