سرعت شکوفایی و توسعه اقتصادی چین در چند دهه گذشته، از یک سو موجب روشن شدن نور امید به داشتن یک زندگی بهتر و همراه با رفاه و کرامت انسانی در دل میلیونها انسان از جمله شهروندان چین و سایر کشورهای در حال توسعه و محروم جهان شده و از سوی دیگر، موجی از هراس و نفرت را به جان سرسپردگان نظام سلطه جهانی انداخته است. در مقایسه با پیشرفتهترین اقتصادهای کنونی جهان، چین توانسته ظرف مدتی بسیار کوتاه و به شکلی معجزهوار، تنها با پایبندی بر مسیر توسعه مطابق با شرایط خود تبدیل به بزرگترین قدرت اقتصادی در میان کشورهای در حال توسعه و دومین اقتصاد بزرگ جهان شود. پس از رها کردن بیشترین جمعیت جهان از فقر مطلق، اکنون نزدیک کردن فاصله سطح زندگی و توان اقتصادی شهرنشینان و روستانشینان چینی یکی از مهمترین اهدافی است که علاوه بر به همراه آوردن رفاه بیشتر برای مردم چین به یکی از موتورهای محرکه اصلی توسعه اقتصادی و اجتماعی این کشور در آینده تبدیل خواهد شود.
در عین حال، هدف بزرگ دیگری که چین دنبال میکند، تبدیل شدن به یک تمدن زیست محیطی است و از همین رو، شکوفایی روستاها را نیز در چارچوب راهبرد توسعه سبز و حفظ محیط زیست به پیش میبرد. شورای دولتی چین و کمیته مرکزی حزب کمونیست به عنوان عالیترین نهادهای تصمیمگیری، سیاستگذاری و اجرایی در چین همواره در مورد اجرای راهبرد احیای روستاها به صراحت بیان کردهاند که "ترویج توسعه سبز روستاها و ایجاد الگوی جدیدی از همزیستی و هماهنگی بین انسان و طبیعت ضروری است." علاوه بر این، در قانون جمهوری خلق چین برای ترویج احیای روستاها که از ژوئن 2021 به اجرا گذاشته شد، حفاظت از محیط زیست یکی از فصلهای ویژه است.
حال باید دید که کدام عوامل نقشی مؤثر در تحقق شکوفایی روستاهای چین در چارچوب یک تمدن زیست محیطی بزرگ دارند:
استفاده از برتریهای محلی و منطقهای در جهت توسعه بهینه
شی جینپینگ به عنوان رهبر چین و سکاندار اصلی توسعه این کشور، همواره در بازدیدهای منظم خود از نقاط مختلف کشور رهنمودهایی را در مورد استفاده از مزایا و برتریها هر منطقه (مانند مناسب بودن شرایط جغرافیایی یک شهر و یا روستا برای پرورش یک گونه گیاهی یا جانوری و یا توسعه یک صنعت خاص) مطرح کرده و بر این نکته تأکید ویژه داشته است. شناخت و اجرای درست این رهنمودها با توجه به شرایط واقعی و برتریهای شهرها و به ویژه روستاهای نقاط مختلف چین، علاوه بر شکوفایی مناطق محروم و توسعه روستاها، یک برنامهریزی دقیق در بخش تولیدات صنعتی و ارائه خدمات را به همراه داشته و درعین حال، به پیشرفت چین در مسیر صحیح توسعه سبز و ساخت یک تمدن زیست محیطی کمک فراوان کرده است.
از جمله موارد مهم و تأکیدشده در اجرای برنامههای توسعه اقتصادی سبز چین در سطح شهرستانها، شهرهای کوچک و روستاها و در کنار آن ترویج توسعه یکپارچه مناطق شهری و روستایی، میتوان به تلاش برای ورود سرمایه، فناوری، نخبگان و سایر عناصر لازم به بخش کشاورزی و مناطق روستایی، تسریع روند تعدیل ساختار صنعتی شهرستانها با کمک سرمایهگذاری و به کارگیری ظرفیتهای بالقوه اقتصاد سبز، استفاده از علم و فناوری برای افزایش توان رقابتی کشاورزی زیستمحیطی و گسترش خدمات به کشاورزان برای کمک به افزایش تولید محصولات آنان و در نهایت فراهم کردن راههای بازتاب توسعه اقتصادی زیستمحیطی در روند احیای روستاها اشاره کرد.
