«فنتانیل» نوعی ماده ضد درد مخدر قوی با قدرت 100 برابر مورفین است و برای تسکین دردهای مزمن سرطانی، دردهای حاد و دردهای مزمن شدید غیرسرطانی کاربرد زیادی دارد. با این حال، این ماده و دیگر مواد مشابه آن نیز می‌توانند احساس سرخوشی ایجاد کنند و بدین سبب، به عنوان نوعی مواد مخدر مصرف می‌شوند. شایان ذکر است مصرف بیش از حد فنتانیل می‌تواند باعث کما، تنگی نفس و حتی مرگ شود.

ایالات متحده بزرگترین تولید کننده و مصرف کننده فنتانیل در جهان است. آمریکایی‌ها که 5 درصد از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند، 80 درصد از مواد مخدر جهان را مصرف می‌کنند. بیش از یکصد هزار آمریکایی تنها در سال 2021 بر اثر مصرف بیش از حد مواد مخدر جان خود را از دست دادند که از این تعداد، بیش از 71 هزار نفر به دلیل سوء مصرف فنتانیل جان باختند.

با وجود این وضعیت وخیم در داخل آمریکا، مقامات واشنگتن به جای تامل درباره چگونگی شکل‌گیری این پدیده و یافتن راه حل آن، سعی دارند مسئولیت خود را به گردن دیگران بیاندازند. اخیرا «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا در گزارش خود خطاب به قانونگذاران آن کشور، چین را «منبع اصلی مواد مخدر آمریکا» خواند.

دلیل این فرار از مسئولیت این است که بایدن به هیچ وجه نمی‌تواند به این واقعیت اذعان کند که تبانی دولت و تاجران عامل مهم اپیدمی مصرف مواد مخدر در آمریکاست.

«سازمان غذا و داروی ایالات متحده» (FDA) در سال 1995 فروش مسکن مخدر OxyContin را مجاز اعلام کرد. بدین سبب، میلیون‌ها آمریکایی به دلیل فروش نامحدود دارو توسط داروخانه‌ها و تجویز بیش از حد توسط پزشکان، به این نوع دارو، معتاد شدند.

هرچند تولیدکننده این دارو بعدها گرفتار دعاوی قضایی و ورشسکته شد اما دیگر داروسازان همچنان توانستند تاییدیه تولید این نوع دارو را از FDA دریافت کنند. به عبارت دیگر، میلیون‌ها آمریکایی به روشی قانونی در آمریکا در حال مصرف «مواد مخدر» هستند.

دلیل رونق بازار این دارو، تبانی دولت و داروسازان است.

بر اساس گزارش روزنامه «نیویو‌رک تایمز»، شرکت مشاوره «مک کینزی» خدمات مشاوره‌ای را همزمان به شرکت‌های داروسازی استفاده کننده از مواد مخدر و FDA ارائه کرده است. به عبارت دیگر، این شرکت مشاوره به عنوان یک واسطه بین داروسازان و نهاد نظارتی و یک دلال سیاسی فعالیت می‌کند.

علاوه بر این، شرکت‌های داروساز با دادن وعده استخدام مقامات بلندپایه FDA پس از خروج آنها از این نهاد، به مجوز فروش انواع داروهای مخدر در FDA می‌رسند. این روش مبادله سود در صحنه سیاسی آمریکا بسیار رایج است.

باید گفت این رفتار که در اکثر کشورها فساد و تخلف شناخته می‌شود، مورد تضمین قوانین آمریکاست و کاری قانونی محسوب می‌شود. بنا بر این این موضوع باعث قانونی شدن مصرف «مواد مخدر» در آمریکا شده است.