30 ژانویه، کارگروه همکاری چین و آمریکا در مبارزه با مواد مخدر رسما راه اندازی شد که یک اقدام مهم برای اجرای توافقات سران دو کشور در نشست سانفرانسیسکو است. از ماه اوت 2022 و در پی سفر نانسی پلوسی رئیس وقت مجلس نمایندگان آمریکا به منطقه تایوان، چین مجبور توقف همکاری های خود با آمریکا در زمینه مبارزه با مواد مخدر شد اما اکنaون اقدام نهادهای قانونی مبارزه با مواد مخدر دو کشور برای ایجاد یک مکانیزم مشاوره و همکاری، نشان می دهد که فضای تماس و گفت و گو بین دو طرف همچنان رو به بهبود است و تأثیر سازنده ای در ارتقای روابط چین و آمریکا دارد.

در سال های اخیر، همکاری در زمینه مبارزه با مواد مخدر یکی از موضوعاتی بوده که ایالات متحده در ارتباط با چین بر آن بسیار تأکید کرده است. این تأکید آمریکا ارتباط نزدیک با وضع غیرقابل کنترل فنتانیل در جامعه آمریکا دارد. روز 30 ژانویه، مقامات ایالت اورگان ایالات متحده به دلیل بحران بهداشت عمومی و ایمنی عمومی ناشی از گسترش مصرف فنتانیل در مرکز شهر پورتلند وضعیت اضطراری اعلام کردند. بر اساس داده‌هایی که اخیراً توسط اداره مبارزه با مواد مخدر ایالات متحده منتشر شده، فنتانیل به عامل اصلی مرگ و میر در میان آمریکایی‌های 18 تا 45 ساله تبدیل شده و "مرگبارترین تهدید مواد مخدر است که ایالات متحده تاکنون با آن روبرو بوده است."

با نگاهی به گزارش‌های رسانه‌های ایالات متحده، به راحتی می‎توان متوجه شد که «بازار سیاه» خرید و فروش  فنتانیل در بسیاری از محله های شهرهای مختلف ایالات متحده وجود دارد. در کنار آن، باید این واقعیت را نیز در نظر گرفت که ایالات متحده به اندازه کافی در مورد خطرات ناشی از سوء مصرف مواد مخدر در جامعه اطلاع رسانی نمی کند و اکنون بیش از نیمی از ایالت های این کشور "قانونی سازی ماری جوانا" را اجرا کرده اند. مجموعه این موارد اکنون منجر به مشکل برجسته سوء مصرف مواد مشابه فنتانیل در آمریکا شده و با توجه به سیستم فعلی در ایالات متحده، برخی دشواری کنترل فنتانیل را با سختی کنترل اسلحه یکسان می دانند.

علت اصلی بحران سوء مصرف فنتانیل در ایالات متحده در خود ایالات متحده نهفته و نشان از شکست حاکمیت ایالات متحده در داخل این کشور دارد. سیاستمداران آمریکایی قادر به حل این مشکل نیستند و طبق عادت همیشگی خود بار مسئولیت را بر شانه دیگران می‎گذارند و آنها را سرزنش می‎کنند. دولت قبلی آمریکا، چین را هدف قرار داد و با شکایت از برخی شرکت ها و شهروندان چینی، آنها را مورد تحریم قرار داد. در چند سال گذشته و با وجود همکاری های چین و آمریکا در زمینه مبارزه با مواد مخدر، ایالات متحده با ایجاد یک "فهرست نهادها" شرکت های چینی مربوطه را تحریم کرد. این روش درمانی که  «آمریکا بیمار است و چین باید دارو بخورد»،  آشکارا اشتباه است. ویلیام جونز رئیس دفترشعبه واشنگتن " اطلاعات استراتژیک جهانی" آمریکا خاطرنشان کرد: "سوء مصرف فنتانیل به یک اپیدمی در جامعه آمریکا تبدیل شده است. من شنیده ام که برخی رسانه های آمریکایی می گویند که چین مسئول این امر است که  یک حرف مضحک است. در زمینه کنترل مواد مخدر، هیچ کشوری قدرتمندتر از چین نیست."

در واقع، چین در تاریخ خود به شدت از مواد مخدر آسیب دیده است. از زمان تأسیس جمهوری خلق چین، همواره سیاست «تحمل صفر» نسبت به  مواد مخدر در چین اجرا شده و با تولید و قاچاق مواد مخدر و سایر جرائم مرتبط با آن به شدت برخورد شده است. در ماه مه 2019، چین از هر کشوری دیگری در سراسر جهان زودتر مواد مشابه فنتانیل را در فهرست مواد تحت کنترل خود قرار داد. این فهرست با 25 نوع ماده مختلف از فهرست سازمان ملل متحد با 21 نوع ماده موارد بیشتری را در برمی‎گیرد. از آن زمان تاکنون، سازمان‌های مجری قانون مبارزه با مواد مخدر چین و آمریکا با یکدیگر همکاری نزدیک، صادقانه و عمیق داشته‌اند و ایالات متحده بارها از این همکاری قدردانی کرده است. طبق گزارش‌های گمرک و حفاظت مرزی ایالات متحده و سایر نهادهای مبارزه با مواد مخدر در این کشور، از سپتامبر 2019 تا کنون ایالات متحده هرگز مواد خانواده فنتانیل از مبداء چین را کشف نکرده است.

لازم به ذکر است که ایالات متحده به عنوان کشوری که بیشترین مشکل فنتانیل در جهان را دارد، هنوز به طور رسمی تمام مواد مرتبط با فنتانیل را در لیست مواد تحت کنترل خود نگذاشته است. از این منظر، همکاری چین و آمریکا در مبارزه با مواد مخدر تنها می تواند به ایالات متحده کمک کند شرایط خارجی را برای حل مشکلات مرتبط ایجاد کند. برای ریشه کن کردن واقعی بحران فنتانیل، ایالات متحده باید علت را در خود پیدا کند و با تجویز یک درمان مناسب،  نقاط ضعف سیستم را ترمیم کند و اقدامات قوی انجام دهد.