«جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا چهارشنبه هفته گذشته یک فرمان اجرایی برای محدودسازی سرمایه گذاری‌های ایالات متحده در صنایع فناورانه پیشرفته در چین، به امضاء رساند. به عقیده ناظران، این ممنوعیت، منافع شرکت‌ها و سرمایه گذاران هر دو طرف و همچنین در مقیاس گسترده‌تر در سطح جهان را تضعیف می‌کند. این اقدام همچنین باعث برانگیخته شدن نگرانی‌های گسترده‌ای در داخل و خارج ایالات متحده شده است.

«انجمن آمریکایی صنعت نیمه رسانا» (SIA) چند ساعت پس از امضای بایدن واکنش نشان داد و اعلام کرد: امیدواریم این احکام نهایی به شرکت‌های تراشه آمریکایی اجازه دهد در موقعیتی برابر به رقابت بپردازند و به بازارهای مهم جهانی دسترسی داشته باشند.

نخستین بار نیست که انجمن صنعت نیمه رسانا چنین اظهار نظری می‌کند. این گروه صنعتی در بیانیه ماه جولای خود هشدار داد تحریم‌های یکجانبه رقابت پذیری نزولی صنعت نیمه رسانای ایالات متحده را به خطر می‌اندازد، زنجیره‌های تامین را مختلف می‌کند و باعث ایجاد نااطمینانی گسترده بازار می‌شود.

طی نشست اخیر کاخ سفید غول‌های نیمه رسانای آمریکا نیز در مقام مخالفت برآمدند. مدیران عامل شرکت‌های «اینتل»، «انویدیا» و «کوالکام» از رویکرد سرسختانه واشنگتن انتقاد کرده و گفتند چنین محدودیت‌هایی قطعا نتیجه معکوس خواهد داشت و آنها را از یک منبع سود بزرگ محروم می‌کند.

طبق آمار SIA در واقع چین بزرگترین بازار نیمه رسانای واحد جهان است به گونه‌ای که سال گذشته 180 میلیارد دلار خرید تراشه داشت؛ این مبلغ هنگفت معادل بیش از یک سوم کل جهان محسوب می‌شود. در سال 2019 هم 36 درصد کل فروش تراشه ایالات متحده به چین بود.

«جنسن هوانگ» مدیرعامل شرکت انویدیا در این باره گفت: اگر از بازار چین محروم شویم، هیچ طرح احتمالی در دست نداریم. چینِ دیگری وجود ندارد و فقط یک چین وجود دارد. «کولت کرس» مدیر مالی ارشد این شرکت نیز در ماه ژوئن گفت که در طولانی مدت، محدودیت‌ها علیه چین به یک از دست دادن همیشگی فرصت‌ها برای صنعت تراشه آمریکا منتهی خواهد شد.

اندیشکده پژوهشی «بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» نیز تاکید کرده محدودیت‌های سرمایه گذاری «پیامدهای گسترده‌تری» به دنبال خواهد داشت. این محدودیت‌ها بر تمیل سرمایه گذاران آمریکایی برای رفتن به بخش‌های دیگر مانند انرژی خورشیدی و خودروهای برقی که در آنها سرآمد جهان است، تاثیر خواهد گذاشت.

بر اساس گزارش «صادرات 2023 آمریکا به چین»، طی پنج سال گذشته نرخ بازگشت سرمایه گذاری مستقیم خارجی چین به 9.1 درصد رسیده است. بیش از 70 هزار شرکت آمریکایی در چین سرمایه گذاری و فعالیت کرده‌اند و حدود 90 درصد این فعالیت‌ها سودآور بوده است.

«لوکا دیوید اوپرومُلا» پژوهشگر ارشد در «موسسه اقتصادهای بین‌المللی پترسون»، این محدودیت‌های را «مخاطره آمیز» ارزیابی کرده است. وی تاکید کرد: این محدودیت‌ها به یک ضرر شناختی نه فقط درباره بازار چین بلکه درباره پیچیدگی برخورد با عملیات‌های تجاری در کشورهای خارجی منجر می‌شود.

روزنامه انگلیسی «فایننشال تایمز» نیز به نقل از «یانگ هیانگ-جا» از مدیران سابق شرکت «سامسونگ» به انتقاد تدابیر محدودساز چین پرداخته است.