یک روزنامه‌نگار برنده جایزه پولیتزر افشا کرده دولت آمریکا چگونه شبکه اجتماعی تیک‌تاک را وادار کرده اطلاعات مغایر با منافع امنیتی واشنگتن را حذف و سانسور کند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، در سال‌های اخیر که روسیه، چین و ایران از شبکه‌های اجتماعی خواسته‌اند به قوانین داخلی این کشورها پایبند باشند، از سوی کشورهای غربی به نقض آزادی بیان و جلوگیری از گردش آزاد اطلاعات متهم شده‌اند. با این حال اکنون گلن گرینوالد، روزنامه‌نگار آمریکایی برنده جایزه پولیتزر اطلاعاتی افشا کرده که نشان می‌دهد که دولت ایالات متحده خودش تیک‌تاک را به تبعیت از قوانین آمریکا و حذف محتواهای مخالف با سیاست این کشور ملزم می‌کند.

دولت ایالات متحده هم در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ و هم در دوران جو بایدن، شبکه چینی تیک تاک را به فیلتر یا محدود کردن تهدید کرده است. مهم‌ترین توجیه واشنگتن برای این تهدید این است که حضور تیک تاک در آمریکا به چین قدرت می‌دهد روی ذهن مردم آمریکا کارهای تبلیغاتی انجام دهد، مسئله‌ای که با توجه انفجار استفاده از این برنامه در آمریکا اهمیت ویژه‌ای برای دولت این کشور پیدا کرده است. مرکز نظرسنجی پیو اخیراً گزارش داده از اوایل سال 2021 تیک‌تاک بیشتر از هر برنامه دیگری در آمریکا دانلود شده است.

سانسور آمریکایی برای امنیت ملی

ادعای واشنگتن درباره اینکه تیک‌تاک ممکن است روی ذهن مردم آمریکا اثر بگذارد بر این توجیه استوار شده بود که پکن محتواهای مغایر با امنیت خود در این شبکه اجتماعی را سانسور می‌کند.

با این حال، گرینوالد نوشته دولت آمریکا به جای ممنوع کردن تیک تاک در ایالات متحده اکنون دقیقا همان کاری را انجام می دهد که چین با شرکت های فناوری آمریکایی انجام داده؛ یعنی تیک‌تاک را ملزم کرده محتوایی را که نهادهای امنیتی آمریکا علیه منافع امنیت ملی این کشور می‌دانند حذف کند. تیک‌تاک هم برای اینکه دسترسی خود به بازار متشکل از صدها میلیون نفر در آمریکا از دست ندهد امتیازهای مهمی به پنتاگون، اف‌بی‌آی و سیا داده است.

گرینوالد نوشته از جمله این امتیازها این است که تیک‌تاک  اکنون آنچه را که دولت ایالات متحده آن را تعدیل محتوا می‌نامد، به گروه‌های تحت کنترل دولت آمریکا برون سپاری می‌کند؛ تعدیل محتوا همان سانسور سیاسی است.

گرینوالد نوشته است: «تیک‌تاک از چندین گام خود برای جلب رضایت دولت آمریکا رونمایی کرده؛ از جمله این اقدامات می‌توان به توافقی برای اینکه شرکت «اوراکل» داده‌های کاربران تیک‌تاک در آمریکا را ذخیره کند اشاره کرد. علاوه بر آن، مقرر شده شاخه‌ای به نام «امنیت داده‌های ایالات متحده» برای نظارت بر حفاظت از داده‌ها و تصمیم‌های تعدیل محتوا نظارت کند. یک منبع آگاه به گرینوالد گفته آمریکا 1.5 میلیارد دلار برای  این کشور 1.5 میلیارد دلار برای هزینه های استخدام و سازماندهی مجدد برای ساخت این واحد هزینه کرده است.

تیک تاک پیش تر از چندین اقدام با هدف جلب رضایت دولت آمریکا رونمایی کرده است. از جمله توافقی برای ذخیره داده‌های کاربران این برنامه در این کشور و ایجاد یک بخش امنیت داده (USDS) برای نظارت بر تصمیم‌گیری‌های حفاظت از داده‌ها و تعدیل محتوا. به گفته یک منبع آگاه، این کشور 1.5 میلیارد دلار برای هزینه های استخدام و سازماندهی مجدد برای ساخت این واحد هزینه کرده است.

