در جریان برگزاری بیست و هفتمین کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل (COP 27) در «شرم الشیخ» مصر، که در روزهای 7 الی 18 نوامبر سال جاری میلادی (2022) برگزار شد، جامعه جهانی برای بحث درباره چگونگی تسریع اقدامات اقلیمی دور هم جمع شدند. این در حالیست که تعهدات اقلیمی و اقدامات مورد نیاز تعریف شده در حفظ گرمایش جهان زیر نقطه اوج 1.5 درجه سانتیگرادی شکست خورده‌اند و تاثیرات ناشی از تغییرات آب و هوایی به شکلی روزافزون در حال تشدید در آسیا و اقیانوسیه است و این مناطق به توجه و مداخلات فوری نیازمندند.

خشکسالی تابستان امسال در استان «سی‌چوان» چین، یادآور این واقعیت است. این استان که مکان زندگی 94 میلیون نفر از مردم چین است، به صورت طبیعی 80 الی 85 درصد از برق خود را از طریق نیروگاه‌های آبی تولید و تامین می‌کند که این رقم، حدودا 25 درصد از کل تولید نیروگاه‌های آبی چین و معادل مجموع تولیدات برق آبی کشورهای فرانسه، ترکیه و نروژ است.

وقتی سطوح مخازن به دلیل خشکسالی شدید در آگوست کاهش پیدا کرد، نیروگاه‌های آبی نیز دیگر نتوانستند برق کافی تولید کنند. کارخانه‌های تولید تراشه‌های پردازشکر پیرامون نیز که وابسته به نیروگاه‌های برق آبی بودند مجبور به تعطیلی شدند که این روند به معیشت کارگران و خانواده‌های آنها صدمه وارد کرد. این رویداد در عین حال نشان‌دهنده چگونگی ارتباط تاثیرات تغییرات اقلیمی است. لازم به ذکر است که تراشه‌های تولید چین ترکیباتی حیاتی و مهم در سطح جهان برای تولید گوشی‌های هوشمند، تولیدات خودرو و فناوری‌های مرتبط با انرژی‌های تجدیدپذیر هستند.

نیاز به انطباق و سازگاری با تاثیرات تغییرات اقلیمی هیچ گاه تا این اندازه ضرورت پیدا نکرده و نیازمند همکاری بی‌سابقه جهت به چرخش در آوردن راه‌حل‌های نوآورانه هم در زمینه علمی و هم مالی و نهایتا به اشتراک‌گذاری آنها در بین جوامع است. با همکاری و کاهش شدت بلایای اقلیمی ایجاد شده در پی خطرات طبیعی و به حداقل رساندن آسیب‌های وارد شده مانند افزایش سطح آب دریا و بیابان‌زایی‌ها است که می‌توان از منابع در راستای مهار خسارات فاجعه‌بار به بهداشت، اقتصاد، رفاه اجتماعی بشر استفاده کرد.

استراتژی ملی جدید چین در زمینه انطباق با تغییرات اقلیمی 2035، تلاشی یکپارچه و سرچشمه گرفته از روشن‌فکری در مسیر هدایت این کشور به سوی توسعه‌ای مقاوم و پایدار در برابر اقلیم است. این استراتژی منعکس‌کننده درک عمیق و ضروری تغییرات اقلیمی به عنوان یک پدیده جهانی چندجانبه محسوب می‌شود.

در این استراتژی بر آمادگی و پیشگیری و بررسی جامع آسیب‌پذیری‌هایی همچون رویدادهای شدید آب و هوایی تاکید شده است و از طرف دیگر تهدیدات نوظهوری مانند بیماری‌های منتقل شده از طریق آب و هوا نیز مورد بررسی قرار می‌گیرند. تمرکز مطرح شده در این استراتژی بر ضرورت مدیریت سالم تاثیرات اجتماعی و اقتصادی ناشی از تغییرات اقلیمی از جمله معیشت، بهداشت، آموزش و برنامه‌ریزی شهری است.

مهم‌تر از همه این است که در این استراتژی پیشنهاداتی همچون جابه‌جایی ساکنانی که در مناطق آسیب‌پذیر و «پر خطر» زندگی می‌کنند نیز مطرح شده است. این احتمال وجود دارد که تا سال 2050 میلادی، آسیا و اقیانوسیه در پی خطر افزایش سطح آب دریا و رویدادهای شدید آب و هوایی و ناامنی‌های آبی، شاهد صدها میلیون پناهنده اقلیمی باشند.

طبق مطالعات صورت گرفته، هشت کشور آسیایی از جمله چین، بنگلادش، هند، ویتنام، اندونزی،‌ تایلند، فیلیپین و ژاپن، سهم 70 درصدی از مردمی که در سرزمین‌های در معرض خطر تغییرات اقلیمی زندگی می‌کنند را به خود اختصاص می‌دهند.

چین به این درک رسیده است که چالش تغییرات اقلیمی نیازمند راه‌حل‌های یکپارچه‌ای است که به صورت همزمان هم سازگاری با این چالش و هم کاهش شدت آن را در نظر بگیرد. به عنوان مثال، کشاورزی هوشمند اقلیمی، زنجیره‌های ارزش و تولیداتی به مراتب انعطاف‌پذیرتر و مقاوم‌تر تولید می‌کند و در عین حال انتشار گازهای گلخانه‌ای را نیز کاهش می‌دهد. جنگل‌کاری و حفاظت از تالاب‌ها نیز در عین بهره‌مندی از مزایای انعطاف‌پذیر، به جداسازی کربن می‌پردازند. این رویکرد یکپارچه چین در رسیدگی به منابع کمیاب و ضرورت فزاینده اقدامات اقلیم،  به عنوان اهرمی تاثیرگذار، بی‌نهایت مهم است.

کریدور بوم شناختی رودخانه زرد بانک توسعه آسیایی (YREC) که در سال 2021 میلادی راه‌اندازی شد، از اولویت‌های منطقه‌ای سازگاری با آب و هوا در استراتژی چین پشتیبانی می‌کند. این یک رویکرد جامع است که با هدف حفاظت و احیای اکوسیستم‌های آسیب‌پذیر و متنوع حوضه رودخانه زرد، رسیدگی به کاهش و در عین حال انطباق با تغییرات اقلیمی و توانمندسازی توسعه‌ای به مراتب عادلانه‌تر و پایدارتر و سبز و سازگار با محیط زیست در مناطق روستایی و شهری تعریف شده است.

چین در حال حاضر 38 قرارداد همکاری در زمینه تغییرات اقلیمی با سایر کشورها دارد. این کشور به توسعه سیستم‌های هشدار اولیه تحت رهبری جامعه برای مواقع وقوع سیل کمک و در عین حال ایستگاه‌های سیار ریز ماهواره‌ای و هواشناسی را برای اتیوپی، بولیوی و اروگوئه تامین کرده و در عین حال به حمایت از توسعه ظرفیت‌های مرتبط با آب و هوا در بیش از 100 کشور پرداخته است.

مطالب نوشته شده در این مقاله برگرفته از نظرات شخصی نویسنده است و موضع رسمی بخش فارسی رادیو و تلویزیون مرکزی چین را منعکس نمی‌کند.