پس از توقف یک کامیون سنگین، یک جفت بازوی رباتیک از روی زمین بلند شدند تا بسته باتری را از شاسی خودرو خارج کنند. چند ثانیه بعد، بازوهای رباتیک با یک بسته باتری کاملاً شارژ شده برای نصب دوباره ظاهر شدند.

این فرایند پنج دقیقه‌ای تعویض باتری در یکی از محوطه‌های خدماتی یک بزرگراه در شهر «فوجو» واقع در استان «فوجیان» (جنوب شرقی چین)، انجام شد. این عملیات به هیچ نیروی انسانی نیاز نداشت و اجازه داد تا «پنگ شون‌چیان» راننده کامیون فوق استراحت کوتاهی انجام دهد.

پنگ که 50 سال دارد سال‌ها راننده کامیون‌های دیزلی بوده اما سال گذته تصمیم گرفت برای کاهش هزینه‌های سوخت یک خودروی الکتریکی بخرد.

او می‌گوید: این کامیون‌ انرژی جدید در مقایسه با مدل‌های گازوئیلی روزانه 300 تا 400 (42 تا 55 دلار) از هزینه‌هایم را کم می‌کند. رانندگی با آن آسانتر و بیشتر دوستدار محیط زیست است.

با اینکه تعویض باتری مفهوم جدیدی برای خودروهای برقی محسوب نمی‌شود اما پروژه‌ای که پنگ در آن مشارکت دارد، نوآورانه است یعنی این نخستین اتوبان چین است که به ایستگاه‌های تعویض باتری کامیون‌های سنگین مجهز شده است.

اتوبان 420 کیلومتری که «نینگ‌ده» را به «شیامن» وصل می‌کند چهار ایستگاه تعویض باتری دارد که در اواخر ماه آگوست برای خدمت‌رسانی به ناوگانی متشکل از 100 کامیون سنگین برقی راه اندازی شد. این ایستگا‌ه‌ها مشترکا توسط غول فناوری باتری چین یعنی شرکت «CATL» و شرکت «گروه بزرگراهی فوجیان» ساخته شده‌اند.

«جنگ یوچون» رئیس هیات مدیره CATL که از ظرفیت سبز بزرگراه دارای تعویض باتری تمجید کرده، گفت: بیش از 9 میلیون دستگاه کامیون سنگین وجود دارد که در بزرگراه‌های چین در حال حرکتند. این کامیون‌ها که معادل فقط سه درصد کل خودروهای چین هستند، بیش از 40 درصد آلاینده‌های کربنی (خودروها در چین) را تولید می‌کنند.

چین بر اساس هدف کربن دوگانه خود قصد دارد میزان آلاینده‌های دی اکسید کربنش را تا سال 2030 به حداکثر برساند. این هدف چین را که بیشترین تعداد خودرو در جهان را دارد،‌ بر آن داشته تا آلاینده‌های کربنی ناشی از ترافیک و حمل و نقل را با تشویق استفاده از فناوری‌ها و کاربرد خودروهای انرژی جدید، بکاهد.

«چویانگ چویینگ» رئیس مشترک بخش تحقیق و توسعه شرکت CATL گفت: تعویض باتری به عنوان راه حلی برای فرایند شارژ آهسته خودروهای برقی می‌تواند طی چند دقیقه انجام شود و اجازه دهد باتری‌های خالی در بازه‌های زمانی غیر اوج مصرف دوباره شارژ شوند تا به این ترتیب فشاری هم روی شبکه برق وارد نشود.

وی تاکید کرد: ایده تعویض باتری همچنین باعث تشویق استفاده از خودروهای برقی می‌شود چرا که در حال حاضر بسته‌های باتری گرانقیمت را می‌توان به جای یک مورد خرید حتمی، کرایه کرد.

این مقام شرکت CATL ادامه داد: در چندین شهر چین از جمله «شیامن»، «فوجو»، «گوئو‌یانگ» و «هه‌فی»، ایستگاه‌های تعویض باتری CATL شروع به ارائه خدمات به خودروهای سواری کرده‌اند. ما معتقدیم این آینده خودروهای برقی است.

این فناوری همچنین باعث پیشرفت‌هایی در حمل و نقل بزرگراهی شده است. پیش بینی می‌شود کامیون‌های مسیر نینگ‌ده-شیامین که از تعویض باتری استفاده می‌کنند سال آینده به 300 دستگاه افزایش یابند. در عین حال نهاد مسئول ترافیک فوجیان در نظر دارد تا سال 2025 ایستگاه‌های تعویض باتری را برای تمام بزرگراه‌های این استان راه اندازی کند.

چین بزرگترین تولید کننده و بازار خودروهای انرژی جدید است. این کشور طی پنج ماه ابتدایی امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته شاهد جهش 41.7 درصدی فروش خودروهای برقی و رسیدن آن به 4.53 میلیون دستگاه بود.

دولت جدید در تازه‌ترین طرح اقدام خود برای صنعت خودرو هدف خود برای فروش 9 میلیون دستگاه خودروی انرژی جدید طی سال جاری را اعلام کرد که در مقایسه با سال گذشته رشدی 30 درصدی محسوب می‌شود. دولت همچنین از قصد خود برای برقی‌سازی کامل حمل و نقل عمومی که در مناطق پایلوت آغاز می‌شود، خبر داد.

علاوه بر این، طبق دستورالعملی که دولت در ماه مه منتشر ساخت، چین بر تقویت ایجاد زیرساخت شارژ به ویژه در مناطق روستایی به منظور ترویج استفاده از خودروهای برقی در بازار روستایی متمرکز است.

به عقیده ناظران صنعتی بازار داخلی گسترده و تعهد قوی دولت با هم در آمیخته تا شرکت‌های خودروهای انرژی جدید چین را به خط مقدم جهانی نوآوری فناورانه این عرصه سوق دهد.

برای مثال شرکت CATL که در نینگ‌ده مستقر است، از طرح‌هایی برای تولید گسترده باتری فسفات آهن لیتیوم جدید خود موسوم به «شن‌شینگ» تا انتهای سال جاری میلادی، خبر داده است. این باتری جدید با قابلیت «شارژ فوق سریع» که فقط در مدت 10 دقیقه اتفاق می‌افتد، قابلیت 400 کیلومتر رانندگی را فراهم می‌کند.

علاوه بر این، «شیائو‌پنگ» استارت‌آپ چینی خودروهای برقی در «نمایشگاه چین هوشمند 2023» که ماه سپتامبر برگزار شد، از «X2» خودروی پرنده برقی خود رونمایی کرد که قادر به پرواز در ارتفاع حداکثر هزار متری است. این خودروی برقی دو نفره ژانویه امسال مجوز رسمی ایمنی پرواز را دریافت کرده است.

چویانگ گفت: چین در بخش خودروهای انرژی جدید دارای فناوری پیشرفته، سناریوهای کاربردی فراوان و یک چارچوب حقوقی حمایتگرانه است.

وی تصریح کرد: از همه مهمتر چین از فرصت تاریخی توسعه بخش خودروهای انرژی جدید درست در زمانی که غول‌های سنتی خودروسازی برای در آغوش گرفتن خودروهای برقی انگیزه ندارند، استفاده کرده است. این کلید توسعه سریع این بخش محسوب می‌شود.