چین از افزایش 7.1 درصدی بودجه دفاعی خود در سال 2022 خبر داد که در مجموع به  1.45 تریلیون یوان (230 میلیارد دلار) می‌رسد. این بودجه‌ای معقول است که چین به خاطر افزایش خطرات امنیتی خارجی مجبور به افزایش آن و متعهد شده است که ارتش خود را برای حفاظت از تمامیت ارضی کشورش مدرن‌سازی کند. اما آمریکا مثل همیشه این اتفاق را به عنوان حرکتی خصمانه در راستای تلاش چین برای به چالش کشیدن سلطه نیروهای مسلح آمریکایی در منطقه اقیانوس آرام و هند تعبیر می‌کند.

آیا «تهدید نظامی» چین در حال بزرگتر شدن است؟ آیا این کار مقدمه‌ای برای مسابقه تسلیحاتی در آسیا است؟

برای شروع باید گفت که چین آنطور که برخی رسانه‌های غربی ادعا می‌کنند، با «سرعتی هشدار دهنده» از لاک دفاعی خود بیرون نیامده است. با توجه به گستردگی ارتش چین و نیاز آن به نوسازی، نمی‌توان افزایش 7.1 درصدی را رقم بالایی دانست. چین با وجود داشتن جمعیتی 1.4 میلیارد نفری در توسعه قدرت نظامی خود خویشتن‌داری کرده است.

هزینه‌هایی که این کشور برای ارتش خود میکند به عنوان سهمی از تولید ناخالص داخلی زیر 1.5 درصد نگه داشته شده است. بر اساس گزارش موسسه تحقیقات صلح بین المللی استکهلم، این مقدار بسیار کمتر از سایر قدرت های نظامی است، بطور مثال آمریکا با 3.7 درصد، عربستان سعودی با 8.4 درصد، روسیه با 4.3 درصد و هند 2.9 درصد از این مقدار برای ارتشهای خود هزینه کرده اند. رشد بودجه پیشنهادی چین در سال 2022 کمتر از یک سوم ایالات متحده است. جالب اینجاست که رسانه‌های غربی هنگامی که گلوی خود را درباره افزایش «تهدید نظامی» چین پاره می‌کنند هرگز به این مقایسه‌ها اشاره نمی‌کنند.

درست است که رشد 7.1 درصدی از سال 2019 بیشترین میزان افزایش را نشان میدهد. اما این بدان معنا نیست که چین هزینه‌های دفاعی‌اش را افزایش داده است. شیوع کووید-19 در پایان سال 2019 بر رشد اقتصادی چین تأثیر داشت که به طور اجتناب ناپذیری بر هزینه های این کشور در زمینه های مختلف از جمله نظامی تأثیر گذاشت. بودجه دفاعی پیشنهاد شده، در صورتی که تصویب شود، یک بازگشت به سمت افزایش 7 درصدی بودجه نظامی کشور خواهد بود که از زمان همه‌گیری کووید-19 بالاترین نرخ رشد است و همچنین نشان دهنده رشدی تک رقمی برای هفت سال متوالی از سال 2016 است.

چین مدافع مصمم صلح است و هرگز کشوری نظامی گرا نبوده است. اما در مواجهه با تهدیدات امنیتی خارجی، چین باید برای حفظ از حاکمیت و تمامیت ارضی خود، سیستم نظامی نوسازی‎شده داشته باشد. افزایش هزینه‌های نظامی چین فقط به منظور حفظ صلح است.

در چند سال گذشته، واشنگتن فشار نظامی بر پکن را تشدید کرده و مشکلاتی را در درب خانه چین ایجاد کرده است. واشنگتن تنها در سال 2021، سیزده بار ناو هواپیمابر و گروه‌های نظامی آبی خاکی خود را در دریای جنوبی چین مستقر کرد که این رقم نشان دهنده بیش از دوبرابر شدن فعالیت‌های این کشور نسبت به سال 2020 است. به گفته سازمان ابتکار کاوش موقعیت استراتژیک دریای جنوبی چین مستقر در پکن، در میان کشتی‌های جنگی آمریکایی که به مناطق استراتژیک چین وارد شده اند، حداقل 11 زیردریایی تهاجمی هسته ای وجود داشته است.

آمریکا جدای از نفوذ کشتی‌های جنگی‌اش به آب‌های سرزمینی کشور در دریای جنوبی چین، به طور فعالانه‌ای اقدام به انجام مأموریت‌های شناسایی نزدیک بوسیله جت‌های جاسوسی در دریای شرقی چین انجام داده است و بطور ماهیانه کشتی‌های جنگی‌اش را از طریق تنگه تایوان ترانزیت می‌کند. واشنگتن با انجام یک گفتگوی چهارجانبه امنیتی و امضای یک پیمان امنیتی جدید با اسرالیا و بریتانیا با نام آکوس، تمام تلاشش را کرده تا متحدان و شرکایش را جمع کند تا چین را به جهات نظامی مهار کنند. استرالیا قصد دارد تا با تحریک ایالات متحده هزینه های نظامی خود را تا 40 درصد در یک دهه آینده افزایش دهد.

از این رو، افزایش بودجه دفاعی چین برای حفظ حاکمیت این کشور و صلح منطقه ای ضروری است. چین در چهاردهمین برنامه پنج ساله خود در نظر دارد تا به عنوان یک هدف اصلی «گام‌های مهمی را در جهت نوسازی دفاع ملی و نیروهای مسلح در پنج سال آینده» بردارد. سیاستی که چین در پیش گرفته کاملا تدافعی است و برای مهار یا به چالش کشیدن دیگر بازیگران در منطقه نخواهد بود.

اصرار چین بر حفظ صلح به رشد سریع آسیا کمک زیادی کرده است. شایان ذکر است که این ایالات متحده بوده و نه کشورهای همسایه چین که در مورد «تهدید نظامی» این کشور فریاد می زند. در عوض بازیگران منطقه این خِرَد را دارند که دریابند کدام کشور تهدید نظامی واقعی است.