همانگونه که انتظار می‌رفت هفتاد و ششمین مجمع بهداشت جهانی اخیرا با پذیرش به اصطلاح پیشنهاد «دعوت از تایوان برای شرکت به عنوان ناظر» که در دستور کار برخی کشورها بود، مخالفت کرد. تا کنون ایالات متحده از یک سلسله باخت هفت مرتبه‌ای در تلاش برای حمایت از تایوان و مشارکت آن در کنفرانس مذکور، رنج برده است. این امر کاملا نشان دهنده آن است که اصل چین واحد روند زمان‌ها محسوب‌ می‌شود و خواسته مردم است. اما طرف آمریکایی ظاهرا برای این فرجام کاملا آمادگی ندارد. نخستین و مهم‌ترین دلیل این است که این به اصطلاح پیشنهاد مرتبط با تایوان ناقض مقررات بین‌المللی به ویژه اصل چین واحد است که از سوی مجموع عمومی سازمان ملل متحد و مجمع بهداشت جهانی مورد تایید قرار گرفته است.

طبق قطعنامه 2758 شورای امنیت و قطعنامه 25.1 مجمع بهداشت جهانی، مشارکت تایوان در فعالیت‌های سازمان‌های بهداشت جهانی از جمله مجمع بهداشت جهانی باید بر اساس اصل چین واحد صورت گیرد.

پیش از افتتاح مجمع بهداشت جهانیِ کنونی، حدود 140 کشور به چین اعلام کردند که آنها پایبند اصل چین واحد هستند و با مشارکت تایوان در مجمع بهداشت جهانی مخالفند.

حدود 100 کشور به طور خاص به مدیرکل سازمان بهداشت جهانی نامه نوشته یا بیانیه‌های علنی در این خصوص صادر کرده و به تبیین کامل این نکته پرداختند. طرف آمریکایی نیز اعلام کرد که منطقه تایوان «دعوت شده تا به عنوان ناظر در گذشته در مجمع بهداشت جهانی مشارکت کند» و وانمود کرد که گیج شده است!

از سال 2009 تا 2016، منطقه تایوان تحت عنوان «چین تایپه» و به عنوان یک ناظر در مجمع بهداشت جهانی شرکت کرده بود. این ترتیب خاصی بود که از طریق رایزنی‌های مبتنی بر «توافق 1992» حاصل شده بود که طبق آن دو سوی تنگه بر حفظ اصل چین واحد تاکید کرده‌اند. با این وجود، از سال 2016 که «حزب ترقی خواه دموکراتیک تایوان» قدرت را به دست گرفته، از به رسمیت شناختن «توافق 1992» سر باز زده و لجبازانه «استقلال تایوان» را دنبال کرده است.

بنا بر این مبنای سیاسی برای مشارکت تایوان در مجمع بهداشت جهانی دیگر وجود ندارد. به عبارت دیگر،‌ این مقامات حزب ترقی‌خواه دموکراتیک تایوان بودند که با دست خود این هویت سخت به دست آمده را نابود کردند.

از این رو با توجه به پیشنهادهای مرتبط با تایوان، به اصطلاح کنار گذاشتن تایوان از شرکت در کنفرانس بهداشت جهانی و شکاف در سیستم پیشگیری از اپیدمی بین‌المللی حتی بی معنا تر هم هست.

پس از شیوع ویروس کرونا، دولت مرکزی چین، بیش از 500 بار به منطقه تایوان اشاره کرده است. در سال گذشته، کارشناسان بهداشت از منطقه تایوان مشارکت در فعالیت‌های فنیِ سازمان بهداشت جهانی را در 24 مورد و 26 بار به تصویب رساندند. در عین حال، منطقه تایوان یک رابط ارتباط برای «مقررات بین‌المللی بهداشت» دارد که می‌تواند گزارش اطلاعات در خصوص فوریت‌های بهداشتی را در اسرع وقت کسب و گزارش کند.

با این تفاصیل، «شکاف در سیستم بین‌المللی پیشگیری اپیدمی» دقیقا کجاست؟ هر سال نمایش خنده دار حمایت آمریکا از تایوان برای شرکت در کنفرانس بهداشت جهانی با ناکامی‌های فاجعه‌باری مواجه شده اما چرا باز هم این کار را می‌کند؟

برخی تحلیلگران معتقدند این تاکتیک رایج ایالات متحده برای اجرای طرح «استفاده از تایوان برای مهار چین» است تا به وسیله آن به تایوان کمک کند تا به اصطلاح «فضای بین‌المللی» خود را توسعه دهد و تلاش کند مساله تایوان را «بین‌المللی» کرده و ادعای «یک چین، یک تایوان» را جهانی سازد و اجماع جامعه جهانی در این خصوص را به چالش بکشد.

به علاوه، این یک «تجارت» خالص است. منطقه تایوان هر ساله مبلغ هنگفتی پول را به عنوان باج سبیل به سیاستمداران آمریکایی می‌دهد و طبیعتا امیدوار است چیزی را در ازای آن دریافت کند. بنا بر این، در حال حاضر «حمایت از تایوان برای شرکت در کنفرانس بهداشت جهانی» به یک امر روتین برای برخی سیاستمداران در ایالات متحده تبدیل شده و مهم نیست نتیجه آن چه خواهد بود.

گذشته از این، تایوان همواره نقش یک سرباز پیاده را در شطرنج آمریکا داشته است. اما مهم نیست چه اتفاقی می‌افتد، واقعیت این است که نمایش طرف آمریکایی برای حمایت از تایوان به منظور شرکت در کنفرانس مذکور قطعا ناکام خواهد ماند.