اهمیت باب المندب در تجارت بین الملل برابر با ارزش کل کانال های آبی و آب راه های تجاری جهان است. بخش عمده ای از کالاهایی که به سمت غرب می رود از این منطقه می گذرند. بنابراین شرایط موجود دریای سرخ همه را تحت تاثیر قرار می دهد. در صورت بروز هر تنش و درگیری نه تنها غرب، بلکه چین و روسیه نیز درگیر شرایط دریای سرخ خواهند شد.
جز دولت تندرو اسرائیل و شخص نتانیاهو که حیات سیاسی خود را در گرو طولانی شدن جنگ می داند، کسی تمایلی ندارد که شرایط در این نقطه از جهان خطرناک تر شود. اقتصاد جهان بعد از تحمل رکود دو ساله کرونا و جنگ روسیه و اوکراین از تاب آوری کمتری برخوردار است و طولانی شدن مسیر تجاری شرق به غرب هزینه بیشتری برایش دارد.
التهابات اقتصادی تحت تاثیر وضعیت تنش و ناامنی در دریای سرخ روی تورم کشورهای مختلف و حتی نتایج انتخابات آن ها نیز تاثیرگذار است. آمریکا و انگلستان انتخابات مهمی پیش رو دارند. افکار عمومی در این دو کشور تحت تاثیر تورم رای و انتخاب متفاوتی خواهند داشت. از این رو شرایط این منطقه برای سران و شخصیت های دولتی در کشور های جهان حساسیت بر انگیز است.
اگر بخواهیم ریشه تنش را بررسی کنیم ابتدا به جنگ غزه و حمایت بی قید و شرط آمریکا از اسراییل می پردازیم. دولت آمریکا به خاطر انتخابات و شرایط داخلی اش، خود را موظف به حمایت از اسرائیل می داند. اما این نکته نباید نادیده گرفته شود که آمریکا خود را مدافع آب های بین الملل می داند و از دیر باز این طور مقرر شده که ایالات متحده باید روی حرکت کشتی ها و محموله های دریایی نظارت کند. گویی هر گونه رفت و آمد و مبادلات تجاری از مسیر دریایی باید تحت نظر آمریکا بوده و اختیار برخورد، ضبط محموله ها و درگیر شدن با کشتی ها با ایالات متحده باشد.
در مورد باب المندب نیز وضعیت به همین صورت است. آمریکا با ورود و دخالت در تنش اخیر، شرایط گفت و گو و آتش بس را از بین برده و وضعیت پیچیده، غیر قابل پیش بینی و سختی برای منطقه رقم زده است.
اگرچه در ظاهر هدف واشنگتن تامین و تضمین امنیت اسرائیل است، اما ورود امریکا و ائتلاف به جنگ با یمن، عجولانه و بدون در نظر گرفتن موضع حوثی ها در حمایت از مظلومیت مردم فلسطین و فاقد هرگونه درک و شناخت از آموزه های فرهنگی مسلمانان بود.
حوثی ها نمی خواهند تنش و درگیری در منطقه بیشتر شود و جنگ گسترش پیدا کند. این گروه حتی نمی خواهد برای کشتیرانی بین المللی مشکلاتی به وجود بیاورد، هدف حوثی ها جلب توجه جهان به فلسطین و به ویزه غزه است. هدفی که حماس به تنهایی قادر به اجرای آن نیست. هدف حوثی ها کشتی هایی است که به سمت اسرائیل می روند. یمنی ها اسرائیل را در جنگ با ملتی مسلمان می بینند و برخلاف آمریکا و متحدان غربی اش به نسل کشی و کشتار غیرنظامیان در غزه توجه دارند.
اگر آمریکا و ائتلاف به جای حمله به حوثی ها سعی خود را برای متوقف کردن کشتار غیرنظامیان در غزه به کار می گرفتند، حوثی ها نیز به وظیفه خود یعنی تامین امنیت باب المندب و دریای سرخ باز می گشتند.
آمریکا در برابر اسرائیل منفعل و سهل انگار است. کاخ سفید منتظر است تا ببینند اسرائیل چه برنامه ای دارد و در غزه چه اتفاقی رخ می دهد. درحالیکه رفتار حوثی ها بخشی از شعله های آتشی است که نتانیاهو در غزه برافروخته، اگر آتش جنگ در غزه خاموش شود، حوثی ها حمله به کشتی هایی که به اسرائیل می رود را متوقف خواهند کرد.
همانطور که آمریکا خود را موظف به حمایت از اسرائیل می داند، یمنی ها نیز خود را حامی مردم غزه معرفی می کنند. شاید درک درست از این نسبت بود که باعث شد چین و روسیه عملیات حوثی ها در هدف قرار دادن کشتی های مرتبط با اسرائیل را محکوم نکنند و در طرح غرب برای محافظت از مسیر کشتیرانی بین المللی در دریای سرخ حمایت و مشارکتی نداشته باشند.
پکن محاسبات اقتصادی و ژئوپلیتیکی سنجیده ای دارد و به همین دلیل در مورد حملات حوثی ها به منافع اسرائیل در دریای سرخ موضع گیری سیاسی نکرد. چین به عنوان یک بازیگر مهم در خلیج فارس با علم به تجربه آمریکا در منطقه، سیاست های ستیزه جویانه و راهبرد های نظامی واشنگتن را پیگیری نمی کند.
دیپلماسی چین مبنی بر برقراری صلح از طریق مذاکرات میان کشورهای منطقه است. از این رو کشتی های چینی و محموله های مرتبط با تجارت چین و شرکای او هدف حمله حوثی ها قرار نگرفته اند.
غرب به جای جنگیدن با گروه های حامی فلسطین در منطقه و تحمیل تنش و هزینه به خاورمیانه باید هزینه متقاعد کردن اسرائیل را بپردازد. اگر فلسطینی ها یک دولت داشته باشند که همچون دیگر دولت های عادی در جهان و به دور از محدودیت هایی که سال هاست نوار غزه با آن ها رو به رو است به فعالیت بپردازد، خود به مطالبه حق و حقوق خود در مجامع بین المللی خواهند پرداخت. تشکیل دولت فلسطینی منطقه را یک قدم به ثبات نزدیک می کند.
نویسنده: علی بیگدلی، تحلیلگر مسائل منطقه ایران
مطالب نوشته شده در این مقاله برگرفته از نظرات شخصی نویسنده است و موضع رسمی بخش فارسی رادیو و تلویزیون مرکزی چین را منعکس نمی کند.
-
2024/01/24 15:06:08
- GMT+08:00
- /