اگر یک موضوع واحد در کل تاریخ علم و فناوری چین وجود داشته باشد، آن موضوع، خودسازی است.

یک ضرب المثل چینی باستان از «جو یی» (Zhou Yi) و یا «کتاب تغییرات» که بیش از 2 هزار سال پیش نوشته شده است، وجود دارد که می گوید: «انسان نباید هیچ گاه از تلاش برای خودبهسازی (خودسازی) و ارائه بهترین عملکرد با حفظ فضایل نیکو در جهان دست بکشد.»

«گو سونگ‌فن» و «وانگ داجونگ» دو دانشمند چینی هستند که امسال (2021) برنده بالاترین جایزه ملی علم و فناوری 2020 شدند و الگوهایی مدرن از انسان های خودآموخته محسوب می شوند.

گو، متولد سال 1930 میلادی، یک طراح هواپیما در شرکت صنعت هوانوردی چین و سازنده برتر هواپیما در این کشور است که در سن 21 سالگی  و زمانی که مراحل آغازین رشد خود را سپری می کرد، به صنعت هوانوردی چین پیوست. در سال 1956 میلادی بود که اولین دفتر طراحی هواپیمای چین در «شن‌یانگ» واقع در استان «لیائونینگ» تاسیس شد که اولین ماموریتش توسعه اولین هواپیمای جت داخلی این کشور بود. اینجا بود که گو به عنوان سرپرست تیم آیرودینامینک منصوب شد.

آیرودینامیک روح و اصل طراحی هواپیما محسوب می شود. مطالعه نحوه حرکت اجسام در هوا تضمین می کند که یک هواپیما می تواند پرواز کارآمدی داشته باشد و سلاح حمل کند و در عین حال ضمانتی است برای عملکرد امن و پایدار موتور هواپیما.

با این حال چین در دهه 1950 میلادی هیچ تجربه ای در صنعت هوانوردی و یا تجهیزات و حتی تونل بادی نداشت. بنابراین گو تصمیم گرفت خودش، خودش را آموزش دهد!

این دانشمند چینی بعد از یافتن متون و کتاب های خارجی در کتابخانه دانشگاه هوافضای پکن، عازم پایتخت چین شد و دوچرخه ای قرض گرفت و هر روز به این کتابخانه می رفت و مجموعه ای از کتاب ها را می خواند و تمام اطلاعاتی را که می توانست از کتاب ها به دست آورد، رونویسی و یادداشت می کرد. گو بر اساس این اطلاعات در 26 جولای سال 1958 میلادی یک سیستم طراحی آیرودینامیک ارائه کرد و تیم او بعد از دو سال توسعه، پرواز آزمایشی اولین جت آموزشی چین را جشن گرفت.

گو به کار روی توسعه «جی-8» (J-8) که اولین جت جنگنده مافوق صوت کشور چین بود، ادامه داد؛ اولین پرواز آزمایشی J-8  در سال 1969 میلادی انجام شد.

در سال 1980 میلادی بود که گو مسئول طراحی « J-8-II» شد که طراحی آن به عملکردی به مراتب سطح بالاتر از هواپیمای قبلی نیاز داشت. تیم گو در عرض چهار سال توانست پرواز آزمایشی « J-8-II» را عملی کند و به این ترتیب، سنگ بنای طراحی هواپیمای مافوق صوت چین را بگذارد.

کنجکاوی های بی پایان گو عامل روحیه یادگیری مادام العمر او است. او به جستجوهای علمی خود ادامه داد و کتاب های خارجی را ترجمه کرد و به گفتگو با محققان جوان پرداخت و حتی توانست زبان های روسی، ژاپنی و آلمانی را یاد بگیرد.

زندگی «وانگ داجونگ» نیز درست مانند زندگی گو منعکس کننده باور و اعتقاد او به خودسازی است. وانگ متولد سال 1935 میلادی، عمر خود را وقف تحقیق و توسعه تکنولوژی های پیشرفته انرژی هسته ای کرد. وانگ، به عنوان یک دانشمند هسته ای مشهور بین المللی، رئیس سابق دانشگاه برتر چین به نام «تسینگ‌هوا» است.

وانگ در طول 6 دهه گذشته، تیم خود را در راستای روشن ساختن مسیری هدایت کرده که چین را از یک کشور عقب مانده به کشور پیشگام جهان در زمینه فناوری های پیشرفته انرژی هسته ای تبدیل کرده است. وانگ و همکارانش اولین رآکتور آزمایشی محافظ ساخت کشور چین را در یک دهکده کوهستانی در حومه پکن ساختند.

این در حالیست که متوسط سن اعضای این گروه طراحی زیر 23 سال بود و هیچ کدام از این اعضاء در خارج از کشور چین تحصیل نکرده و یا یک رآکتور هسته ای واقعی را ندیده بود. با این حال اعضای این تیم ساخت الگوهای مهندسی را شروع کردند. در سال 1964 میلادی و بعد از 6 سال تلاش بود که ساخت اولین رآکتور هسته ای تولید چین به پایان رسید.

بعد از حادثه «تری مایل آیلند» (Three Mile Island-2) سال 1979 میلادی در آمریکا و حادثه «چرنوبیل» سال 1986 در اتحاد جماهیر شوروی بود که وانگ تحقیقات خود را روی یک رآکتور خنک کننده گازی با دمای بالا (HTGR) متمرکز ساخت. اگرچه در آن برهه از زمان توسعه انرژی هسته ای در سطح پائینی در جهان قرار داشت اما عزم وانگ برای ادامه تحقیق در این مسیر تزلزل ناپذیر بود.

در سال 1986 میلادی بود که وانگ و تیمش مجددا توسعه HTGR با ظرفیت 10 مگا واتی را آغاز کردند و در سال 2003 میلادی بود که این رآکتور به بهره برداری کامل رسید. تکمیل ساخت این رآکتور باعث ایجاد نسل جدیدی از سیستم های انرژی هسته ای شد که به شیوه ای مؤثر امکان ذوب هسته رآکتور را از بین می برند.

وانگ با تشبیه تحقیقات علمی به کوهنوردی می گوید که جاده موفقیت پر از مشکلات و خطرات و عبور از آن نیازمند قابلیت تجزیه و تحلیل مشکلات و داشتن شجاعت برای کشف قلمروهای ناشناخته و انعطاف پذیری در مواجه با شکست است.

زندگی این دو دانشمند چینی نمادی است از این گفته قدیمی و درخواست سران چین مبنی بر ضرورت حفظ نقش محوری نوآوری در چرخه مدرن سازی چین و خود اتکایی در زمینه های علم و فناوری به عنوان زیربنای استراتژیکی در مسیر توسعه ملی.