باز هم از برنامه فضایی چین خبری خوش رسید؛ شن جوئو-14 با موفقیت پرتاب شد و با رسیدن به محل مورد نظر با موفقیت به بخش اصلی ایستگاه فضایی چین با نام «تیان هه» متصل شد.

مجموعه اقدامات فوق در یک حرکت تکمیل شد و نشان می‌دهد فناوری فضاپیمای سرنشین‌دار چین بسیار تکامل‌یافته است. این بار، سه فضانورد به نام‌های «چن دونگ»، «لیو یانگ» و «تسای شیو جه» ساعت 20 و 50 دقیقه یکشنبه (16 خرداد) به وقت پکن، وارد ایستگاه فضایی چین شدند. چن دونگ وظیفه فرماندهی را در این سفر فضایی بر عهده دارد.

این سه فضانورد، دومین گروه از فضانوردان چینی هستند و هیچکدام از آنها بالای 74 سال سن ندارند. همه آنها از جوان‌ترین فضانوردان چینی هستند.

اما چرا فقط سه نفر؟ از یک سو، فضاپیماهای سرنشین‌دار سریِ شن جوئو طراحی سه نفره دارند که می‌تواند سه نفر را حمل و پرتاب کند؛ از سوی دیگر هم محیط زندگیِ کابین اصلی تیان هه نیز قابلیت زندگی و استراحت سه فضانورد را دارد.

این سه فضانورد چینی در این ماموریت، یک مسئولیت تاریخی را بر عهده دارند و قرار است مهمترین وظیفه‌ آنها تکمیلِ ساخت ایستگاه فضایی چین باشد.

در حال حاضر،‌ ایستگاه فضایی چین فقط یک بخش یا ماژول اصلی دارد. در مرحله بعدی، دو ماژول آزمایشگاهی به فضا پرتاب خواهد شد و به ایستگاه افزوده می‌شود. پس از آنکه این دو کابین به ماژول اصلی، پیوند خورد، شکل «T» ایستگاه فضایی «تیانگونگ» تکمیل خواهد شد و فضای فعالیت در کابین آن از 110 متر مربع بیشتر می‌شود. 6 فضای خواب برای آن طراحی شده که برای کار و زندگی 6 نفر کافی و مناسب است.

با نگاهی به گستردگی و بزرگی فضا می‌بینیم در حال حاضر فقط دو ایستگاه فضایی انسانی وجود دارد؛‌ یکی با نام «ایستگاه فضایی بین‌المللی» که مشترک توسط 16 کشور ساخته و عملیاتی شده است و دیگری «ایستگاه فضایی تیانگونگ» که مستقلا توسط چین ساخته و عملیاتی شده است.

اما نکته حائز اهمیت اینجاست که ایستگاه فضایی به اصطلاح بین‌المللی به هیچ وجه بین‌المللی نیست و فقط آمریکایی است. به این معنا که در انتخاب و اعزام فضانوردان، نوع آزمایش‌های فضایی و یا پرداخت «حق عضویت»، ایالات متحده فقط حق حرف زدن و اظهار نظر دارد و پس از آن روسیه.

ساخت ایستگاه فضایی بین‌المللی در سال 1998 آغاز و در سال 2010 تکمیل شد. در برنامه اولیه قرار بود این ایستگاه تا سال 2015 مورد استفاده قرار گیرد به دلیل آنکه ایستگاه فضایی جدید دیگری برای جایگزینی آن وجود نداشت، ایالات متحده و روسیه می‌بایست دوره استفاده از ایستگاه فضایی بین‌المللی را بارها و بارها تمدید می‌کردند.

با این همه، به دلیل کهنه شدن تجهیزات، هزینه تعمیر و نگهداری ایستگاه فضایی بین‌المللی در حال افزایش است و هزینه تعمیر و نگهداری کنونیِ سالانه آن به بیش از 5 میلیارد دلار می‌رسد. پس از شروع جنگ روسیه-اوکراین، همکاری فضایی میان آمریکا و روسیه نیز تحت تاثیر قرار گرفت. روسیه 30 آوریل اعلام کرد تاریخی را برای پایان برنامه ایستگاه فضایی بین‌المللی مشخص کرد است. اگر روسیه از این برنامه خارج شود، ایستگاه فضایی بین‌المللی عملا از کار خواهد افتاد.

در این صورت، ایستگاه فضایی تیانگونگِ چین تنها ایستگاه فضایی بشری در فضا خواهد بود. ایستگاه فضایی چین در واقع باز و در حال دریافت تقاضای همکاری از کشورهای مختلف است.

برنامه فضایی سرنشین‌دار چین در تاریخ 21 سپتامبر 1992 آغاز به کار کرد و باید پذیرفت که فاصله 108 هزار مایلی با آمریکا و روسیه دارد. شوروی سابق و ایالات متحده فضانوردان خود را در سال 1961 به فضا فرستادند و چین در سال 2003.

در سال 1992 تولید ناخالص داخلی چین 426.9 میلیارد دلار بود در حالی که این عدد برای آمریکا 6.52 تریلیون دلار بود یعنی 15.3 برابرِ چین.

با وجود اینکه چین در آن زمان کشوری فقیر بود اما از تلاش برای رسیدن به رویای خود دست برنداشت. «جیانگ زمین» در 21 سپتامبر 1992 ریاست نشست کمیته دائمی دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست چین را بر عهده داشت و تصمیمی بزرگ و راهبردی برای اجرای پروژه فضاپیمای سرنشین‌دار این کشور، اتخاذ کرد.

باید گفت این تصمیم بزرگ بود که چین را قادر ساخت برنامه فضایی سرنشین‌دار چین از صفر رشد کند و طی 30 سال از مرحله ضعیف به دوره قدرتمند کنونی برسد.

پس از یک دوره طولانی کاوش و بررسی، سیستم صنعت نظامی چین تدریجا یک راه توسعه به سبک ویژگی‌های چینی را یافت که همان «آهسته و پیوسته حرکت کردن» است. این در شرایطی است که ایالات متحده بودجه بیشتری برای تحکیم جایگاه بین‌المللی خود خرج می‌کند. اما در حوزه هوافضا فاصله میان چین و آمریکا روز به روز در حال کمتر شدن است.

برنامه فضایی سرنشین‌دار یک فعالیت علمی و فناورانه به کمک به کارگیری سیستم‌های فوق‌العاده پیچیده و نوآورانه است. به موازات تداوم بروز دستاوردهای علمی و فناوری در این زمینه، نتایج آن مستقیما بر عرصه‌های مختلف مستقیما کاربرد خواهد داشت که در نهایت به نفع اقتصاد ملی و معیشت مردم است.

آمار ابتدایی نشان می‌دهد طی 30 سال توسعه برنامه فضایی سرنشین‌دار چین، بیش از چهار هزار دستاورد فناورانه داشته که به شکل قابل توجهی در صنایع مختلف و اقتصاد داخلی استفاده شده و منافع اقتصادی عظیمی به بار آورده است.

آرزوی فضایی چین فقط محدود به تکمیل ایستگاه فضایی تیانگونگ یا حتی فرود آمدن روی سطح سیاره ماه و مشتری نیست. هدف چین کشف اعماق فضاست و به همین دلیل اکتشافات فضایی هرگز متوقف نخواهد شد.