دلتای رود یانگ تسه یک مثال خوب برای این الگوست. این منطقه مدتهاست که با داشتن بنگاههای اقتصادی بزرگ، کوچک و متوسط، یکی از مراکز مهم اقتصادی چین محسوب میشود. همزمان با رونق تجارت سنتی، اهمیت دادن دولتهای محلی به ساخت شهرکهای صنعتی ویژه در نواحی مختلف، باعث شده است تا هر شهر، بخش و حتی روستا بتواند دستِ کم یک صنعت و یا محصول برجسته محلی را تولید و به سراسر چین و یا حتی کشورهای دیگر ارسال کند و علاوه بر توسعه خود تبدیل به یک قطعه درست در پازل پیشرفت چین شود.
بر همین أساس میتوان گفت که ترویج احیای روستاها بر پایه توسعه محلی و منطقهای، از هر دو جنبه نظری و عملی اهمیت بسیار در تداوم توسعه پایدار چین، گسترش روستاهای زیستمحیطی و احیای محیط روستایی دارد.
یجاد شبکه مدرن تولید و عرضه با استفاده از فناوریهای پیشرفته
چین سرزمینی پهناور است که حتی تا همین سالهای اخیر مردم برخی از نواحی محروم آن دشواریهایی برای خروج از شهرها و روستاهای خود و ارتباط با مراکز اقتصادی و شهرهای بزرگ داشتند اما امروز سرمایهگذاری عظیم این کشور در بخش توسعه زیرساختهای حمل و نقل و ارتباطات، شرایطی را فراهم آورده که مردم آن مناطق بتوانند همگام با سایر شهروندان چین و با استفاده از یک شبکه لجستیکی فراگیر و پیشرفتهترین امکانات فضای مجازی (هوش مصنوعی، دادههای بزرگ) در قالب بزرگترین سکوهای عمدهفروشی و خردهفروشی جهان (علی بابا، تائوبائو، تی مال، جیندونگ و . . .) صنایع محلی را توسعه دهند، به رفاه برسند و همزمان نقش خود در تبدیل شدن چین به یک تمدن زیست محیطی را نیز به بهترین شکل ایفا کنند.
این شبکه ارتباطات و لجستیک اکنون تنها محدود به سرزمین اصلی چین و مناطق اداره ویژه هنگ کنگ و ماکائو و تایوان نیست و از طریق طرحها و برنامههایی مانند «کمربند و راه» و یا قطارهای باری چین و اروپا و کریدورهای اقتصادی با همسایگان چین به خارج از مرزهای این کشور نیز گسترش یافته است. در چنین شرایطی توسعه زیرساختها در مناطق روستایی و توانمندی روستاها از طریق فناوریهای پیشرفته دیجیتالی به ارتباط هر چه بیشتر آنها با این شبکه گسترده اقتصادی کمک خواهد کرد.
تأثیر دیگر فناوریهای پیشرفته در احیای روستاها از طریق ایجاد یک مکانیسم خدمات فراگیر برای ارائه جدیدترین علوم و اطلاعات مربوط به کشاورزی، ترویج دیجیتالی شدن خدمات مدیریت روستایی و توسعه محصولات، برنامههای کاربردی و خدماتی است که به خوبی بتواند نیازهای توسعه زیست محیطی "صنعت کشاورزی، روستاها و ساکنان آنها" را برآورده کند.
شی جینپینگ، رئیس جمهوری خلق چین بارها و در مناسبتهای مختلف از «کوههای سرسبز و آبهای روان» به عنوان «کوههایی از طلا و نقره» یاد کرده است و بر همین أساس میتوان روستاها را گنجینه و سرمایه اصلی تمدن زیست محیطی چین خواند. قرار گرفتن دو عاملی که پیشتر از آن یاد شد، در یک الگوی توسعه گستردهتر، شامل ایجاد «بازار بزرگ چین» برای تأمین نیازهای نیروی عظیم مصرف داخلی و خارجی، پایبندی به اجرا و بهبود پیوسته سیاست اصلاح و گشایش و در نهایت چرخههای دوگانه داخلی و خارجی اقتصادی چین، به خوبی احیا و شکوفایی روستاها و همزمان با آن تبدیل شدن این کشور به یک تمدن زیست محیطی را تضمین خواهد کرد.
مطالب نوشته شده در این مقاله برگرفته از نظرات شخصی نویسنده است و موضع رسمی بخش فارسی رادیو و تلویزیون مرکزی چین را منعکس نمیکند.
-
2022/05/19 12:51:07
- GMT+08:00
- /