نشست ناتو سه شنبه 28 ژوئن (7 تیر) در مادرید پایتخت اسپانیا برگزار شد. از چشم ناظران، این محصول جنگ سرد قدیم در حال گشودن فصلی جدید از یک «جنگ سرد جدید» است. مقاله اخیر منتشر شده در وب سایت مجله آمریکایی «فارین پالسی» آشکارا این نشست ناتو را به عنوان نشانه‌ای از تشکیل یک «جنگ سرد جدید» ارزیابی کرده است. این مقاله تاکید می‌کند که «یک جنگ سرد بسیار متفاوت در حال شروع است» چرا که می‌بینیم در این نشست قرار است- سران ژاپن، کره جنوبی، استرالیا و نیوزیلند، برای نخستین بار شرکت کنند- «خطوط نبرد جدید احتمالا برای نسل‌ها ترسیم شود».

پشت این داوری نسبتا بدبینانه، نگرانی عمومی جامعه بین‌المللی درباره اوضاع کنونی انعکاس یافته است.

چین برای نخستین بار در نسخه به اصطلاح جدید سند «مفهوم راهبردی» ناتو به عنوان یک «چالش» قلمداد شده است. «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا در این باره گفت: ناتو درباره چالش‌های به وجود آمده توسط چین که هیچ گاه سابقه نداشته، گفتگو می‌کند. اما کشورهای عضو ناتو از مدت‌ها قبل «رایزنی‌های فشرده‌ای» درباره اینکه چین را چگونه توصیف کنند، داشته‌اند.

گفته می‌شود که برخلاف دیدگاه‌های تهاجمی ایالات متحده و بریتانیا در قبال چین، کشورهایی مانند فرانسه و آلمان معتقدند اظهارنظرهای سیاسیِ سنجیده‌تر و محتاطانه‌تری باید برای توصیف چین به کار گرفته شود.

«امانوکل ماکرون» رئیس جمهور فرانسه پیش از این هشدار داده بود که ناتو نباید خود را دچار اختلاف کند و در روابطش با چین پیش‌داوری به وجود آورد. دیپلمات‌های لیتوانی و پرتقال نیز نگرانی خود درباره تمرکز بیش از حد بر چین را ابراز داشتند چرا که کشورهای ناتو هیچ مرز مستقیمی با چین ندارند. این «بحث شدید» به نوبه خود آنقدر گویا هست که نشان دهد لفاظی‌ «تهدید چین برای ناتو» چقدر مضحک و احمقانه است.

اگر بخواهیم بی‌طرف صحبت کنیم، ناتو 30 عضو دارد و منافع، خواسته‌ها و دیدگاه‌های خارجی آنها نمی‌تواند لزوما یکسان باشد اما خواست راهبردی واشنگتن به شکل زیادی ناتو را تحت فشار گذاشته و آن را به گروگان گرفته است. این باعث می‌شود کشورهایی که بخاطر امنیت به ناتو پیوسته‌اند اغلب به نوکر یا سرباز پیاده واشنگتن تبدیل شوند. در نتیجه، به جای آنکه محیط امنیتی آنها به شکلی اساسی بهبود یابد، آنها با خطرات غیرقابل پیش‌بینی وخامت اوضاع روبرو می‌شوند. به همین خاطر ناتو نمی‌تواند ماهیت بلوک نظامی و سیاسی خود را و حضورش که تهدیدی برای صلح و ثبات جهان است، تغییر دهد.

«منسیوس» دانشمند باستانی چین ضرب المثلی دارد که می‌گوید «عاقل نکند تکیه به دیوار شکسته». تاحدی می‌توان گفت که ناتو خطرناک‌ترین دیوار در جهان امروز است.

ناتو به شکل مستقیم و مداوم تنگناهای امنیتی را در اروپا گسترش داده و شروع درگیری روسیه-اوکراین تجسم واقع گرایانه پیامدهای شیطانی آن محسوب می‌شود. حقایق ثابت کرده که به دنبال امنیت مطلق بودن آن هم به اسم دفاع جمعی به رویارویی گروهی منتهی می‌شود. در هر صورت، ژاپن، کره جنوبی، استرالیا و نیوزیلند به ویژه ژاپن و کره جنوبی نباید در نشست ناتو حضور داشته باشند چرا که این یک اقدام بسیار منفی است.

نزدیکی فعالانه یا مطیعانه به ناتو ممکن است باعث تمجید ناچیزی از سوی واشنگتن شود و به رابطه با این گروه نظامی منتهی خواهد شد. با این وجود، منابع کشورهای آسیا و اقیانوس آرام بر اساس صلح و ثبات در این منطقه بنا شده و همراهی کردن با رویکرد آسیا و اقیانوس آرام ناتو به مثابه آوردن گرگ‌ها به داخل خانه است که گزینه‌ای بشدت غیرعاقلانه برای هر کدام از کشورهای آسیا و اقیانوس آرام قلمداد می‌گردد.

علاوه بر این، این اقدام احتمالی آنها، به تخریب اعتماد متقابل راهبردی با چین منتهی می‌شود و پرداخت بهای آن اجتناب ناپذیر خواهد بود.

فاضلاب جنگ سرد نباید به سوی اقیانوس آرام جریان یابد و بهتر است یک اجماع عمومی در منطقه آسیا و اقیانوس آراموجود داشته باشد.

امنیت اروپا اکنون در یک بن بست گیر افتاده که مداما در حال تنگ‌تر شدن و آشفته‌تر شدن است. تمام طرف‌ها هنوز در حال تلاش برای یافتن راه حل هستند و کشورهای آسیا و اقیانوس آرام باید از تجربیات اروپا از زاویه‌ای صحیح درس بگیرند.