نشست «شی» و «بایدن»؛ راهی جهت جلوگیری از جداسازی چین و آمریکا
2022/11/15 15:10:27

بعد از ظهر روز گذشته (دوشنبه 14 نوامبر/23 آبان ماه)، «شی جین پینگ» رئیس جمهور چین با «جو بایدن» همتای آمریکایی خود در بالی اندونزی دیدار کرد. تصویر مربوط به دست دادن و احوالپرسی آنها با یکدیگر و لبخندی که بر لب داشتند، قبل از نشست رسمی اشان، توسط دوربین های رسانه های جهان شکار و به سرعت از طریق اینترنت در سراسر دنیا پخش شد چرا که ثبت چنین عکسی بین سران چین و آمریکا بعد از مدت زمان طولانی، نقش به موقعی در کاهش و تسهیل تنش ها در جهان به دلیل وجود بحران ها و چالش های مختلف ایفا می کند و در جایگاه مهم تاریخ روابط پکن-واشنگتن ثبت خواهد شد.
جامعه بین الملل عموما انتظار دارد که چین و آمریکا روابطشان با یکدیگر را به خوبی مدیریت کنند. این توقع در این واقعیت منعکس می شود که افکار عمومی بین المللی توجه دقیقی به تمام جزئیات نشست بین رؤسای جمهور دو کشور دارند و در عین حال امیدوارند که نشانه های مثبتی از دیدار فوق بیابند.
سطح روابط بین چین و آمریکا از زمان تاسیس روابط دیپلماتیک بین دو کشور، به شدت کاهش داشته است به طوری که بسیاری از مردم نگرانند که دو کشور وارد یک جنگ سرد جدید شوند. این در حالیست که پیامدهای جدی یک درگیری نظامی احتمالی بین چین و آمریکا جامعه بین الملل را به مراتب نگران تر کرده است. تحت چنین شرایطی، این حقیقت که سران دو کشور توانستند روبه روی یکدیگر بنشینند و صراحتا گفتگو کنند، فارغ از موضوع مورد صحبت آنها، سیگنال و پیام مثبتی را به جهان خارج ارسال می کند.
دیدار اخیر بین شی جین پینگ و بایدن که شهرت جهانی پیدا کرده است، سه ساعت و 12 دقیقه طول کشید؛ سران دو کشور در جریان این نشست به تبادل نظر عمیق و صریح درباره مسائل استراتژیک در روابط پکن و واشنگتن و همچنین موضوعات مهم منطقه ای و جهانی پرداختند و در عین حال تمایل اساسی خود به ایجاد مسیر گفتگو به جای تقابل و پروسه تبادل و همکاری برد-برد به جای بازی مجموع صفر را بیان نمودند.
رئیس جمهور چین به سه مورد از منافع مشترک بین کشورش با آمریکا اشاره کرد که شامل عدم درگیری، عدم تقابل و همزیستی مسالمت آمیز می شد. تغییرات و حل مسائل منطقه ای نیز مسائل جدایی ناپذیری از منافع مشترکی همچون همکاری و هماهنگی بین چین و آمریکا محسوب می شوند. طبق تاکید رهبر چین،‌ منافع مشترک بین پکن و واشنگتن تحت شرایط فعلی نه تنها کم نمی شود بلکه بیشتر نیز خواهد شد.
شایان ذکر است که دیدار فوق، به درخواست طرف آمریکایی برگزار شد؛ حقیقت این است که با تفکیک سیستماتیک طول و عرض تاریخی روابط چین و آمریکا به خوبی می توان به این درک رسید که تخریب روابط دو جانبه بین این دو کشور هر بار به دلیل اقدامات تحریک آمیز یکجانبه از سوی آمریکا اتفاق افتاده است.
تنها در شرایطی که آمریکا طرز فکر و نگرش صحیحی را اتخاذ کند و اقدامات عملی را پیش بگیرد، روابط بین واشنگتن و پکن نیز به مسیر درست خود باز خواهد گشت.
در طول این نشست، بایدن تعهد قبلی مطرح شده خود مبنی بر «چهار نه، یک عدم قصد» را بسط داد و پیشنهاد «پنج نه، چهار عدم قصد» را مطرح کرد که عبارتند از این موارد: «آمریکا به نظام چین احترام می گذارد و بدنبال تغییر نظام چین، به بدنبال به راه انداختن یک جنگ سرد جدید، بدنبال مخالفت با چین از طریق تقویت متحدانش و حمایت و پشتیبانی از جدایی تایوان نیست و از «دو چین» و یا «یک چین، یک تایوان» دفاع نمی کند و هیچ قصدی برای درگیری با چین و مهار توسعه این کشور ندارد».
امید آن می رود که آمریکا بتواند به وعده های بایدن عمل کند نه اینکه طبق معمول در تضاد با حرفی که می زند، عمل کند!
آنچه اهمیت دارد، مهار وخامت روابط چین-آمریکاست. البته غیر ممکن است که تمامی مشکلات مربوط به روابط عظیم و پیچیده این دو کشور صرفا با یک نشست حل و فصل گردد ولی با این وجود، نشست اخیر شی جین پینگ و بایدن در بالی اندونزی نشان داد که این دو کشور بزرگ دنیا دیدگاه های مشترک فراوانی دارند که همین امر، فضا و امکان بیشتری جهت مدیریت مناسب اختلافات و تضادهای دو کشور در عرصه های خاص و ارتقاء سطح همکاری سودمند دو جانبه را فراهم می آورد.
بایدن و شی جین پینگ در طول نشست بالی به تیم های کاری دو طرف دستور دارند تا اجماع مهم حاصل شده توسط آنها را در زمان مناسب پیگیری و اجرا نمایند و اقدامات ملموسی را در مسیر بازگرداندن روابط پکن-واشنگتن به مسیر توسعه پایدار عملی کنند.
این امید وجود دارد که نتیجه نشست بالی به نقطه شروع جدیدی در روابط بین چین و آمریکا در مسیر انجام تبادلات گسترده بیشتر و جستجوی همکاری های عملگرایانه از طریق ارتباطات منجر گردد.  
ثبات و تداوم در سیاست چین و آمریکا در قبال یکدیگر نه تنها از منافع اساسی مردم دو کشور محسوب می شود بلکه انتظار مشترک جامعه بین الملل نیز همین است و هدف از مدیریت روابط بین چین و آمریکا نباید صرفا به مهار درگیری محدود گردد.

  • 2022/11/15 15:10:27
  • GMT+08:00
  • /