در حالی که سیاستمداران ایالات متحده به دنبال اجتناب از توصیف بحران اوکراین به عنوان یک جنگ نیابتی هستند، اما «لئون پانتا» وزیر دفاع اسبق ایالات متحده در مصاحبه‌ای با تلویزیون بلومبرگ گفت: «فکر می‌کنم ما درگیر یک جنگ هستیم و این جنگ، جنگ نیابتی با روسیه است. به همین دلیل، باید مطمئن شویم که تا حد امکان سلاح‌ها را به میدان نبرد ارسال کنیم.»

این سخنان پانتا ما را به این نکته متقاعد کرده است که آمریکا و ناتو عمیقاً درگیر بحران بین روسیه و اوکراین هستند. در واقع، ایالات متحده و ناتو هرگز عرضه تسلیحات، موشک‌ها و جت‌های جنگنده به اوکراین را مخفی نگه نداشته‌اند. «ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو حتی در هفتمین نشست کشورهای عضو ناتو در بروکسل خواستار این شد که تسلیحاتی که ناتو در اختیار اوکراین قرار می‌دهد نباید به سلاح‌های تدافعی محدود شوند.

این در حالیست که انتقادهای آمریکا و ناتو از کشورهایی که به ردیف کشورها محکوم کننده روسیه نپیوسته‌اند، ادامه دارد.

به عنوان مثال استولتنبرگ در سخنان فوق بار دیگر چین را به دلیل محکوم نکردن روسیه، به باد انتقاد گرفت. البته این اولین بار نیست که یک مقام آمریکایی یا مقام ناتو چنین سخنان انتقادآمیز را ایراد می‌کند.

اما با این حال باید به این نکته توجه کنیم که 150 کشور به تحریم روسیه نپیوسته‌اند. آیا استولتنبرگ باید انگشت انتقادش را به سوی همه آنها نشانه رود؟

واقعیت این است که مخالفت با جنگ‌های نیابتی موضع ثابت چین است و این موضع‌گیری به فلسفه دیپلماتیک اصلی این کشور مبنی بر «عدم مداخله در امور داخلی دیگر کشورها» باز می‌گردد. در عمل نیز چین هیچگاه هیچ سلاحی به میدان نبرد اوکراین منتقل نکرده و بالعکس چندین محموله کمک‌های بشردوستانه به این کشور ارسال کرده است. این در حالیست که سیل کمک‌های تسلیحاتی آمریکا و ناتو به اوکراین هنوز ادامه دارد.

در دیدار ویدئویی سران چین و آمریکا نیز «شی جین پینگ» رئیس جمهور چین پشتیبانی از مذاکرات روسیه-اوکراین را ابراز کرده و خواستار تشویق دو طرف به صلح شد. «وانگ یی» وزیر خارجه چین نیز خواستار آن شد که تلاش‌های جهان برای تشویق مذاکره و پیشگیری از بروز بحران جدی بشردوستانه در اوکراین ادامه یابد.

بدیهی است چین در این میان نقش صلح‌جو را ایفا کرده و دلیل اینکه پکن مورد انتقاد ایالات متحده و ناتو قرار گرفته این است که به ردیف کشورهای منتقد از روسیه نپیوسته است.

در واقع، اگر ناتو به رهبری آمریکا قول می‌داد که دیگر به سمت شرق گسترش نیابد، این بحران به راحتی پایان می‌یافت. اما برعکس، آمریکا و ناتو ترجیح دادند تا این جنگ آغاز شده و ادامه یابد در حالی که سعی می‌کنند کشورهای دیگر را به محکوم کردن و اعمال تحریم علیه روسیه وادار کنند.

اما در هر صورت، صلح‌جوی عادلی مانند چین نباید مورد سرزنش واقع شود چه برسد که این انتقاد از سوی کسانی که به جنگ دامن می‌زنند، صورت بگیرد.