«احسان دوست محمدی» یک جوان ایرانی است که 13 سال است در چین زندگی می کند. او تا کنون با ترجمه آثار کلاسیک ادبیات چین، تلاش کرده چین واقعی را به ایران و جهان معرفی کند. در گفت و گو با او با اهداف و تجربیات او در ترجمه آثار کلاسیک ادبیات چین بیشتر آشنا شدیم.

خبرنگار- آقای دوست محمدی، 13 سال اقامت شما در چین و کار کنونی تان را به کاربران اینترنتی ما معرفی بفرمائید.

احسان دوست محمدی- با سلام خدمت شما و خوانندگان محترم. من سال 2009 برای تحصیل در رشته طب سنتی چین به چین آمدم و در حال حاضر مدت چهار سال است که در دانشگاه جنوب غرب به عنوان محقق مشغول به کار هستم.

خبرنگار- دیدم که سال گذشته «منسیوس» که شما از زبان چینی به زبان فارسی ترجمه کردید، رسما در ایران چاپ شد. این نخستین اثر کلاسیک چینی «منسیوس» است که مستقیما از زبان چینی به فارسی ترجمه شد. آیا آثار کلاسیک دیگر هم ترجمه کرده اید؟

دوست محمدی- بله، علاوه بر منسیوس، آثار کلاسیکی چون مکالمات کنفوسیوس، دائو دِه جینگ، تعلیم بزرگ، طریق اعتدال و میانه‌روی، طب داخلی پادشاه زرد و ... را به فارسی ترجمه کرده‌ام. تعدادی از این آثار چاپ شده و تعدادی دیگر در دست چاپ است.   

 خبرنگار- چرا به مطالعه و ترجمه آثار کلاسیک چینی پرداختید؟

دوست محمدی- کتاب یکی از بهترین ابرازها برای شناخت تاریخ و فرهنگ یک کشور است. زبان چینی دارای گنیجه‌ای غنی از انواع کتب ارزشمند است. این کتب از دیرباز نه تنها بر فرهنگ چین بلکه بر فرهنگ کشورهای شرق آسیا تاثیر بسیار عمیقی گذاشته‌اند. اینکه این کتب، طی هزاران سال با وجود پشت سر گذاشتن فراز و نشیب‌های فراوان، نسل به نسل به دست ما رسیده‌اند تداعی کننده این مصرع از شعر علاالدوله سمنانی است که «بیهوده سخن بدین درازا نبود». هر چند در سال‌های اخیر شاهد رشد ترجمه آثار کلاسیک چینی به زبان فارسی بوده‌ایم، ولی جای بسیاری از این آثار کماکان در زبان فارسی خالی است. یکی از راه‌های اصلی شناخت فرهنگ و تاریخ چین مطالعه آثار کلاسیک چینی است. خوانندگان از طریق مطالعه این آثار علاوه بر آشنایی با فرهنگ و تاریخ چین می‌توانند به مشترکات فرهنگی موجود بین ایران و چین پی ببرند. از اینرو ترجمه این آثار امری بسیار ضروری است تا مردم ایران بتوانند بدین وسیله با تاریخ و فرهنگ چین بیشتر آشنا شوند.

خبرنگار- هدف کاری شما در آینده چیست؟ 

دوست محمدی- یکی از اهداف اصلی و همیشگی من معرفی طب سنتی چین و کتب ارزشمند چینی به فارسی زبانان بوده است.

خبرنگار- در ترجمه آثار کلاسیک چینی آیا زمینه های مشترک فرهنگی میان چین و ایران نیز پیدا کردید؟ می توانید مثال بزنید؟

دوست محمدی- مشترکات فرهنگی فراوانی بین چین و ایران وجود دارد که آدمی را به وجد می‌اورد. برای مثال، در فرهنگ چینی همانند فرهنگ ایرانی احترام به والدین جایگاه بسیار بالایی دارد. منسیوس در جواب این سوال که خدمت به چه کسی از همه مهمتر است می‌گوید: «والدین»؛ در جای دیگر نیز گفته:«معنی اصلی  نيكويی، خدمت و محبت به والدین است.» کنفوسیوس نیز گفته: «خدمت به والدین پایه و اساس نیکی است»؛ وی در جای دیگر نیز گفته: ««به دو دلیل نمی‌توان سن پدر و مادر را به خاطر نداشت، یکی خوشحالی به خاطر طول عمرشان و دیگری ناراحتی و نگرانی به خاطر پیری و ناتوانی‌شان». یکی دیگر از موارد تاکید بر حفظ تواضع و فروتنی حتی با وجود داشتن ثروت،‌ مقام و علم در هر دو فرهنگ ایرانی و چینی است. برای مثال، کنفوسیوس با تمام مقام و علمی که داشت در هنگام یادگیری سرش از فروتنی همچون شاگردی به زیر بود و می‌گفت: «در میان سه همراه حتما یکی از آن‌ها هست که بتواند استاد من باشد.» همچنین وی هنگامی که منصب دولتی داشت گفت: «ثروت و مقامی که از راه عادلانه بدست نیامده باشد در نظر من همچون تکه ابری شناور در آسمان است».

خبرنگار- با توجه به اقامت درازمدت شما در چین، نسبت به توسعه و تغییرات چین چه حسی دارید و آن را چگونه ارزیابی می کنید؟

دوست محمدی- چین کشوری است در حال تغییر دائمی. پیشرفت سریع چین در دهه‌های اخیر باعث شگفتی جهانیان شده است. این پیشرفت در تمامی زمینه‌ها از زیرساخت‌های شهری،‌ حمل و نقل عمومی، خدمات بهداشتی و درمانی و خدمات آموزشی گرفته تا توسعه روستایی و فقرزدایی بسیار مشهود است. به عنوان مثال، تنها در عرض ۱۰ سال طول خطوط مترو در چین با ۴ برابر افزایش به بیش از ۹۰۰۰ کیلومتر رسیده است؛ طول خطوط قطارهای سریع‌السیر نیز با رشدی حیرت آور به بیش از ۴۰ هزار کیلومتر رسیده است. توسعه و پیشرفت چین تنها محدود به مناطق شهری نیست و مناطق روستایی نیز از منافع توسعه این کشور محروم نبوده‌اند و در سال‌های اخیر به پیشرفت‌های چشمگیری دست ‌یافته‌اند. در مجموع می‌توان گفت تمامی اقشار جامعه توانسته‌اند از منافع توسعه و پیشرفت سریع چین بهره‌مند شوند و کیفت زندگی مردم روز به روز در حال افزایش است.