در طول سال‌ها، کشورهای در حال توسعه به دلایل مختلفی مقصد تخلیه زباله‌های کشورهای توسعه یافته بوده‌اند اما با بهبود آگاهی عمومی درباره حفاظت از محیط زیست در این کشورها، آنها یکی از پس از دیگری شروع به «نه» گفتن به «آشغال‌های وارداتی» از کشورهای توسعه یافته کرده‌اند.

خودداری از پذیرش زباله‌های وارداتی در همین سال جاری میلادی به کرات اتفاق افتاده و شاهد این بوده‌ایم که کشورهای در حال توسعه دست رد به سینه کشورهای توسعه یافته زده‌اند.

مالزی در ماه مه اعلام کرد 450 تن زباله وارداتی را به ایالات متحده، کانادا، استرالیا، ژاپن و سایر کشورها باز خواهد فرستاد؛ در ماه ژوئن، فیلیپین اصرار داشت که 69 کانتینر زباله وارداتی غیرقانونی را به کانادا بازگرداند و حتی از دعاوی دیپلماتیک با کانادا هم دریغ کرد؛ کامبوج نیز در ماه جولای 83 کانتینر زباله پلاستیکی از ایالات متحده و کانادا را توقیف کرد.

این موج خودداری از ورود زباله‌های وارداتی در واقع از سال 2019 شروع شده و سرچشمه آن نیز به حکم ممنوعیت زباله‌های وارداتی چین بر می‌گردد.

چین در اولین روز سال 2018 شروع به اجرای حکم ممنوعیت زباله‌های وارداتی از جمله زباله‌های پلاستیک کرده و تا زمان برگزاری بیستمین کنگره ملی حزب حاکم، یکی از مقامات آن کشور اعلام کرد که اهداف تعیین شده برای اجرای این حکم صد درصد محقق شده است.

به دلیل آنکه قبل از اجرای این حکم چین بیشترین سهم از زباله‌های وارداتی از آمریکا، کانادا، استرالیا و دیگر کشورهای توسعه یافته را دریافت می‌کرد، پس از اجرای ممنوعیت زباله‌های وارداتی در چین، این کشورهای توسعه یافته به یک باره شوکه شدند اما بعدها به صادر کردن زباله‌های بیشتر به مالزی، فیلیپین و کامبوج و دیگر کشورهای جنوب شرق آسیا روی آوردند که حالا با «نه» گفتن آنها هم روبرو هستند.

در سال‌های گذشته به دلیل این مخالفت، اغلب اخبار مربوط به انباشته شدن زباله‌ها در بنادر کشورهای توسعه یافته مانند آمریکا و کانادا را شنیده‌ایم.

کشورهای توسعه یافته با رویکردی خودخواهانه محیط زیست کشورهای خود را به بهای آلوده کردن محیط زیست کشورهای در حال توسعه، تمیز نگه می‌داشتند اما دیگر این امر برای آنها قابل دسترسی نیست.

اما آمریکا و کانادا قصد ندارند صادرات زباله‌های خود را متوقف کنند و بنا بر این به قاره آفریقا روی آورده‌اند.

آمریکا در سال 2020 مطرح کرد که در صنعت بازیافت زباله کنیا سرمایه گذاری می‌کند، مشروط بر آنکه کنیا محدودیت‌های واردات زباله‌های پلاستیک را کاهش دهد.

در موردی دیگر، طبق گزارش شبکه «پولیتیکو»، یکی از سازمان‌های حافظ محیط زیست کانادا افشا کرد کانادا اکثر زباله‌های پلاستیک خود را به آمریکا صادر می‌کند چرا که آمریکا هنوز به «کنوانسیون بازل» برای عدم صادرات زباله به کشورهای در حال توسعه نپیوسته است.

لازم به ذکر است کنوانسیون بازل در سال 1992 به اجرا گذاشته شد و هدف آن، جلوگیری از انتقال زباله‌ها از کشورهای صنعتی توسعه یافته به کشورهای در حال توسعه است. آمریکا یکی از دو کشوری است که هنوز به این کنوانسیون نپیوسته اند.

در آخر باید گفت راه صحیحی که این کشورهای توسعه یافته برای حل بحران زباله خود باید بپمایند، تکمیل و گسترش سیستم بازیافت زباله خود است، نه پیدا کردن راهی برای ادامه تخلیه زباله‌های مضر خود در دیگر کشورها.