خانم «مهناز گودرزی» کارشناس مسائل سیاسی و اقتصادی چین در یادداشتی اختصاصی برای بخش فارسی رادیو و تلویزیون مرکزی چین به دلایل جذب سرمایه گذاری خارجی در پرجمعیت‌ترین کشور جهان پرداخته است.

  در این نوشتار سرمایه گذاری خارجی به معنای، جریان سرمایه از یک کشور به کشور دیگر یا توسط یک شرکت یا شخص حقیقی ، واگذاری سهام مالکیت شرکت‌ها و دارایی‌های کشور میزبان می باشد؛ سرمایه گذاری خارجی راهی است برای پویایی توسعه اقتصاد، با توجه به اینکه چین دومین اقتصاد بزرگ دنیاست ضمن سرمایه گذاری در کشورها و مناطق متعدد، در تلاش است که جذب  سرمایه گذاری خارجی را برای توسعه اقتصادی کشور دوچندان بیشتر از گذشته  نماید.

 سرمایه گذاری خارجی در چین به دو دسته تقسیم می شود، اول سرمایه گذاری به دنبال استفاده از بازار داخلی و منطقه ای کشور چین. دوم سرمایه گذاری صادرات محور که به دنبال تولید هستند تا محصولات تولید شده را با هزینه های کمتر در بازارهای جهانی صادر نمایند. در سال جاری وزارت بازرگانی چین بیانیه‌ای را منتشر کرد، که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در این کشور در بازده زمانی ژانویه تا ژوئن سال جاری با رشد 4/17 درصدی نسبت مدت مشابه سال 2021 به 723.31 میلیارد یوان رسیده است. سرمایه‌گذاری‌ خارجی در چین طی این مدت بر حسب دلار نیز 8/21 درصد افزایش یافته و به 35/112 میلیارد دلار رسید.سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در چین در سال 2021 نیز نسبت به سال قبل 14.9 درصد افزایش داشت.

 اما علت افزایش جذب سرمایه گذاری خارجی  در چین چیست؟ و چه عواملی با عث تقویت سرمایه گذاری خارجی شده است؟  در ذیل به  تحلیل مهمترین علل می پردازیم.

1-ایجاد عوامل تشویقی و حمایتی( مثل معافیت های مالیاتی، اعطای یارانه): دولت چین از سال 2020  به منظور، افزایش جذب سرمایه گذاری خارجی شرایط کلی سرمایه گذاری را تسهیل کرده که از جمله می توان به مجوز مالکیت 100 درصدی اتباع خارجی به روی شرکت ها در حوزه های غیر حساس اشاره کرد. یا یک شرکت مقیم چین می‌تواند 150 درصد از هزینه‌های تحقیق‌وتوسعه خود را تحت عنوان هزینه‌های قابل قبول مالیاتی از بدهی مالیاتی خود کسر کند. برای حمایت از توسعه برخی مناطق نظیر بندر تجارت آزاد هاینان  و برای شرکت‌هایی که در منطقه لینگانگ شانگهای ثبت شده، نرخ مالیات بر درآمد شرکت‌‌ها از 25 درصد به 15 درصد کاهش یافته است.

2. عوامل سیاستگذاری اقتصادی(مثل ثبات اقتصادی، میزان ریسك سرمایه گذاری و…):  علاوه بر اینکه اقتصاد چین  بازدهی بالایی را در دهه گذشته بدست آورده است  با حفظ کردن تعادل در تورم داخلی باعث شده که ثبات اقتصادی و ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهد چراکه، اگر نرخ تورم و کاهش ارزش یوان بیشتر از ضریب نرخ سرمایه گذاری باشد سرمایه گذاری کاهش می یابد. برای مثال، تقاضا برای اوراق قرضه چین بعد از بهبودی همه گیری کرونا به شدت افزایش یافت، چراکه اوراق قرضه شرکت های چینی دارای بازدهی جذاب و دامنه گسترده است و به دلیل اینکه ارتباط زیادی با سهام و اوراق قرضه جهانی دارد مورد استقبال بسیاری قرار گرفت و عواملی همچون هزینه های کم سرمایه گذاری، نیروی کار ارزان قیمت ضمن جذب سرمایه گذاری خارجی منجر به پویایی سیستم اشتغال زایی در رشد و توسعه این کشور شده است.

3.عوامل ساختار اقتصادی (مثل زیر ساخت هایی نظیر راه ها، بنادر، سیستم های ارتباطی): چین ضمن همسو بود با اقتصاد جهانی و پیوستن به قواعد و قوانین اقتصاد بین المللی مانند اف ای تی اف و... دارای پیشرفته ترین زیر ساخت ترانزیتی و ارتباطی است، برای مثال  به گفته شین گوبین، معاون وزیر صنعت و فناوری اطلاعات،پهنای باند دسترسی به شبکه فیبر نوری 1000 مگابیت در ثانیه است، همچنین شاهد ادغام 5G، اینترنت صنعتی، کلان داده، محاسبات ابری و هوش مصنوعی در بخش تولید بوده است که دیجیتالی شدن صنایع را تسریع کرده است.

4.عوامل جغرافیایی - سیاسی: حضورخارجی ها در بازارهای مدرن چین از سال 2013 زمان ریاست جمهوری شی جی پینگ به طور قابل توجهی افزایش یافت زیرا دولت کانال هایی را برای اجازه جریان سرمایه ایجاد کرد و هدف را تشویق سرمایه گذاری خارجی در چین به منظور تامین مالی پروژه های خصوصی و احیای اقتصاد چین دانست. از سوی دیگر، منطقه شرق آسیا ازمناطق مهم اقتصادی نظام بین الملل محسوب می شود که بدلیل امنیت، ثبات، عدم خشونت و نزاع میان کشورهامنطقه،بستر مناسبی برای افزایش جذب سرمایه گذاری خارجی فراهم آورده است. بنابراین چین با اقتصاد توسعه یافته، ثبات  و امنیت سیاسی منطقه ایی و داخلی مساعد سرمایه گذاری داخلی شده است.

در نتیجه، چین به دلیل اقتصاد روبه رشد باید ظرفیت های تولیدی و خدماتی خود را ارتقا دهد، از سویی سرمایه گذاری خارجی منجر به انباشت سرمایه فیزیکی، انتقال و استفاده از فناوری و ایجاد سرریزهای ناشی از آن، توسعه صادرات، افزایش ذخایر ارزی، بهبود تراز پرداخت‌ها، فرصت‌های تجاری جدید و... می شود، برای این مهم با توجه به میزان نقدینگی  و منابع آن ظرفیت های بستر جذب سرمایه گذاری خارجی را  افزایش می دهد،چراکه تا بتواند ضمن همبستگی  ودر هم تنیدگی متقابل  اقتصادی با سایر بازیگران نظام بین الملل،  به عنوان قدرت برتر اقتصادی ونقش تاثیر گذاری چین را در عرصه های مختلف گسترش دهد.

مطالب بالا نظرات شخصی نویسنده است و موضع رسمی بخش فارسی رادیو و تلویزیون مرکزی چین را منعکس نمی‌کند.