بیش از یک سال از طرح «ابتکار دروازه جهانی» توسط اتحادیه اروپا گذشته است. با این وجود هنوز مشخص نیست چه مقدار پول تحت این چارچوب هزینه شده است. تعجبی ندارد اگر از آشفتگی حاکم در بروکسل درباره اینکه این طرح چگونه باید به پروژه‌های عینی و ملموس تبدیل شود یا اینکه اصلا چیزی از آن باقی مانده است یا خیر، گزارش‌هایی منتشر شود.

در واقع تضاد شدیدی وجود دارد بین اعتماد به نفس و بلندپروازی که رهبران اروپایی در هنگام اعلام این ابتکار در اواخر 2021 داشتند با سکوتی که الان درباره آن حکمفرماست. برخی در بروکسل که از سوی واشنگتن گمراه شدند، به اشتباه چین را به عنوان یک تهدید امنیتی و دشمن ایدئولوژیکی اتحادیه اروپا در نظر می‌گیرند.

روشن است که نه اتحادیه اروپا و نه ایالات متحده علاقه‌ای به کمک معنادار به کشورهای در حال توسعه ندارد و «ابتکار دروازه جهانی» فقط خواب و خیالی است که اتحادیه اروپا با پشتوانه آمریکا به تصور آن پرداخته است.  

«ابتکار کمربند و جاده» یک سکوی باز و کالای عمومی است و چین از مشارکت اتحادیه اروپا و ایالات متحده در این ابتکار یا تکمیل آن با ابتکارات خودشان، استقبال می‌کند.

اما جای تاسف دارد که بروکسل، تحت نفوذ واشنگتن، وقتی به موضوعات مرتبط با چین می‌رسد استقلال خود را از دست می‌دهد و ابتکار دروازه جهانی آن با هدف مقابله با ابتکار کمربند و جاده مطرح می‌شود به جای آنکه ارتقاءدهنده توسعه کشورهای در حال توسعه باشد.

سفر ماه گذشته «شارل میشل» رئیس شورای اروپایی به پکن و تبادلات سازنده اخیر بین چین و سران آلمان و فرانسه در موقعیت‌های مختلف، همگی نشان دهنده میزان اهمیتی است که دو طرف به روابط چین-اتحادیه اروپا قائل هستند و منافع مشترک گسترده خود را با حفظ روابط دوجانبه در یک مسیر توسعه سالم می‌توانند حفظ کنند.

اتصال ابتکار دروازه جهانی با ابتکار کمربند و جاده می‌تواند به احیای ابتکار دروازه جهانی کمک کند چرا که این اقدام باعث ارتقاء هم‌افزایی اتحادیه اروپا و چین شده و بهتر می‌توانند در کنار هم به نه کمبودهای توسعه و حکمرانی جهان بپردازند بلکه برای اعتمادزایی نیز موثر است.

اختلافات نباید هرگز ریشه تقابل باشند بلکه در عوض باید مشوقی برای گفتگو باشند تا همکاری و یادگیری متقابل تسهیل شود.