«جوبایدن» رئیس جمهور آمریکا در اولین سفر آسیایی خود در قامت رئیس کاخ سفید، باوجود اعتراضات عمومی در کره جنوبی و ژاپن به این دو کشور سفر کرد. او در ژاپن در نشست «گفتگوی امنیتی چهارجانبه» (کواد) شرکت کرد تا با اعمال فشار به اصطلاح «چارچوب اقتصادی هند-اقیانوس آرام» را به پیش ببرد.

«وانگ یی» وزیر امور خارجه و عضو شورای دولتی چین با بیان اینکه هدف از «راهبرد هند-اقیانوسیه ایالات متحده» مهار چین است، گفت این راهبرد فقط باعث به وجود آمدن نگرانی در جامعه بین‌المللی به ویژه در منطقه آسیا-اقیانوس آرام می‌شود.

کارشناسان نیز بر این باورند که «چارچوب اقتصادی هند-اقیانوس آرام» بایدن تردیدهای زیادی را در کره جنوبی و ژاپن برانگیخته و تلاش آمریکا برای ایجاد محافل بسته و انحصاری محکوم به شکست است.

بدون منافع ملموس!

بایدن روز دوشنبه «چارچوب اقتصادی هند-اقیانوس آرام» را راه اندازی کرد که شامل گروهی از کشورها از جمله ژاپن با یک چارچوب جدید برای کمک به اعضای آن به شیوه‌های مختلف از جمله تقویت زنجیره‌های تامین و دیجیتالی کردن است،‌ گرچه این اقدام با انتقاد عمومی مواجد شد.

«چارچوب اقتصادی هند-اقیانوس آرام» در واقع بسط راهبرد هند-اقیانوس آرام آمریکا در دامنه اقتصادی به منظور کنار گذاشتن چین است.

رسانه‌های ژاپنی اعلام کردند آنها درباره دامنه و چشم انداز «چارچوب اقتصادی هند-اقیانوس آرام» خوش‌بین نیستند چرا که در قبال چین رویکردی بسیار تقابلی دارد و قادر نیست منافع اقتصادی محسوسی را برای اعضای شرکت‌کننده در آن به ارمغان آورد. به عقیده این رسانه‌ها چارچوب فوق همچنین متحوای مشخصی یا روش‌های عملیاتی مانند کاهش تعرفه ندارد.

وزیر خارجه چین در این باره گفت: «چارچوب اقتصادی هند-اقیانوس آر» به جای ترغیب انحصارگرایی باید از تجارت آزاد حمایت کند.

وی تاکید کرد که آمریکا با خروج از «پیمان ترانس پاسیفیک» مخالفت خود را با تجارت آزاد اعلام کرده بود.

ایجاد محافل فقط به اختلافات دامن می‌زند

پس از نشست آمریکا-ژاپن سران این کشورها در روز دوشنبه در بیانیه‌ای مشترک مدعی شدند حفظ و توسعه یک نظم بین‌المللی آزاد و باز راهبرد مشترک اتحاد دوجانبه است. اما این کشورها تقویت هر چه بشتر بازدارندگی و نیروی واکنش این اتحاد را مورد تایید قرار داده و با توسعه و تعمیق همکاری دفاعی موافقت کردند.

ایالات متحده وعده ارتقای وضعیت دفاعی ژاپن به «بازدارندگی گسترده» تحت چتر هسته‌ای آن و حمایت از افزایش قابل توجه بودجه دفاعی ژاپن را داده است.

بایدن همچنین روز سه شنبه در نشست «گفتگوی امنیتی چهارجانبه» (کواد) شرکت کرد که شامل آمریکا، ژاپن‌، هند و استرالیا به عنوان بخشی از راهبرد هند-اقیانوس آرام آن به منظور عقب راندن چین است.

وزیر خارجه چین در این باره گفت: ثابت شده که راهبرد هند-اقیانوسی آرام در واقع راهبردی برای تفرقه‌افکنی، تحریک درگیری و تضعیف صلح است. مهم نیست در چه قالبی یا تحت چه پوششی معرفی شود، مهم این است که در نهایت قطعا به شکست می‌انجامد.

در حالی که ایالات متحده مدعی ترویج «آزادی و شفافیت» است، کارشناسان معتقدند آمریکا در واقعیت در حال ساخت یک محفل بسته و انحصاری از طریق «مشارکت امنیتی سه جانبه» و «سازوکار چهارجانبه» است.

«مایکل جاناتان گرین» معاون ارشد امور آسیا و ژاپن در «مرکز مطالعات بین‌المللی راهبردی» تاکید کرد که «چارچوب اقتصادی هند-اقیانوس آرام» منطقه را متقاعد نخواهد کرد و نقش سازوکار چهارچانبه در حفاظت از امین منطقه هند-اقیانوس آرام محدود خواهد بود.

انگیزه‌های پنهانی طرفدار ندارد

تور آسیایی بایدن با اعتراضات تند و آتشین در کره جنوبی و ژاپن استقبال شد. معترضان سه روز در خیابان‌های توکیو تظاهرات کردند و دست‌نوشته‌هایی به زبان ژاپنی و انگلیسی با عنوان «شکست سخت! روابط ژاپن-آمریکا و نشست چهارجانبه برای جنگ است»، حمل می‌کردند.

شماری از وکلای ژاپنی، قانونگذاران محلی و نویسندگان در تظاهرات‌های فوق سخنرانی کرده و از نشست ژاپن-آمریکا برای تقویت همکاری نظامی با واشنگتن و تسریع روند توسعه نظامی ژاپن انتقاد کردند.

«شونکیچی تاکایاما» وکیل ژاپنی و سازمان‌دهنده اعتراضاف فوق تاکید کرد که سفر بایدن تاثیری نامساعد فراوانی بر صلح و ثبات منطقه‌ای می‌گذارد و بذر ناآرامی را در منطقه می‌کارد.

کارشناسان همچنین تاکید کردند که شفافیت، همکاری و منافع دوجانبه از آرزوهای مشترک مردم منطقه آسیا-اقیانوس آرام است و تلاش آمریکا برای ایجاد «محافل» فقط در جهت منافع خودخواهانه آن و دقیقا در جهت عکسِ خواست مردم منطقه است.