بازگشت بایدن از سفر خاورمیانه با دستان خالی
2022/07/18 14:41:08

سفر چهار روزه رئیس جمهور آمریکا به خاورمیانه در حالی پایان یافت که جو بایدن تلاش می‌کرد تا نشان دهد واشنگتن هنوز در منطقه نفوذ دارد. این در حالی است که ناظران چینی به سرعت به این رویکرد واکنش نشان دادند و آن‌ را به استهزا گرفتند و باور دارند که آمریکا نه تنها نفوذی از خود در منطقه نشان نداد بلکه برعکس، نتیجه این سفر تنها نشان داد که نفوذ ایالات متحده در این منطقه رو به کاهش است، زیرا بایدن با دستان خالی به خانه بازگشت و هیچ یک از اهداف اصلی او اعم از تحت فشار قرار دادن کشورهای منطقه برای به اصطلاح مهار ایران و متقاعد کردن آنها برای افزایش عرضه نفت برای کاهش درآمد نفتی روسیه، محقق نشد.

علاوه بر این، اصرار مکرر رئیس جمهور ایالات متحده برای نشان دادن به اصطلاح تهدید ناشی از چین و روسیه در خاورمیانه باعث شد تا این منطقه مملو از مشکلات متوجه خطر ناشی از اقدامات ایالات متحده شود.

کارشناسان می گویند که چرخش کشورهای خاورمیانه به سمتی دنج در شرایطی که آمریکا در بحران نفتی قرار دارد، خودخواهی و ریاکاری آمریکا را بیشتر از قبل برای کشورهای منطقه آشکار کرده است. بایدن با انتخاب زمانی نادرست برای این سفر که نتایج کمی نیز برایش به همراه داشته است، نشان داد که اولین سفرش به خاورمیانه با یک اشتباه بزرگ و ناخوشایند دیپلماتیک دیگر همراه بوده است.

 بایدن در سخنرانی خود در جریان نشست سران شش کشور حاشیه خلیج فارس در جده گفت که ایالات متحده به عنوان یک شریک فعال و متعهد در خاورمیانه باقی خواهد ماند و واشنگتن کنار نخواهد رفت تا خلاء حضورش را کشورهایی مثل روسیه، چین یا ایران پر کنند.

بایدن در متن سخنرانی خود گفت: «ایالات متحده با مشارکت همه شما در ساختن آینده ای مثبت برای منطقه سرمایه گذاری کرده است... و جایی نخواهد رفت.»

 بایدن این اظهارات را پس از پایان یافتن سفر چهار روزه خود به منطقه بیان کرد و این اولین سفر او به منطقه پس از گذشت بیش از یک سال و نیم از زمان روی کار آمدنش بود. در جریان این سفر چهار روزه اسرائیل یکی از دغدغه‌های اصلی سخنرانی‌های بایدن بود و سپس مسائل مربوط به کرانه باختری و عربستان سعودی در اولویت‌های بعدی او قرار گرفته بودند.

اما از نظر کارشناسان چینی، سفر بایدن به خاورمیانه هم «بی ثمر» و هم «شرم آور» بود، زیرا دو هدف اصلی دولت وی هماهنگ کردن کشورهای منطقه برای ایجاد یک بازدارندگی موثر علیه ایران و فشار بر افزایش عرضه نفت از طریق عربستان سعودی به منظور کاهش درآمدهای نفتی روسیه بود. یک استاد انستیتوی روابط بین‌الملل در دانشگاه روابط خارجی چین در پکن که خواست نامش فاش نشود، به گلوبال تایمز گفت که تاکنون هیچ یک از این اهداف آمریکا محقق نشده است.

 به گزارش رویترز، بیانیه این اجلاس مبهم بود و عربستان سعودی، متحد عرب و مهم واشنگتن، آب سردی بر امیدهای آمریکا ریخت مبنی بر اینکه این نشست می‌تواند زمینه ساز یک اتحاد امنیتی منطقه‌ای شامل اسرائیل برای مبارزه با تهدیدات ایران باشد.

 بایدن قبل و در طول سفر خود بارها چین و روسیه را مورد سرزنش قرار داد. با این وجود عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان سعودی، روز شنبه در مصاحبه با سی‌ان‌بی‌سی گفت که ریاض به تقویت شراکت خود با واشنگتن و پکن ادامه خواهد داد. الجبیر همچنین افرود : ما با مردم پل می‌سازیم و یکی را منحصر به دیگری نمی‌دانیم.

 جو ویلی، مدیر مؤسسه مطالعات خاورمیانه در دانشگاه مطالعات بین‌المللی شانگهای، خاطرنشان کرد که سفر بایدن به خاورمیانه نشانه‌های نگران‌کننده‌ای به کشورهای منطقه می‌فرستد، زیرا آنها به وضوح می‌بینند که ایالات متحده در تلاش برای حل مشکلات نیست، بلکه به دنبال هدایت کردن این منطقه درگیر جنگ به سمت اختلافات بیشتر است.

 این کارشناس مستقر در پکن، با اشاره به اینکه چین هیچ دشمنی در منطقه خاورمیانه ندارد و فقط به دنبال همکاری مستحکم و سودمند متقابل است، گفت: همانطور که در آسیا و اقیانوسیه مشاهده شد آمریکا به سختی خواهد توانست برای مهار چین دیگر کشورها را با خود متحد کند. وی گفت: «به‌علاوه، چین به کشورهای خاورمیانه موعظه نمی‌کند که چه کاری انجام دهند و چه ارزش‌هایی را باید اتخاذ کنند و تحریم‌هایی علیه آنها اعمال نخواهد کرد».

 سخنگوی سفارت چین روز شنبه در واکنش به اظهارات بایدن در مورد اسرائیل گفت: «خاورمیانه حیاط خلوت کسی نیست بلکه سرزمین مردم آن است و هیچ به اصطلاح «خلائی» در آن وجود ندارد.»

 جو در مورد روسیه گفت که خارج کردن این کشور از این منطقه دشوار است، نه تنها به این دلیل که روسیه در آنجا حضور قوی دارد، بلکه به این دلیل که روابط قوی بر پایه انرژی با کشورهای منطقه دارد.

  • 2022/07/18 14:41:08
  • GMT+08:00
  • /