استاندارد دوگانه در واشنگتن

شاید بتوان نگرانی های ایالات متحده مبنی بر اینکه چین می تواند تیک تاک را برای کنترل آمریکایی‌ها و بی ثبات کردن این کشور به کار بگیرد منطقی به حساب آورد. با این حال، باید توجه داشت که این دقیقا همان نگرانی‌هایی است که کشورهایی مانند چین، ایران و روسیه همگی در خصوص شرکت‌های فناوری آمریکایی به آنها اشاره می‌کنند. نگرانی مسکو، پکن و تهران هم همین است که این شرکت‌ها روی مردمشان فعالیت‌های تبلیغاتی کرده و کشورهایشان را بی‌ثبات کنند.

گلن گرینوالد در ادامه به توضیح درباره تجربه خودش از حذف انتقادش از ولودیمیز زلنسکی در تیک‌تاک پرداخته. او نوشته‌ است: هنگامی که ما برنامه زنده شبانه خود را در بستر «رامبل» آغاز کردیم، مدیر فضای مجازی‌مان حساب‌های کاربری جدیدی در شبکه‌های اجتماعی بزرگ نظیر فیسبوک، توییتر، اینستاگرام، لینکدین و تیک‌تاک ایجاد کرد. او هر روز بریده‌هایی از برنامه شب قبل را در حساب مربوط به هر یک از این شبکه‌ها منتشر می‌کند.

گرینوالد می‌گوید دوشنبه هفته گذشته برنامه‌ای اجرا کرده و در آن توضیح داده بود چگونه گزارش‌های رسانه‌های غربی در مورد اوکراین و زلنسکی به محض حمله روسیه به این کشور در فوریه کاملاً معکوس شد. گرینوالد در آن برنامه مشخص کرده که رسانه‌های غربی بعد از آغاز جنگ اوکراین ناگهان تمامی آنچه درباره اوکراین و زلنسکی گفته‌اند را وارونه کرده‌اند.

قهرمان‌سازی از زلنسکی با سانسور

برای مثال، سال‌ها بود که رسانه‌های جریان اصلی در غرب مکررا هشدار می‌دادند که ارتش اوکراین تحت تسلط یک گروه نئونازی به نام گردان آزوف است و خود زلنسکی نه تنها تحت حمایت یک الیگارشی اوکراینی است بلکه ثروت‌های پنهانی در خارج از کشور اندوخته. خود وزارت خارجه ایالات متحده در سال 2021 فهرستی طولانی از نقض شدید حقوق بشر را که با رضایت یا حتی مشارکت فعال دولت مرکزی به رهبری زلنسکی انجام شده بود، ثبت کرده بود.

گرینوالد می‌گوید مدت کوتاهی بعد از اینکه این اظهاراتش در تیک‌تاک منتشرشده از طرف این شبکه اطلاع داده شده که این ویدئو حذف شده است. تیک‌تاک مدعی شده بود که مطلب مورد نظر به دلیل عدم رعایت قواعد مربوط به «صحت و صداقت» حذف شده. تیک‌تاک، بدون مشخص کردن جزئیات بیشتر، ادعا کرده بود: «تیک‌تاک محتواها یا حساب‌هایی را که اقدام به انتشار اطلاعات گمراه‌کننده‌ای که باعث لطمات قابل توجه شوند را حذف می‌کند.»

گرینوالد نوشته اولین واکنش تیم او حیرت و سردرگمی بوده چرا که تیک‌تاک توسط چینی‌ها اداره می‌شود و دولت چین هم درباره جنگ روسیه، قاعدتاً علاقه‌ای به جلوگیری از نقد زلنسکی نباید داشته باشد اما وقتی شروع به بررسی نحوه عملکرد سانسور تیک تاک و مهمتر از آن اینکه چه کسی آن را کنترل می کند کرده‌اند مسئله واضح‌ شده؛ زیرا در حالی که چین علاقه‌ای به سانسور به نفع زلنسکی ندارد، دولت ایالات متحده قطعا چنین علاقه‌ای دارد.